Actas da - Xunta de Galicia

Cómo ensinar a lingua e a cultura galegas nunha universidade estranxeira: Rennes 2Haute Bretagne
e non se limita só a unha serie de signos, sons e normas, ¿como explicar a un
estranxeiro trazos tan xenuínos da lingua galega coma o pronome de
solidariedade?, ¿como traduciriamos as frases feitas e os proverbios tan de
noso? ou ¿como tratariamos puntos da gramática coma a colocación dos
pronomes ou o infinitivo conxugado sen crear confusión no estudiante?
Evidentemente, ao ensinante non lle queda máis remedio que botar man dos
seus coñecementos e da súa intuición e elaborar o seu propio método dun xeito
un tanto artesanal e tamén tomar como referencia os materiais doutras linguas e
adaptalos á que está a traballar. Entón, ¿por que nin tan sequera existe un
diccionario básico français-galicien/galego-francés polo que non poucos
estudiantes teñen xa preguntado, ou unha gramática elemental do galego feita en
francés, ou un método co seu apéndice de exercicios, como acontece noutras
moitas linguas? Ao noso entender é unha materia pendente dentro do ensino do
galego, sobre todo se o comparamos con outras linguas minoritarias que se
ensinan nesa mesma universidade e que contan con moitos máis recursos, como
é o caso do catalán, que por outra banda é lingua rexional en Francia, e que
dispón xa dende hai tempo de diccionarios bilingües e métodos adaptados ao
estudiante estranxeiro. Mesmo o bretón, en peores circunstancias
sociolingüísticas có galego, dispón de varios diccionarios bilingües de inglés,
alemán, español, galés, gaélico, xaponés, este último en proceso de elaboración
para internet, e ata dun método de estudio en catalán; por outra banda non hai
que esquecer que as linguas célticas son moi diferentes das linguas coas que
comparten territorio, polo que a súa dificultade esixe a existencia dun
diccionario e de métodos de aprendizaxe.
4. Ensinar a cultura galega en Rennes 2
De xeito complementario, tal como indicamos ó describirmos as materias de
galego impartidas en Rennes 2, tamén se lle dedican dúas horas semanais á
cultura galega xunto coas tres de lingua na materia denominada Mention
Galicien. Insistimos que baixo o nome xenérico de “Cultura Galega” ou como
se lle chama en francés Civilisation de la Galice, trátanse aspectos moi diversos
da nosa cultura: sociedade, literatura, historia, sociolingüística, lingüística
histórica. Se ben é certo que nun ano universitario non se pode afondar
demasiado en cada un destes puntos, o noso obxectivo é que o estudiante
adquira unha visión ampla da cultura do noso país ó longo da historia e nos
nosos días. Intentaremos entón expor brevemente cáles son, de novo, as
peculiaridades coas que o ensinante se pode topar con respecto a Galicia e mais
o enfoque pedagóxico que se lles dá aos contidos, para unha boa asimilación
destes por parte do estudiante:
4.1. Do mesmo xeito que acontecía coa lingua, o alumno de Rennes 2 pouco
ou nada coñece sobre a cultura galega, agás aspectos puntuais coma o Camiño
— 567 —