Actas da - Xunta de Galicia

A normalización terminolóxica do léxico do medio en galego. Tres casos prácticos
A terceira reflexión, xa máis xeral, simplemente pretende insistir na
necesidade, por non dicir obrigatoriedade, de realizar todo traballo
terminolóxico, que aspire a ser de calidade, man a man con especialistas na
materia. Eles resultan imprescindibles á hora de clarificar conceptos, redactar
definicións e, sobre todo, opinar desde a súa óptica profesional verbo da
validación das solucións lingüísticas susceptibles de seren adoptadas 18 .
1. Contaminación/Polución
Escollemos estes termos debido á heteroxeneidade que se observa no seu uso.
Da consulta, na súa fase en probas, do Corpus de referencia do galego actual 19
(en adiante CORGA) obtivémo-la constatación de que se fala indistintamente de
contaminación atmosférica (57 ocorrencias en 18 documentos) e de polución
atmosférica (6 ocorrencias en 6 documentos), e de contaminación do solo (2
ocorrencias en 2 documentos) e de polución do solo (1 ocorrencia nun
documentos). Non se documentan, sen embargo as posibilidades: polución
acústica, polución biolóxica, polución radioactiva, polución térmica ou
polución da auga, para as que si aparecen os termos paralelos: contaminación
acústica (8 ocorrencias en 3 documentos), contaminación biolóxica (1
ocorrencia nun documento), contaminación radioactiva (4 ocorrencias en 3
documentos), contaminación térmica (1 ocorrencia nun documentos) e
contaminación da auga (12 ocorrencias en 5 documentos).
Isto non quere dicir que noutras fontes que se consulten (web da Consellería
de Medio Ambiente, artigos de revistas especializadas, carteis e folletos
publicitarios...) os compostos sintagmáticos encabezados polo termo polución
resulten estraños, e alternen con aqueles encabezados por contaminación, mais
en todo caso, a comparación manifesta unha maior frecuencia de uso da forma
contaminación fronte a polución.
A nosa primeira preocupación foi a de dilucidar se realmente existen
diferencias entre os conceptos expresados por ámbolos dous termos. Das obras
consultadas (tanto xerais coma específicas) e do estudio consensuado cos
especialistas, deducimos que estamos ante dous termos sinónimos pero con
orixe distinta: o termo contaminación ten a orixe no inglés contamination
mentres que o termo polución parte do equivalente francés pollution. Ámbolos
termos estenderíanse posteriormente a tódalas linguas cun significado parello.
Os nosos especialistas, sen embargo, optaron por recomenda-lo uso de
polución naqueles contextos nos que nos referimos á afección do medio;
falariamos entón de contaminación/polución atmosférica ou da atmosfera, do
18 Vaia dende aquí o noso agradecemento pola súa atenta e desinteresada colaboración ós
catedráticos Manuel Bermejo Patiño e Luís Daviña Facal, ó xeólogo Juan Loureiro Grandal e
mais ó biólogo Manuel Romeu Outeiro.
19 Vid. http://corpus.cirp.es/corga/
— 355 —