1 - RUC

endemento xeral dos alumnos a través dos tests estandarizados. Un dos enfoques que a
caracterizan é o especificado anteriormente como a investigación proceso-producto, e os
seus investigadores máis representativos son DOYLE, DUNKIN e BIDDLE (1974),
KOEHLER (1978), e ROSENSHINE e FURST (1973).
4) A cuarta fase histórica, cronolóxicamente paralela a terceira ( 1972 até a
actualidade) pódese definir como un período de expansión de enfoques alternativos, de
avances teóricos e metodolóxicos, e de converxencia entre as destintas corrientes de
investigación, en canto ó uso de técnicas observacionais na escola; os ^nvestigadores que
a representan, entre outros son CAZDEN, JOHN, HYMES (1972), BE^RLINER e KOHLER
(1983).
A traveso destas catro fases, se descrlbiron numerosos métodos para
observar os procesos de ensino a aprendizaxe, nembargantes, hai moi poucas análises
sistemáticas sobre o índole da observación como método, e tamén como proceso de
indagación (EVERTSON e GREEN, 1989).
2.4.2. A investigación observacional e a inves#igación experimental: unha
controversia inexistente.
Para GILLIERON ( 1980) falar de método de observación a propósito dun
proceso que non pode ser codificado racionalmente é curioso, ^xa que a observación pode
apoiarse en técnicas "ad hoc" ou pode utilizar instrumentos que requiren habiiidades
particulares, pero o proceso en sí non é un método (hai que ter en conta que o propósito
da observación influie no que se observa, cómo se observa, quén o observa, cándo, ónde
ten lugar, cómo se rexistran os datos, cómo se analizan, a teoría, creencias e
experiencias do observador, etc).
Nembargantes pódense identificar aspectos e principios xenéricos cando a
pregunta sobre o que siñifica a observación e os métodos observacionais considerase nun
nivel xeral; a actitude de considerar a observación como un método, seguramente
escomenzou debido á comparación que se fixo dela respecto á experimentación, á vez
proporcionada pola oposición entre o que era investigación de laboratorio (denominada
por moitos_experimentación) e a investigación natural (cuia máxima representación é a
observación), e así namentras que a experimentación tendería a probar hipóteses, dun
xeito intervencionista, facendo variar uns poucos factores considerados a priori como
- 4? -
tia