09.08.2015 Views

Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Časopis Maćicy Serbskeje 1885

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

130 Dr. Pful:-dło; přir. ara-re, ó-ω, orá-ti, wora-ć — aratrum οτ ον,orátro — orádro — radro — radło. Runje tak: Gen-tro — žen¬tro — žendro — žendło = έν-τ ον (kiž dha stej woprawdźeidentiskej). Po zakonjach južnoranišeje słowjanšćiny pak dyrbihišće zynk ‘d’ wupadnyć: Ženło, pis. žęlo rus. žało (za ‘žadło’).4. Wot korjenja ‘žen-’ wutwori so z přiwješkom ga (kotrehožmóc so přez němske ‘geh-en’ wujasnja) wěcnik žen-ga abo žaga(kročace palenje, fortgehendes, dauerndes brennen); pola nas wot¬powjeda žaha němskemu ‘sodbrennen’ (mje žaha pali, ich habesodbrennen) a 2. němskemu ‘zunder’ (žahu palić, zunder brennen).5. Wot tameho stareho ‘žaga’ abo ‘žaha’ nastachu tele wu¬razy: Žahać, wožahać (žahawki abo kopřiwy wožahaju), žahadło(stachel); (zastarjene słowjeso) žah-u (ich mache glühen): žahłyabo žehliwy (glühend), so žehlić (glühen). Sem słuša tež němskesłowjeso sengen (smalić, smudźić; smalić a palić, sengen undbrennen). Ale delanski wuraz wólžiwa (brennessel) — něhdy‘woležiwa’ abo ‘woližiwa’ — pokhadźa wot zastarjeneho słowjesa‘leg-u — lig-u (lecken, wot płomjenja)’ z kotrymž tež němskiwěcnik ‘lohe’ zwisuje (die flamme ‘lekt’): wo-legiwa (kompos.) —woležiwa — wólžiwa. Přir. § 108.6. Hdyž prjedy zapisane ‘žeć’ poprawom tak wjele rěka kaž‘kałać’, njebudźe nam dźiwno, hdyž wohladamy, zo móže ‘žeć’tež ‘rězanje (syčenje)’ poznamjenjeć: mjenujcy němske ‘sicheln’.Prěnja wosoba přitomneho časa je (žinú, ženú) žnu (ich sichele).Wot tehole praesenta su ludźo započeli takle tworić: Žnjeć (infi¬nitiv), part. žnjał (za porjadne žał), přižnjeć, přižnjewać, při¬žněwać, přižniwać (haj tež přižnywać), za ‘přižeć, přižinać’. —Wot słowjesa ‘žn-u, žeć’ wutwori so feminaliski wěcnik žeń,wot kotrehož mamy lokativ wóžni, wot kotrehož pak so hewakw Hornych Łužicach jeno plural žně (ernte) nałožuje: gen. žnjow,dat. žnjam, soci. žnjemi, bok. na žnjach abo wožnjoch. Z teholewěcnika nasta słowjeso žnjeć (ernten), žnjeju, žnjał, žnjaty: např. štož čłowjek syje, to budźe wón tež žnjeć. Syjeŕ a žnječk,säemann und schnitter, Jeremije 50, 16.§ 3. 3. Mójz. 13, 48 stejitaj tkalskej wurazaj postawa awutk, něm. werft — eintracht, d. ł. postawa — ponosowanje,pól. osnowa — wątek, čě. osnowa — útek.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!