Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Wo wšelakich słowach serbskeje biblije. 161§ 92. Susanny 13: Luby, pójwi dom (praji muž k mužej),něm. ei, lasst uns heimgehen. Podobny dual steji w 1 knihachMójzasowych 19, 32: Pój dha, wopojwi naju nana z winom(štož žónska k žónskej praji); a w knihach Ruty 1, 10 so čita:Wi chcewi z tobu k twojemu ludu so wróćić (štož tehorunjažónska k žónskej praji). Prěnja wosoba duala rěka tudy wi (ru¬njež je w 1. stawje Ruty někotre razy mylnje wy za ‘wi’ ći¬šćane), a słowjesowe wukónčenje je tež wi, bjez-tym-zo my nětkotwórbu mój, -moj nałožujemy, kotrež je za zastarske wi za¬stupiło, kiž je w hišće staršich časach ВѢ (wě; sanskr. wa) rě¬kało: n. př. wě chůtěwě (chtěwě) — wi chcewi (mój chcemoj).J. P. Jórdan we swojej serbskej ‘sprachlehre’ lěta 1841 tu za¬starsku twórbu za feminina žadaše; po tym so zda, zo su femi¬nina, kiž su zhromadnje kus konservativniše, pola wječornychSerbow tu twórbu najdlěje zakhowałe: w ranišej stronje (wokołoLubija) pak, hdźež so wurjadnje hišće ‘wi’ zasłyši, při nałoženjusamsneho bjez maskulinami a femininami njerozdźěleju, a težstarobołhaŕšćina nas na žadyn tajki rozdźěl njewjedźe. Tola dale.Möhn (Lubijski) dawa w jenym spěwje maćeri k nanej prajić:‘Wi lěpši njeběchwi’ (hač chce syn być). Tudy je nominaliskepraedikato, kiž dyrbjało ‘lěpša — lěpša-j — lěpšej’ rěkać, prono¬minalisku kóncowku ‘i = Ѣ’ přiwzało, kaž byštej nominaliske Ѣa pronominaliske Ѣ identiskej byłoj. Za feminino so kóncowka‘i = Ѣ’ hodźi, runjež twórba -ej prjedotu zasłuži; pola masku¬linow je tajke pronominaliske i = Ѣ njemóžne, a tudy dyrbi sostajnje kóncowka -aj (-ej) nałožować. — Štož naposledku hišćeprjedy podaty imperativ pojwi nastupa, kotrehož singulariskatwórba pój rěka: dha je posledniša pójšła z předłožki po a zesłowjesa idú abo (po nětčišim wuprajenju) du (ich gehe); wonarěkaše něhdy po-id-i abo pój , kotrež posledniše Čechojo jaraderje znaja. Pój wotpowjeda němskemu ‘komm, geh mit’ abo‘komm gleich mit’; přińdź wućišćuje němske ‘komm nachher’,abo ‘komm irgend einmal’; pójmoj lass uns gehen, pójmy lasstuns gehen, k nam zu uns, k nim zu ihnen; dźimy lass unsgehen, wir wollen das gehen antreten, wir wollen uns aufmachen;hotowi smy, duž dźimy, wir sind fertig, gehen wir darum,machen wir uns darum auf.