Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Statistika hornjołužiskich Serbow pruskeho kralestwa. 81— wšako maju tola wšelake wobstaranja a kupowanja w měsće,hdyž jeno za tydźeń raz nutř přińdu! — z cyrkwje sćěka, ahnydom prěduje knjez faraŕ,hladować dyrbjał, kak ćěkajušto do dźiwa, zo to swěrneho fararja rudźi, hdyž je na němskimprědowanju přez 200 Serbow widźał a na serbskim ma jich lědma70; mnohi by zawěsće dla tajkeho zrudneho zaćišća serbskeprědowanje přikrótšił! Liturgija, sćenje a kollekta su přecojeno němske. Serbske a němske spěwaŕske su do jenoho zwjazkazwjazane a wostaja so z wjetwanje je so po mojim zdaćuserbska Boža słužba wostudna a wobćežna sčiniła a zo by so takserbska wosada skerje lěpje přeněmčiła. Hač to hišće žadynfaraŕ tam spóznał njeje?! To so tola přeměnić hodźi! Nětko podołhim spytowanju je hižo klom Serbow wulka indifferenbje knježić počina, tak zo so mnozy z němskim njedorozumjenymprědowanjom spokoja, a ,,k němskemu Božemu blidu ćišća“, jakoby to něšto wosebniše było! Dźerži pak so kóždej 2 njedźeliserbska spowědź a kóždu 3. njedźelu němska; kaž3 / 4 Serbowněmske a 1 / 4 jeno serbske kemše wopytuje, podobno tež jeno 1 / 3Serbow k serbskej a 2 / 3 k němskej spowědźi khodźitej. Hišćewokoło lěta 1850 njebě z cyła žana serbska, ale sama němskaspowědź, na kotruž dyrbjachu tež Serbja sobu khodźić. Zo tamSerbja hižo mjenje Boži dom lubuja, dopokazuje zjawnje to, zobě l. 1850, runjež bě tehdy bohužel Bože blido jeno němske, 4292spowědnych ludźi — žiwjołbjenych wobstejnosćach hišćzo pak bě jich 1. 1883, runjež je so we tych 33 lětach serbskawosada wo wjele dušow přisporiła, wšo do hromady jeno 3106.Njebudźe kónc tajkich njepřirodźeńskich wobstejnosćow ze smjerćuserbskeje narodnosće z doboskich Serbow přećiwo BožemFararjo wot 1750: 1. Jan Hendrich Herwig, rodź. Němc,1765—1776; 2. Christian Theophilus Langner, Němc, rodź. 1749w Budyšinje, 1776—1811; 3. Herman Bohuwěr Panach, rodź. 1781w Jabłońcu, 1811—1860; 4. Khorla August Raeda, rodź. 1820w Dołhej Boršći, wot 1860.