Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Statistika hornjołužiskich Serbow pruskeho kralestwa. 75Němješk. Nimale wšitcy wobydlerjo su rodźeni Serbja,tola su so někotre swójby přeněmčiłe a někotre so přeněmčuja;najbóle je Němcowstwa přiběrałe za poslědnje 10 lět, zo so wKomorowje wjacy serbscy njeprěduje; w šuli pak je so němco¬wało hižo wjele dlěje, přede wšěm za předposlědnjeho wučerja,kiž bě wulki njepřećel Serbow. Nětčiši je rodź. delnjołužiski Serb.Serbski rěčitej hišće z najmjeńša dwě třećinje wobydleri, rozumia w nuzy rěči pak jich hišće wjele wjacy. Swójbow, kiž stajnjeserbski domach rěča a němski lědma móža, je 12: Bělas, Petrik,Krawčik, Krawc (přen. Šneider), Kosak, Tyłk (n. Tyllig), Sadik,Wujko (přen. Vetter), Janašk (přimjeno Rojkecy), Buš (n. Busche),Hansko (naněmč. Häneske), Měto (Mieth). Šulske dźěći při hraj¬kach a tež w šuli mjez sobu serbski rěča. Dorosćena młodosć,kiž móže nimale wša derje serbski, pak so rad z němcowstwomhordźi, byrnjež z wjetša tak špatnje šło, kaž pola jeneje žonytam, kiž so hanibujo serbski powědać k swojemu dźěsću rjekny:„Martl, nicht reissen Blatt!“ Młode holcy spěwaju na póstnychnjedźelach hač do jutrownički němske kěrluše na wsy. Na šulidźerži wučeŕ němske Bože słužby, a to w póstnych tydźenjachkóždy pjatk wječor, w róčnych časach prěni swjaty dźeń a naBože stpiće.Ryćeŕkubło wobsedźi k. rytmištr von Götz, prjedawšilandrat a sejmski zapósłanc Wojerowskeho wokrjesa; wón je wulkia swěrny přećel Serbow a ma wotewrjene woko za duchownunuzu mjez nimi. We wsy je 11 połleńkow, kiž su wšitcy serbscy.Wokoło Němješka su husto jara sylne njewjedra. Błysk jetam hižo na 30 dubow a brězow rozšćěpił.Pólne mjena: Rosak, K(ł)óska, Kročica, Polina, Zarěka, Bu¬kojc, Ražina.Přistawk. Łuta a Łuty (Lauta) su wot 1. 1880 něštona Němcach přiběrałe: nimo prostoněmskeju fararjoweje a wuče¬rjoweje swójbow je tam hišće 6 měšanych familijow, wšo hro¬madźe wokoło 30 dušow. Nimo prěnjeju swójbow móža wšitcyNěmcy tež serbski, a Serbja wšitcy serbski powědaju, samošulske dźěći z wonka šule. W tych měšanych swójbach rěčiso woboja rěč. Jedyn muž praješe: „Serbja drje smy a serbskipowědamy, ale serbski lazować njemóžemy.“ Serbske holiča pěs-