Actas da - Xunta de Galicia

Andrés Alonso Álvarez
noso caso non ten por qué ser lento. Ademais, coa reforma educativa de 1990, a
célebre LOXSE, estimamos que a exención perde a súa razón de ser na
ensinanza obrigatoria. A nova ESO acolle a todo tipo de alumnos (mesmo cun
potencial intelectivo por debaixo dos parámetros normais), e establece
practicamente a promoción obrigatoria, baseándose en adaptacións curriculares
que estean de acordo coas posibilidades do alumno. Esa adaptación curricular, e
non a exención, é o máis axeitado para o asunto que nos ocupa. Pero o problema
está nas outras materias que se lle imparten na lingua propia. Este é o punto
máis delicado do sistema de conxunción lingüística. Para salvalo, cumprirá unha
atención moi especial ó alumnado afectado (como poden ser clases
suplementarias, profesor de apoio, etc.). Na nosa situación, o doado coñecemento
pasivo da lingua galega evita situacións de protesta en casos así.
O sistema de conxunción lingüística non significa que a porcentaxe de
utilización das dúas linguas sexa igual. Acéptase que haxa unha desproporción.
Unhas veces é a favor da lingua predominante, porque de seu o establece a
situación herdada, ou por falta de medios ou de consolidación do outro idioma
no mundo escolar. Outras veces, a desproporción sucede a favor da lingua
minorizada, precisamente para que logre evitar ese triste status. Estímase entón
que a outra lingua seguirá tendo un papel importante na sociedade pola súa
preponderancia noutros ámbitos da vida socioeconómica. Normalmente, a
introducción vehicular da lingua propia é gradual, comezando por porcentaxes
de uso mínimo que poden acadar posteriormente un maior tamaño. O caso
catalán é un bo exemplo desta andaina.
O sistema de conxunción lingüística galego ten como arranque o Decreto
135/83, do 8 de setembro, que desenvolve para o ensino a Lei 3/1983, de
normalización lingüística, e, así mesmo, a Orde do 1 de marzo de 1988, que
desenvolve o anterior decreto. Esta é a lexislación que agora analizaremos, xa
que se refire a un plan de estudios extinto no que podemos facer balance do seu
cumprimento 8 . Na lexislación de 1983 podemos salientar o seu artigo 2, que
establece o seguinte:
a) En primeiro lugar, unha existencia mínima vehicular para os dous
idiomas, pedagoxicamente incontestable, como é que nas clases de lingua e
literatura se utilice a lingua obxecto da disciplina. Ó longo destes anos non
faltaron incumprimentos por unha e outra banda: clases de galego en
castelán, por unha escasa capacitación de certo profesorado de centros
discapacidades), haberá, sen dúbida, que rebaixar contidos, pero a dicotomía non pode formularse
exclusivamente entre a disciplina de lingua propia e as restantes materias.
8 ODecreto 247/1995, do 14 de setembro, derroga o decreto e mais a orde anteriormente citada,
pero mantenas ata a completa extinción do plan de estudios anterior á LOXSE. Este curso escolar,
con carácter excepcional, inda se imparte o COU para os alumnos que non suspenderon máis de
tres materias.
— 340 —