Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce

Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2.10.Moduł zarządzania finansami
2.10.1. Aktualny stan prawny zarządzania finansami uczelni
W zakresie zarządzania finansami publicznej uczelni publicznej obowiązują
następujące podstawowe przepisy prawne:
− Ustawa prawo o szkolnictwie wyższym,
− Ustawa o finansach publicznych,
− Ustawa z dnia 10 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki
− Ustawa o rachunkowości,
− Ustawa o podatku VAT,
− Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych,
− Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych,
− Ustawa prawo zamówień publicznych,
− Kodeks pracy,
− ustawa z 19 grudnia 2008 r. o Partnerstwie publiczno-prywatnym.
− przepisy prawa unijnego obowiązujące w Polsce,
− przepisy wewnętrzne obowiązujące w uczelni.
Dysponowanie środkami finansowymi przez uczelnię publiczną regulują następujące
akty prawne:
1) ustawa prawo o szkolnictwie wyższym,
2) Rozporządzenie Rady Ministrów z 22 grudnia 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad
gospodarki finansowej uczelni publicznych (Dz.U. Nr 246, poz. 1796),
3) ustawa o finansach publicznych, zawierająca następujące ograniczenia:
a) art. 45 wprowadza zakaz tworzenia ze środków publicznych fundacji na podstawie ustawy
z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 ze zm.),
b) art. 46 ust. 1 u.f.p. wskazuje górną granicę zobowiązań jednostki sektora finansów
publicznych do sfinansowania w danym roku. Zgodnie z nim uczelnie publiczne mogą
zaciągać zobowiązania do sfinansowania w danym roku do wysokości wynikającej z planu
wydatków lub kosztów jednostki, pomniejszonej o wydatki na wynagrodzenia i uposażenia,
składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy, inne składki i opłaty obligatoryjne
oraz płatności wynikające z zobowiązań zaciągniętych w latach poprzednich,
z zastrzeżeniem art. 136 ust. 4 i art.153,
c) uczelnie publiczne nie dysponują całkowitą swobodą w dokonywaniu lokat wolnych
środków, zgodnie z art. 48 u.f.p, zakazane jest dokonywanie lokat wolnych środków
pochodzących z dotacji z budżetu w skarbowych papierach wartościowych, w obligacjach
emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz na rachunkach bankowych w
bankach mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d) jednostki sektora finansów publicznych nie mogą posiadać, obejmować lub nabywać
udziałów lub akcji w spółkach ani nabywać obligacji emitowanych przez podmioty inne niż
Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, a także udziałów w spółdzielniach
( art. 49 ust.1 u.f.p.).
Co do zasady, jednostki sektora finansów publicznych (z wyjątkiem Skarbu Państwa) nie
mogą zaciągać pożyczek lub kredytów, emitować papierów wartościowych oraz udzielać poręczeń
Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym Uniwersytetu Jagiellońskiego
31-007 Kraków, ul. Gołębia 24
207