Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce

Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zgodnie z art. 8 ust. 1 Pr.aut. podmiotem prawa autorskiego jest twórca. Wyjątek dotyczy
programu komputerowego, który został stworzony przez pracownika w wykonywaniu obowiązków
wynikających ze stosunku pracy. W tym przypadku autorskie prawo majątkowe do programu
komputerowego przysługuje pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej (art. 74 ust. 3 Pr.aut.).
Pracodawcy przysługują autorskie prawa majątkowe również wtedy, gdy pracownik stworzył utwór
w następstwie wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, ale tylko jeżeli przepisy Pr.aut. lub
umowa o pracę nie stanowią inaczej. Zakres nabytych praw zależy od celu umowy o pracę
i zgodnego zamiaru stron. Prawa te przysługują pracodawcy od momentu przyjęcia utworu (art. 12
ust. 1 Pr.aut.).
Pr.aut. przewiduje szczególne uprawnienia dla instytucji naukowej w odniesieniu do utworów
naukowych stworzonych przez jej pracowników w wyniku wykonywania obowiązków
pracowniczych. Jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej, instytucji naukowej przysługuje
pierwszeństwo opublikowania utworu naukowego. Instytucja naukowa może ponadto korzystać
z materiałów zawartych w utworze oraz udostępniać je osobom trzecim, jeżeli wynika to
z uzgodnionego przeznaczenia utworu lub z postanowień umowy o pracę (art. 14 ust. 1 i 2 Pr.aut.).
Pierwszeństwo opublikowania przysługuje uczelni także w odniesieniu do pracy dyplomowej
studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała tej pracy w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student,
który ją przygotował, może ją opublikować pod warunkiem, że nie jest ona częścią utworu
zbiorowego (art. 15a Pr.aut.).
Jak wskazano wyżej reguły wynikające z p.w.p. oraz Pr.aut. muszą być uwzględnione przy
kształtowaniu treści regulaminów, o których mowa w art. 86c znowelizowanej u.p.s.w.
2.7.3.2. Komercjalizacja
Komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych dotyczą poniżej zacytowane
przepisy znowelizowanej u.p.s.w.
Art. 86a ust. 1 znowelizowanej u.p.s.w.: Uczelnia, w celu komercjalizacji wyników badań
naukowych i prac rozwojowych tworzy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę
akcyjną, zwaną dalej „spółką celową”. Spółkę celową tworzy rektor za zgodą senatu uczelni lub
innego organu kolegialnego uczelni. Do zadań spółki celowej należy w szczególności obejmowanie
udziałów w spółkach kapitałowych lub tworzenie spółek kapitałowych, które powstają w celu
wdrożenia wyników badań naukowych lub prac rozwojowych prowadzonych w uczelni.
Ust. 2: Rektor, w drodze umowy, może powierzyć spółce celowej zarządzanie prawami
własności przemysłowej uczelni w zakresie jej komercjalizacji.
Ust. 3: Uczelnia w celu realizacji zadań określonych w ust. 1 i 2 przekazuje spółce celowej w
formie aportu wyniki badań naukowych i prac rozwojowych, w szczególności uzyskane prawa
własności przemysłowej.
Ust. 4 – Wypłaconą dywidendę spółki celowej uczelnia przeznacza na działalność statutową
uczelni.
Art. 86b ust. 1 znowelizowanej u.p.s.w. wg projektu – Spółka celowa może zostać utworzona
przez kilka uczelni publicznych albo kilka uczelni niepublicznych.
Ust. 2 – W przypadku, o którym mowa w ust. 1, każda z uczelni może powierzyć spółce
celowej zadania określone w art. 86a ust. 1 i 2 w drodze odrębnej umowy, zawartej między
rektorem uczelni a spółką celową.
Znowelizowana u.p.s.w. nie wprowadza zróżnicowanych zasad dotyczących komercjalizacji
wyników badań naukowych i prac rozwojowych w zależności od charakteru uczelni (publiczna,
niepubliczna) oraz jej profilu (np. artystyczna, techniczna). Zasady te są jednakowe dla wszystkich
uczelni.
Cytowany przepis ust. 1 znowelizowanej u.p.s.w. przewiduje, że uczelnia w celu
komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych tworzy spółkę celową. Treść tego
przepisu nie jest jasna i może być on interpretowany na dwa sposoby.
Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym Uniwersytetu Jagiellońskiego
31-007 Kraków, ul. Gołębia 24
142