Bekijk hoofdstuk 1 - Educatheek.nl

een-jood-gehuwde één-joodse-grootouder-hebbende persoon. En van
Rosa, Tsinegolde en Sacha maakte het mensen met twee en een
halve joodse grootouder... kon zoiets bestaan? Ja, zoiets kon in de
ontluikende natuur van 1943 bestaan. Je zou er om lachen als het
niet om te huilen was. Ze waren in elk geval geen Volljuden meer
sinds de inspanningen van het vindingrijke driemanschap, Arie,
Tjalling, Tsinegolde. En dus hadden ze nog even geen deportatie
te vrezen. Bis auf Weiteres. Als een afspraak niet werd nagekomen,
was het altijd bruikbare antwoord van de vazallen van Berlijn:
‘Hij is van hogerhand ingetrokken.’
Er werd door Tjalling en Tsinegolde nog hard gepuzzeld over
het verder terugbrengen van het aantal joodse grootouders, maar
voor de voorouders van Joél en Rosalie wilde het tot nu toe maar
niet lukken om ze impotentie of een scheve schaats in of onder
de schoenen te schuiven. Hoe dankbaar de twee Dobrowitz-gezinnen
(van Joél in Amsterdam en van Sacha in Eindhoven) ook
waren, niemand had er nog echt vertrouwen in dat ze de dans
uiteindelijk zouden ontspringen, tenzij de geallieerden inderdaad
op tijd de Duitsers zouden weten te verjagen. Al namen ze
alle gestolen Nederlandse fietsen mee, ook de nog niet gestolen
exemplaren konden ze krijgen, als ze maar opkrasten.
Intussen waren er de velen die al een oproep hadden ontvangen
en nu dringend een veilig schuiladres nodig hadden. Tjalling
was onvermoeibaar. Of nee, dat was niet waar. Hij was er vaak
moedeloos en ook gewoon heel erg moe van, maar hij gaf niet
op. Hij kon het niet over zijn hart verkrijgen mensen die in zo’n
verschrikkelijke nood verkeerden niet te helpen. Niet dat hij geen
begrip had voor vrienden bij wie hij aanklopte om hulp, die wel
wilden, maar als het erop aankwam het niet aandurfden onderdak
aan joden te verlenen. De represailles van de Duitsers waren
gruwelijk. Dat was bekend. Kort geleden nog, toen hij op een van
zijn tochten in Bloemendaal moest zijn, had hij van de gelegenheid
gebruik gemaakt om Dieuwke de Bruïne op te zoeken om
te informeren hoe ze het maakte, of ze het kon redden met haar
jongens. Bij die gelegenheid had ze hem verteld dat haar broer de
184
De man van Tsinegolde Binnenwerk.indd 184 27-02-13 10:30