Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Modele</strong> <strong>zarządzania</strong> <strong>uczelniami</strong> w <strong>Polsce</strong><br />
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego<br />
1) Planowanie w odniesieniu do realizacji pierwszego z wymienionych zadań jest prostsze,<br />
gdyż wielkość środków jest możliwa do przewidzenia, przynajmniej w perspektywie krótko<br />
- i średnioterminowej. W przypadku uczelni publicznych środki na ten cel pochodzą<br />
z budżetu państwa (dotacja na działalność dydaktyczną), natomiast w uczelniach<br />
niepublicznych – z czesnego.<br />
2) Planowanie kadry realizującej badania naukowe nie ma tak stabilnych podstaw<br />
finansowych. Cechą bowiem projektów jest to, że trwają przez określony, krótki czas. I nie<br />
jest możliwe przewidzenie, czy zespół zatrudnionych do realizacji badań nauczycieli<br />
akademickich uzyska kolejne granty.<br />
4. Pierwszym etapem planowania zatrudnienia jest identyfikacja potrzeb w zakresie zatrudnienia.<br />
Następuje ona zasadniczo na poziomie podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni.<br />
Następnie podlega ona ocenie kierowników kolejnych szczebli – aż do decyzji rektora w tym<br />
przedmiocie (uwzględniająca również posiadanie odpowiednio stabilnego do założonego<br />
okresu istnienia danego etatu źródła jego finansowania).<br />
1) Po przyznaniu etatu następuje etap naboru na wolne stanowisko. Może on się dokonywać<br />
w trybie konkursu, albo procedury pozakonkursowej.<br />
2) Konkurs jest jedynym przewidzianym sposobem zatrudnienia nauczyciela akademickiego<br />
w wymiarze powyżej połowy etatu. Procedura konkursowa jest sformalizowana.<br />
Proponujemy stosowanie w uczelniach – poza metodami jakościowymi – metod<br />
ilościowych. W przypadku recenzji profesorskich uważamy za niezbędne wymaganie od<br />
recenzenta, aby jednoznacznie dokonał rankingu dwóch lub więcej kandydatów.<br />
3) Procedura pozakonkursowa powinna zasadniczo zanikać.<br />
4) Nauczyciele akademiccy – poza przedstawioną procedurą konkursową – podlegają ocenie<br />
i decyzjom organów kolegialnych jednoosobowych. Mianowicie, komisja konkursowa<br />
rekomenduje Radzie Wydziału któregoś kandydata i Rada w tej sprawie podejmuje<br />
uchwałę. Następnie dziekan (lub inny kierownik jednostki organizacyjnej uczelni) występuje<br />
z wnioskiem do rektora (zawierającym również propozycje co do okresu zatrudnienia<br />
i płac), a ten podejmuje decyzję – i podpisuje w imieniu uczelni umowę z pracownikiem.<br />
5. W odniesieniu do pracowników naukowych (finansowanych – jak wskazano wyżej - z innych<br />
źródeł aniżeli działalność dydaktyczna), proponujemy poprawę ich statusu prawnego.<br />
Mianowicie, w przypadku gdy uczelnia ma powody przypuszczać, że strumień środków na<br />
badania jest względnie stały, może ona dopuścić zatrudnianie pracowników naukowych na<br />
czas nieokreślony, z jednoczesnym zobowiązaniem ich do wyszukania grantów, które<br />
umożliwiłby sfinansowanie określonej części lub całości etatu. Nie wypełnienie tego obowiązku<br />
mogłoby umożliwiałoby rektorowi wypowiedzenie umowy o pracę.<br />
6. Każdy pracownik podlega ocenie okresowej; nauczyciel akademicki nie powinien być rzadziej<br />
oceniany niż raz na dwa, a profesor tytularny - raz na cztery lata.<br />
1) Podobnie jak w przypadku konkursu, uważamy za niezbędne powszechne wprowadzenie<br />
w uczelniach – poza ocenami jakościowymi – także ocen ilościowych. Znalezienie się<br />
poniżej minimalnego progu powinno być tożsame z uzyskaniem oceny negatywnej<br />
(uzasadniającej wypowiedzenie mianowania lub umowy o pracę). Z drugiej strony<br />
szczególnie wysoki wynik (np. 200% powyżej średniej wydziału) mógłby oznaczać<br />
przyznanie najwyższej oceny, tj. bez analizy jakościowej.<br />
2) Problemem ankiet studenckich jest ich częsta niereprezentatywność. Skoro uczelnie są<br />
obowiązane do korzystania z tego instrumentu, powinny one podjąć skuteczne kroki, aby<br />
w ciągu dwóch, trzech lat uzyskać stan reprezentatywności (nawet gdyby się to miało<br />
łączyć z powrotem do ankiet „papierowych”).<br />
Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym Uniwersytetu Jagiellońskiego<br />
31-007 Kraków, ul. Gołębia 24<br />
264