Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Modele</strong> <strong>zarządzania</strong> <strong>uczelniami</strong> w <strong>Polsce</strong><br />
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego<br />
i podwyższania poziomu infrastruktury wykorzystywanej w procesie kształcenia, komunikowania<br />
wyników uzyskanych ocen stronom zainteresowanym,<br />
− istotne znaczenie zewnętrznych przepisów, które są stosowane wprost bądź transformowane<br />
do postaci wewnętrznych przepisów uczelni wyższych.<br />
2.8.3.4.2. Dobre praktyki <strong>zarządzania</strong> jakością<br />
Dobre praktyki stanowią przykład rozwiązań uznanych za wzorcowe, które mają jednak<br />
zazwyczaj wycinkowy charakter, dotycząc wybranych kwestii <strong>zarządzania</strong> jakością. Z punktu<br />
widzenia rozwoju uczelni wyższych interesujące jest pytanie o sposób, w jaki takie wzorcowe<br />
rozwiązania mogą być identyfikowane, a następnie twórczo wykorzystane. Istnienie dobrych<br />
praktyk stwarza przede wszystkim możliwość zastosowania w zarządzaniu jakością uczelni<br />
metody benchmarkingu. Jeśli dobrych praktyk poszukujemy wewnątrz uczelni, mówimy<br />
o benchmarkingu wewnętrznym. Ich rozpoznanie jest możliwe między innymi dzięki: porównywaniu<br />
osiągnięć poszczególnych osób i jednostek w oparciu o mierzalne kryteria, postępowaniom<br />
konkursowym w ramach różnego rodzaju nagród i funduszy dydaktycznych jednostek, wymianom<br />
poglądów i porównywaniu rozwiązań w ramach różnego rodzaju komisji i zespołów. Dobre praktyki<br />
identyfikowane wewnątrz uczelni dotyczą np. 104 : sposobów konstruowania programów i planów<br />
studiów, sposobów hospitowania zajęć dydaktycznych, efektywności nauczania. Miejscem<br />
poszukiwania dobrych praktyk może być także otoczenie uczelni; mówimy tu o benchmarkingu<br />
zewnętrznym. Rozpoznawanie dobrych praktyk w innych organizacjach odbywa się poprzez wizyty<br />
studyjne lub programy badawcze. Dobre praktyki zidentyfikowane podczas programów<br />
badawczych są zazwyczaj dostępne w raportach z badań. Istnieją dwie podstawowe formy dyfuzji<br />
dobrych praktyk w uczelni. Pierwszą jest ich komunikowanie pracownikom uczelni i zachęcanie do<br />
stosowania. Narzędziami takiej komunikacji mogą być wewnętrzne konferencje i seminaria,<br />
posiedzenia komisji, fora intranetowe, wewnętrzne publikacje. W tym przypadku wykorzystanie<br />
dobrych praktyk jest fakultatywne. Bardziej dojrzałą formą dyfuzji dobrych praktyk jest ich<br />
kodyfikacja w ramach wewnętrznych regulacji i upowszechnienie jako obowiązujących wzorców<br />
postępowania. Takie podejście świadczy o realizacji w uczelni funkcji <strong>zarządzania</strong> wiedzą.<br />
2.8.3.4.3. Norma ISO 9001:2008 105<br />
Systemy <strong>zarządzania</strong> jakością budowane w oparciu o tę normę, występują już od 1987 roku.<br />
Norma ISO 9001:2008 może być traktowana jako bardzo uniwersalny model referencyjny<br />
systemów <strong>zarządzania</strong> jakością, który znajdzie zastosowanie w każdej organizacji, która zdoła<br />
zdefiniować klienta zewnętrznego, a więc także w uczelniach. Przechodząc do opisu funkcji<br />
systemu <strong>zarządzania</strong> jakością zgodnie z wspomnianą normą, warto krótko odnieść się do jej<br />
genezy. Otóż norma, o której mowa, powstawała pierwotnie z myślą o jej zastosowaniu w<br />
przedsiębiorstwach produkcyjnych, dopiero później wprowadzono zmiany, pozwalające na jej<br />
adaptację w organizacjach innych typów. Z dzisiejszej perspektywy uczelni wyższych wartościowe<br />
wydaje się to, iż w normie ISO 9001:2008 dominuje punkt widzenia, wedle którego rynkowy sukces<br />
organizacji jest uzależniony głównie od percepcji jej usług lub wyrobów przez klientów. W związku<br />
z tym uczelnie, korzystające z wspomnianej normy jako wzorca dla systemu <strong>zarządzania</strong> jakością,<br />
wyraźnie wzmacniają własną orientację marketingową.<br />
104 Zob np. Dobre praktyki w zapewnianiu i doskonaleniu jakości kształcenia na Uniwersytecie Warszawskim, 2010,<br />
http://www.bjk.uw.edu.pl/index.php?display=08_dobre_praktyki [data odczytu: 27.11.2010].<br />
105 Zob. ISO 9001:2008 – Quality management systems – Requirements, Selection and use of the ISO 9000 family of<br />
standards, 2009, International Organization for Standarization, http://www.iso.org/iso_9000_sele ction_and_use-2009<br />
[data odczytu: 27.11.2010].<br />
Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym Uniwersytetu Jagiellońskiego<br />
31-007 Kraków, ul. Gołębia 24<br />
173