1 - RUC

artigos á mesma, e de ditos comentarios pódese deducir que a súa concepción, a grandes
rasgos, da conciencia, obedecía o entendemento desta como o reflexo subxectivo da
realidade material que viña determinado a traveso da materia animada; pero este térmo de
reflexo non debe de ser entendido como a recepción pasiva de datos sensoriais, xa que
Vygotski consideraba como un aspecto moi relevante da conciencia, que os seres humáns
son os constructores permanentes do seu ambiente e das representacións que fai este a
traveso dos diferentes xeitos de actividade; o proceso reflexo hállase tan relacionado coa
trasformación activa da realidade como a recepción da información. Éste é un punto clave
na teoría da actividade, e á vez, o criterio principal da definición de conciencia por parte
de Vygotski, no que fai referencia ás propiedades organizativas que posee, algo moi
importante na teoría vygotskiana, e que dirixíu os diversos traballos que xurdiron na
psicoloxía socio-cultural.
Así, a conciencia é considerado como o compoñente máis elevado da
estructura mental e que se compón de dous elementos básicos, o intelecto e a afectividade;
deste xeito, afirma VYGOTSKI (1977), que ... ^separar os ditos compoñentes é un erro
importante, xa que polo contrario, é necesario integrar os fenómenos afectivos e
intelectuais no estudo do funcionamento humán':.., e aínda que o proprio Vygotski non
poido levar a cabo as investigacións empíricas entorno ós dous elementos, algún dos seus
discípulos encargaronse de realizalo. Así, se no nivel máis superior está a conciencia, no
nivel seguidamente inferior atopamonos co intelecto e a afectividade, e nun terceiro nivel
é o que se centra sobre o intelecto como compoñente e as "funcións psicolóxicas
superiores" (memoria, atención, pensamento, percepcibn, etc) como subcompoñentes do
mesmo intelecto (WERTSCH, 1988); neste nivel foi onde desenvolvíu suas investigacións
L.S.Vygotski, intentando aillar estes subcompoñentes do compoñente principal, "a
conciencia".
Para Vygotski, este aillamento é un dos graves probremas que ten a
Psicoloxía, como así mesmo o reflexa no seu libro que en castelán leva o tíduo de
"Pensamiento y Lenguaje", afirmando que en contra do que parecen deducir as diversas
Teorías Psicolóxicas que postulan que as conexións interfuncionais son permanentes e
inalterables, Vygotski defende que as relacións interfuncionais caracterízanse por unha
constante trasformación e pola influencia mútua que existe entre elas, algo que Iles
concede un carácter de organización dinámica e dialéctica; deste xeito, en relación co
aspecto intelectual da conciencia, interesouse dun xeito manifesto pola organización
dinámica das funcións psicolóxicas superiores, pola realización da mesma actividade que
pode levarse a cabo, baseándose en diferentes combinacións das funcións, a destintas
- 63 -