MÃ¼stÉqillik dÃ¶vrÃ¼ndÉ AzÉrbaycan-TÃ¼rkiyÉ ÉlaqÉlÉrinin kulturoloji ...

More documents

Recommendations

Info

214 __________Milli Kitabxana__________ Türk dövlət başçılarının zirvə görüşləri xalqlarımızın mədəni birliyinin möhkəmləndirilməsi istiqamətində mühüm siyasi amil kimi Türk dövlətləri arasında çoxtərəfli əlaqələrin qurulması və inkişaf etdirilməsi sahəsində dövlət başçılarının artıq ənənəvi xarakter almış Zirvə toplantıları xüsusi yer tutur. Zirvə toplantıları türk dövlətlərinin dövlət müstəqilliyinin möhkəmləndirilməsi, demokratik-hüquqi dövlətlər yaradılması, siyasi prinsiplərin bərqərar edilməsi sahəsində qaşıda duran vəzifələrin yerinə yetirilməsində, türk dövlətləri və xalqları arasında əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsində özünəməxsus rol oynayırlar. Zirvə toplantılarının keçirilməsi təşəbbüsü 1992-ci ildə Türkiyənin Baş naziri Süleyman Dəmirəl tərəfindən irəli sürülmüşdü. Həmin ilin may ayında Türkiyə Respublikasının Baş naziri kimi Azərbaycana və Mərkəzi Asiyanın türk dövlətlərinə səfər zamanı Süleyman Dəmirəl türk dövlətləri rəhbərlərinin iştirakı ilə Zirvə tpolantıları keçirmək təşəbbüsü ilə çıxış etdi. İlk toplantı 1992-ci il oktyabr ayının 30-31-də Ankarada, ikinci toplantı 1994-cü il oktyabr ayının 19-da İstanbulda, üçüncü toplantı 1995-ci il avqust ayının 28-də Bişkekdə, dördüncü toplantı 1996-cı il oktyabr ayının 21-22-də Daşkənddə, beşinci toplantı 1998-ci il iyunun 9-da Astanada, altıncı toplantı 2000- ci il aprel ayının 8-də Bakıda, yeddinci toplantı 2001-ci ilin aprel ayının 26-27-də İstanbulda keçirilmişdir (103, s.157). 2002- ci ildə Аşqаbаddа keçirilmiş VIII Zirvə görüşündə dövlət bаşçılаrı 19 mаddədən ibаrət bəyаnnаmə imzalamışlar. Türkdilli dövlət başçıları sammitlərinin dövlətlərarası münasibətlərdə, o cümlədən Azərbaycan – Türkiyə mədəni əlaqələrində mühüm əhəmiyyəti olmuşdur. Dövlət başçıları səviyyəsində siyasi-diplomatik münasibətlərin formalaşması, şübhəsiz ki, öz növbəsində mədəni, iqtisadi əlaqələrin də intensivləşməsinə şərait yarada bilərdi. Bu zərurətdən qaynaqlanan istəyin
__________Milli Kitabxana__________ reallaşması qarşılıqlı əlaqələrin prioritet istiqamətini təşkil edir. Qeyd etdiyimiz kimi Türkiyənin o zamankı baş naziri Süleyman Dəmirəl 1992-ci ilin may ayında Azərbaycan və Orta Asiya respublikalarına səfəri zamanı həmin ölkələrin rəhbərlərinin iştirakı ilə zirvə toplantısı keçirmək təşəbbüsünü irəli sürmüşdü. Türkdilli dövlət başçılarının birinci zirvə görüşündə Türkiyə Respublikasının prezidenti Turqut Özal demişdir: “Bu görüş türk cümhuriyyətləri rəhbərlərinin ilk toplantısı olduğuna görə böyük əhəmiyyətə malikdir. Ölkələrimiz arasında əsasən iqtisadi münasibətlərin inkişafına diqqət yetiriləcəkdir” (89, s. 113- 114). Heç şübhəsiz Azərbaycan dövləti də çoxtərəfli əsasda türk dövlət başçılarının zirvə görüşünün yaradılmasının iştirakçısı oldu. Azərbaycan, Türkiyə, Türkmənistan, Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan dövlət başçılarının birinci toplantısı 1992-ci il oktyabrın 30-31-də İstanbulda keçirildi. Görüş nəticəsində bəyannamə imzalandı. Türk dövlət başçılarının ikinci toplantısı 1994-cü ilin oktyabrında İstanbulda keçirildi. Azərbaycanı prezidenti Heydər Əliyev başda olmaqla nümayəndə heyəti təmsil edirdi. Görüşün sonunda İstanbul bəyannaməsi qəbul olundu. Bəyannamədə göstərildi ki, ölkələr beynəlxalq birlik tərəfindən qəbil olunmuş normalara hörmət və əməl edirlər, BMT və ATƏT prinsiplərinə sadiqdirlər, xalqları arasında dil, tarix, mədəniyyət sahəsində əlaqələri inkişaf etdirməyi zəruri sayırlar. 1995-ci ilin avqustunda Bişkekdə (Q ırğızıstan) türk dövlət başçılarının üçüncü zirvə görüşü keçirildi. Zirvə görüşü türk dövlətləri arasında iqtisadi, elmi-texniki, mədəni, humanitar əməkdaşlığa kömək etdi. 1996-cı il oktyabrın 21-də Daşkənddə türk dövlət başçılarının IV zirvə görüşündə Azərbaycan prezidenti H.Əliyev iştirak etdi. Görüş nəticəsində Daşkənd bəyannaməsi imzalandı. 1998-ci il iyunun 9-10-da Qazaxıstanın Astana şəhərində türk dövlət başçılarının beşinci zirvə görüşündə Azərbaycan prezidenti iştirak etdi. 2000-ci ilin aprelində türk dövlət başçılarının altıncı zirvə görüşünün Bakıda keçiril- 215
Page 1 and 2:
__________Milli Kitabxana__________
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164: __________Milli Kitabxana__________
Page 213: __________Milli Kitabxana__________
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301:
show all

MÃ¼stÉqillik dÃ¶vrÃ¼ndÉ AzÉrbaycan-TÃ¼rkiyÉ ÉlaqÉlÉrinin kulturoloji ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

MÃ¼stÉqillik dÃ¶vrÃ¼ndÉ AzÉrbaycan-TÃ¼rkiyÉ ÉlaqÉlÉrinin kulturoloji ...