Bekijk hoofdstuk 1 - Educatheek.nl

Wat waren in 1938 de gespreksonderwerpen in bezorgd Nederland?
Joodse en politieke vluchtelingen en of we die misschien moesten
helpen, vroegen sommigen zich af. Nou nee, ze komen ons
land overspoelen, zeiden anderen. Oostenrijk en hun Anschluß
bij Duitsland. De duizenden mensen die door de Duitsers zonder
eten, drinken, onderdak in het niemandsland tussen Polen en
Duitsland waren gedropt en in geen van beide landen welkom
waren. De jongen wiens ouders tot die ongelukkigen behoorden,
die in Parijs, in woede daarover, een lid van de Duitse Ambassade
doodschoot. De reacties van de Duitsers daar weer op. Om te
beginnen de Kristallnacht. Verder, als voorproefje voor wat komen
ging, een massa beperkende en vernederende maatregelen.
En jawel, deportaties van joden.
In enkele kranten dook het woord Vernichtung op. Verdelging.
Uitroeiing. Bijna niemand vatte de weerzinwekkende term
letterlijk op. Was dat maar wel gebeurd. In Nederland werd gedacht
over mobilisatie van wat in ons naïeve landje aan strijdkrachten
bijeen te schrapen was.
Op 1 september 1939 viel Duitsland Polen binnen, en op 3
september verklaarden Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk de
oorlog aan de man van wie Tsinegolde de naam weigerde uit te
spreken. Dat was precies zijn opzet geweest. Hij had dat immers
al in 1933 tegen zijn generaals gezegd. Er is dan ook alle aanleiding
om de stelling te verdedigen dat hij het is die de oorlog
is begonnen. De reden dat hij had staan popelen om oorlog te
voeren, was ongetwijfeld deels te vinden in de vernedering die
Duitsland in 1918 had moeten ondergaan bij de vredesonderhandelingen
van Versailles. Het land was toen ernstig beknot in
mogelijkheden om zijn economie weer op te bouwen, het had
grote gebieden moeten teruggeven of afstaan. Maar waarschijnlijk
speelde bovenal jaloezie een rol. Jaloezie op bijvoorbeeld
Nederland en België, die kleine landjes die zoveel grote en rijke
koloniën bezaten.
‘Jongens,’ zei Tjalling, ‘pas toch op voor jaloezie. Bijna altijd
als mensen ruzie maken, is de oorzaak jaloezie. Bijna alle ellende
in de wereld begint ermee.’
33
De man van Tsinegolde Binnenwerk.indd 33 27-02-13 10:30