Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

18 Izabela Dembińska
dzie kształtowane przez preferencje. Problem ten jest określany w literaturze
jako wybór gałęziowy 18 .
Wybór gałęzi transportu oparty jest na założeniu występowania między
nimi określonego stopnia substytucji. W przypadku transportu ładunków można
rozpatrywać nie tyle substytucję usług, co środków czy sposobów ich realizacji.
Stopień substytucji, czyli w jakim zakresie jedna gałąź może zastąpić drugą, jest
wyznaczany z jednej strony przez jakościowe właściwości poszczególnych gałęzi,
z drugiej strony jest ograniczany przez czynniki różnicujące preferencje
użytkowników transportu (rys. 3). Ważne jest przy tym dostrzeżenie następujących
zależności:
– kryteria wyboru gałęzi formułowane przez użytkownika transportu mogą
wpływać na zakres i siłę substytucji między gałęziami,
– jakościowe właściwości, jakimi odznaczają się poszczególne gałęzie
mogą wpływać na zakres i siłę substytucji między nimi,
– zakres i siła substytucji mogą się zmienić, jeżeli wybór użytkownika
transportu jest wielokryterialny.
Strona popytowa
Kryteria wyboru gałęzi zgłaszane
przez użytkownika transportu
Substytucyjne relacje między
gałęziami transportu
G1 G2 Gn
Ocena użyteczności
Wybór gałęzi transportu
Jakościowe właściwości
gałęzi transportu
Strona podażowa
Rys. 3. Kształtowanie decyzji wyboru gałęzi transportu na podstawie substytucyjności
Źródło: opracowanie własne.
18 M.A. McGinnis, A Comparative Evaluation of freight Transportation Choice Models,
„Transportation Journal” 1989, Vol. 29, Issue 2, s. 36–46; M.J. Liberatore, A Model of Freight
Transport Selection, „Transportation Journal” 1979, Vol. 18, Issue 4, s. 92–100; E. Załoga,
op.cit., s. 94.