09.08.2015 Views

Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Časopis Maćicy Serbskeje 1885

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

160 Dr. Pful:Z tychle třoch wurazow wutworja so tajke twórby: Brjegumjamuč stan (t. j. wyšinu jimacy stan, za wyšinu přimacy stawak,der eine erhöhung fassende emporsteher) — brjegu jamč stan —brjeg jemč stan — brje ječ stan — brječ stan — břečstan abobřečtan. Tak změchmy čěsku twórbu břečtan: a ta wujasnjanam naše staroserbske słowo štan, kotrež je po swědčenju runjerozkładźeneho čěskeho wuraza swoju cyłu prěnju połojcu zhubiło.Poslednju połojcu pak je pólska twórba wotbyła: Brjeg jamųšt(stan) — brjejamušć — brjamušć — brjamšć — bljamšć —bljomšć — bljumšć — bljušć — blušć abo bluszcz. Žane wšit¬kich tychle přeměnjenjow njeje wurjadne: wšitke wotpočuja naznajomych zakonjach, po kotrychž člowjeska ryč wurjekowanjesłowow lóžše a krótše a spodobniše čini. — Syntaktiscy zajimaweje, zo we tym wurazu participialiske (adjektiviske) attributo prjedysubstantiva steji (wyšinu přimacy stan), nic pak zady substan¬tiva, kaž nětko někotři při participiach chcedźa (stan wyšinupřimacy).§ 91. Druhe Makkabejskich 10, 3: Zakřesachu woheń,něm. sie schlugen feuer auf; a wzachu zakřesowane kamjenje,něm. und nahmen feuersteine. Słowjeso křesać poznamjenješe‘(feuer) anschlagen’: woheń křesać, woheń zakřesać; křesadło,feuerzeug; wokoło Wojerec praješe so za moje dźěćatstwo ‘woheńtšesać’ tšesadło. Kaž daloko so ta wěc hišće mjenuje, rjeknje so:woheń klepać, zaklepać; klepanje, feuerzeug; klepaty kamjeń,feuerstein (křesadny kamjeń, křesadnik). Za ‘klepaty kamjeń’słyši so tež klepany kamjeń; to dyrbjało so z dwojim n pisać,klepan-ny (wot substantiva ‘klepan-je’). Słowjeso křesać wot¬počuje na wěcniku (křem) křemjeń, kiž wosebje ‘klepaty ka¬mjeń (feuerstein)’ tola pak tež powšitkomnje ‘kamjeń (stein)’poznamjenja (přir. Moskowski Krjeml). Njedaloko Łuha je skała,hdźež so hišće kamjenje łamaju: tej stronje rěka so Křemjenjej(die Kschemenau, Schemenau), Łuhowska Křemjenjej. Tež polaŁomska su so kamjenje łamałe: tam je ‘Łomšćanska Křemje¬njej’*). Přir. tež susodnu wjes Kamjenjej (Kaminau).*) Puć wot Njeswačidła do ‘Horneho’ Łomska mjenuje so Łomskadroha, tak zo je ‘Łomska’ adjektivo. Z wuwzaćom tehole feminina trjebaso adjektivo Łomšćanski.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!