Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

Umowa o międzynarodowym przewozie drogowym towarów 267
miejsca odbioru przy użyciu odpowiedniego środka transportowego. Przy czym
miejsce odbioru znajduje się na terenie innego państwa, które jednak nie musi
być stroną konwencji CMR.
Wspomniana okoliczność nie ma zasadniczo wpływu na to, że co do zasady
stronami umowy przewozowej będą nadawca i przewoźnik. Problemem jest
tutaj rola odbiorcy przesyłki, którym w skrajnych przypadkach może być również
ten sam podmiot, będący często jednocześnie nadawcą, bądź inna osoba
trzecia. Wskazuje na to fakt, że jest to umowa zawierana na rzecz osoby trzeciej
12 , co daje możliwość stosowania, przy tak sformułowanej umowie, przepisów
umowy spedycji z art. 794 § 1 i nast. Kc. W tym zakresie zapisy umowy
zobowiązują spedytora do odpłatnego wysłania lub odbioru przesyłki lub dokonania
innych usług związanych z przewozem. Przy czym, w myśl § 2
art. 794 Kc, spedytor może występować w imieniu własnym lub w imieniu dającego
zlecenie. Tym samym zakres przedmiotowy umowy spedycji wyklucza
stosowanie jej zapisów do umowy przewozowej w myśl regulacji CMR. Jest
jednak wyjątek polegający na tym, że do umowy spedycji będzie można jednak
stosować zapisy Konwencji CMR, jedynie w takim przypadku, kiedy usługę
przewozową, zgodnie z art. 800 Kc, będzie wykonywał spedytor sam, własnym,
wynajętym lub wyleasingowanym do tego celu środkiem transportowym 13 .
Z punktu widzenia uregulowań zawartych w umowie CMR nie bez znaczenia
jest również środek transportu, wykorzystany do wykonywania tego
rodzaju usługi. W regulacji ust. 2 art. 1 konwencji CMR użyto pojęcia „pojazd”
(pojazdy samochodowe, członowe, przyczepy i naczepy) w rozumieniu art. 4
konwencji z dnia 19 września 1949 roku o ruchu drogowym 14 (zwana dalej
konwencją o ruchu drogowym). Pojazdem samochodowym będzie więc każdy
pojazd poruszający się po drogach z własnym napędem mechanicznym, przeznaczony
zazwyczaj do transportu osób lub towarów, a nie będący pojazdem
poruszającym się po szynach lub połączony przewodami elektrycznymi. Pojazdem
członowym jest natomiast każdy pojazd samochodowy z przyczepą bez
przedniej osi, połączony z pojazdem w taki sposób, że część przyczepy spo-
12 Ibidem, s. 448.
13 R. Walczak, op.cit., s. 35–36.
14 Konwencja o ruchu drogowym, Protokół w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz
Akt końcowy, podpisany w Genewie 19 września 1949 r. (DzU. 1959, nr 54, poz. 321 z zał.,
z późn. zm.).