Časopis Maćicy Serbskeje 1885

162 Dr. Pful:§ 93. 1. Khřesćijanstwo su Słowjenjo w druhej połojcydźewjateho stolěća po Khrystu z Konstantinopla póznali. Wonoje so wot bratrow Kirila (Cyrilla) a Metoda (Methodija), kiž běštajw Konstantinoplu študowałoj, najprjedy Bołharjam abo južnymSłowjanam prědowało, je pak přez Kirila sameho bórzy tež hačdo Čech a na Morawu dojšło: wotkalž je so (za což hnydom wo¬pokazma wohladamy) bórzy tež do łužiskich a druhich serbskichkrajinow rozšěriło. Romscy (Němscy) poselnicy (missionarojo)su hakle pozdźišo k Čecham a Serbam přišli.2. a) Pomjenowanje Kr st (Χ ιστός) poznamjenješe polastarych Bołharjow nic jeno Khrysta, ale tež kři-ž a khřesći¬jana. Za ‘Kr st’ poča so tež Krést abo Krjest wurjekować.Z tehole ‘Krjest’ wutwori so naše serbske pomjenowanje krjest¬nica abo (štož so nětko jeničcy trjeba) křestnička (westerhemd,taufhemd, d.-ł. křćońk). Z tameho ‘Krjest’ nasta tež słowjesokrjest-í-ti z akcentom na druhej sylbje, t. j. khřesćijana činić,do khřesćijana přewobroćić, — křesćíći — křsćíći — křsćićabo křćić (taufen, baptizare), vulgo ‘kšćić, šćić, kćić’ (praes. křćua křćiju, praet. křćijach, wu-křćich, imperat. křći [Mat. 28, 19],wukřći, wukřć, part. pass. křćeny; Jan křćenik, Johannes dertäufer), d.-ł. křćić, č. křtiti, p. chrzcić; dale pola nas: křće¬nje (das taufen, tež die pathen, kmótřa), křćenica (taufe, tauf¬sakrament, swjata kř.), křćizna (plur. tauffest, kindtaufe: křciznahotować, kindtaufe ausrichten). Tole južnosłowjanske poznamje¬njenje křćenja, kiž by po našej nětčišej rěči ‘kryšćić — khry¬šćenje’ rěkało, nam swědči a za to rukuje, zo smy my wječorniSłowjenjo wšitcy khřesćijanstwo přez Bołhaŕsku z ranišeje cyrkwjedostali. Ta žanych dupow njeznaje, dokelž so w rěkach křćije;dupa (taufstein) je pod zamožnosću pozdźišich němskich posel¬nikow do Hornych Łužicow přišła, runje kaž je pod tej samsnejzamožnosću w Delnych Łužicach so słowjeso dup-iś (taufen)wutworiło.b) Słowo khřesćijan pokhadźa njeposrědnje wot grichisko¬łaćanskeho ‘christianus’; tehodla ja na započatku ‘kh’ pisam. Popřikładźe stbłhskeho kr stijanŭ pak móže so tam tež same k stajeć.3. a) Grichiske pomjenowanje kyriaké (‘Knjezowy dom’),kiž za Kirila kaž ‘kiríaki’ klinčeše, je po zakonjach bołhaŕskeje