Actas da - Xunta de Galicia

Mª Carme Pazos Balado
información dese tipo, como vemos, por exemplo, na entrada SÁBALO:
“También se conoce por alacha en el norte de Galicia, y por samborca en el sur,
en la ría de Arosa, sabenla, y en la de Sada, mariquiña”.
Finalmente, como complemento ó corpo do diccionario inclúese un curioso
apéndice que ofrece comentarios sobre sinónimos, ilustrados con textos
literarios, unha lista de adverbios e locucións adverbiais, conxuncións, preposicións,
pronomes, palabras que presentan distinto xénero en galego e en castelán,
denominacións que reciben as voces dos animais e a traducción dalgunhas
locucións.
Desde 1933 temos que agardar trinta anos para ver outra publicación deste
tipo, a Contribución a un vocabulario castellano-gallego do académico e
mercedario José Santiago Crespo Pozo, que dez anos máis tarde ampliaría
considerablemente a extensión da súa obra coa Nueva contribución a un
diccionario castellano-gallego con indicación de fuentes e inclusión del gallego
literario (galaico-portugués). Ó contrario do Vocabulario das Irmandades, este
xa gozou de recoñecemento polos estudiosos. Del di, por exemplo, Santamarina
(1999) que é xa un verdadeiro e completo diccionario castelán-galego.
Ogran mérito do P. Crespo radica na súa recollida de léxico galego, citando
en cada vocábulo a fonte da que se valeu, tal e como reza o título da segunda
versión. Estas fontes son as obras lexicográficas anteriores, desde F.J.
Rodríguez ata Eladio Rodríguez, etimolóxicas, gramaticais, literarias de tódalas
épocas (cantigas e crónicas medievais, autores do Rexurdimento, contemporáneos),
etnográficas, etc., e non só galegas senón tamén portuguesas. Tamén
fixo recollidas directas, sobre todo no oeste de Pontevedra.
Como curiosidade, na explicación das abreviaturas utilizadas introduce
comentarios sobre algunhas das fontes. Por exemplo, sobre a obra de F.J.
Rodríguez di que tivo moi en conta a súa autoridade e que outros o aproveitaron
ó máximo e a penas o citan. (p. X). Sobre a de Eladio Rodríguez fai un
comentario positivo, aínda que lamenta “que la obra se aumente con la inclusión
de innumerables vocablos técnicos que pertenecen al lenguaje universal” (p. V).
É dicir, persiste a idea de que só é necesario recolle-lo que nos diferencia do
castelán, ás obras dependentes que logo deben ser completadas coas do teito
lingüístico. E sobre o Vocabulario das Irmandades, que por certo cita como HF,
o seu breve comentario non pode ser máis negativo: “muy breve, muy
incompleto, muy imperfecto” (p. VII).
A obra do P. Crespo non é exactamente un diccionario bilingüe, senón máis
ben unha especie de glosario de formas galegas organizadas desde o castelán.
Isto explica que non aparezan entradas para as que non atopou equivalente en
galego.
— 590 —