Časopis Maćicy Serbskeje 1885

Statistika hornjołužiskich Serbow pruskeho kralestwa. 83war ein Ackersmann. — Junge, was war Abel? Hólc: Abel warQuackersmann! Tajkich wěckow stawa so tam mnoho, hdźež šuluna dressowanku němskeje rěče poniža! Hač to přećiwo strowemurozumej a dostojnosći šule njeje, njech druzy rozsudźa! — Dlaněmcowarskich šulow wopytuje hižo wot 100 lět wjacy serbskichdźěći němsku hač serbsku paćeŕsku wučbu; za to swědča ličbykonfirmantow; konfirmowane bu l. 1784 němscy 78, serbscy 12,1. 1850 němscy 135, serbscy 30, 1. 1884 němscy 193, serbscy23 dźěći.Wsy Mužakowskeje serbskeje wosady. Wo połoženjuSerbowstwa w tutej wobšěrnej wosadźe dostach z třoch žórłowpowěsće; wšě swěru wužijo a přirunajo sym pak so z wjetša pozapiskach złožił, kotrež su autoptiske a tohodla najwěsćiše. Wewšěch 13 wsach rěča wšitcy Serbja, stari kaž młodźi, přecoserbscy; jeno w tych 4 fabrikskich wsach Kobjelinje, Horje,Běłej Wodźe a Kiju, hdźež je wjele cuzych dźěłaćeri, někotřimjenje a bóle němcuja, woprawdźe přeněmčenych pak je jichz cyła jara mało wot toho časa, hač je tam při wsy wikowaŕskiradźićel Richter swoje sukelniske fabriki natwarił (před 15 lětami)a powjetšał. „Serbstwo tu počina zakhadźeć“, pisaše mi jedynswědk, „dla blizkosće němskeho města, khrobłosće Něm¬cow a liwkosće a bojosće Serbow.“ Góra abo Hora mamjez 698 wob. 3 / 4 Serb. a 1 / 4 Něm.; wot Němcow rozumja jenoněkotři serbscy, wot Serbow pak mnozy rad němcuja, samo z dźě¬ćimi; na tym je wina blizkosć města, němska šula a wulka su¬kelniska fabrika před 15 1. załožena. Němcy sydla přede wšěmw dźěłaćeŕskich khěžach wot fabrikskeho wobsedźerja natwarjenych.— Kobjelin ma 2 / 3 Serbow; někotři z nich su přeněmčeni, zato pak móža tež někotri Němcy serbski. Burja so serbscy wo¬stali, němscy pak su z wjetša dźěłaćerjo w fabrikach a knježimparku, kotřiž su wot 30 lět tak mócnje přiběrali, zo maju nětkohižo tajku zamóžnosć na serbsku młodźinu, zo so ta husto swojejemaćeŕneje rěče hanibuje. W korčmje so nimale přeco němskirěči. Měšanych swójbow je 9. (Přir. Delnoł. Serb. 1880, str. 61.)— Brunojce. Runjež so w šuli wot starych časow němcuje, jewjes tola hišće cyle serbska wostała; Serbja rěča wšitcy domacha wonkach serbski, a wot tych 21 rodź. Němcow nimale wšitcy