Raport końcowy Modele zarządzania uczelniami w Polsce

Modele zarządzania uczelniami w Polsce
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Należy bardzo mocno podkreślić, że podstawowym ryzykiem jest niezrealizowanie
celów wyznaczonych przez uczelnię pomimo zaangażowania środków publicznych.
Wszystko to przemawia za koniecznością identyfikacji ryzyk oraz opracowania polityki
zarządzania ryzykiem m. in. poprzez działania prewencyjne i procedury uszczelniające ryzyko.
Cały proces zarządzania ryzykiem powinien obejmować kilka etapów, tworząc system
zwiększający prawdopodobieństwo osiągnięcia celów i realizacji zadań. Proces ten
powinien być dokumentowany i odwoływać się do wzorca – polityki zarządzania ryzykiem.
2.11.4.1.Określenie misji
Na tym etapie należy określić podstawowy cel/cele istnienia (działania)uczelni w postaci
syntetycznego opisu misji. Z jasno określonej misji musi wynikać hierarchia celów i zadań uczelni.
2.11.4.2. Określenie celów i zadań, monitorowanie i ocena ich realizacji
Podstawą działania uczelni musi być jej plan rozwoju z jasno określonymi celami i
wyznaczonymi zadaniami. Wszystkie podejmowane działania i plany roczne muszą być
zakorzenione w strategicznym planie rozwoju, obejmującym okres co najmniej 5 lat.
W związku z tym, należy najpierw sformułować i przyjąć do realizacji cele, które uczelnia
powinna osiągać w danym okresie oraz powiązane z nimi cele szczegółowe poszczególnych
komórek organizacyjnych (np. wydziały, jednostki poza – i międzywydziałowe, administracja, inne
jednostki powiązane z uczelnią).
Należy określić zasoby przeznaczone do realizacji celów i zadań oraz wskazać jednostki,
komórki organizacyjne lub osoby odpowiedzialne bezpośrednio za ich wykonanie.
Realizacja celów i zadań musi być monitorowana przy pomocy wyznaczonych mierników
i oceniana z uwzględnieniem kryterium oszczędności, efektywności i skuteczności.
2.11.4.3. Identyfikacja ryzyka
Przed podjęciem decyzji o realizacji celów i zadań należy dokonać identyfikacji ryzyka,
a następnie weryfikować przyjęte założenia nie rzadziej niż raz w roku. W szczególności ponowną
identyfikacji ryzyka należy przeprowadzić w przypadku istotnej zmiany warunków, w których
funkcjonuje uczelnia. W celu przeprowadzenia identyfikacji ryzyka każda uczelnia winna
przygotować zestaw pytań wraz z odpowiednio opracowanymi wskaźnikami, które pozwolą na
określenie możliwości wystąpienia ryzyka i jego opis.
2.11.4.4. Analiza ryzyka
Po zidentyfikowaniu ryzyka należy dokonać analizy, która ma na celu opisanie charakteru
ryzyka, określenie prawdopodobieństwa jego wystąpienia oraz wpływ na realizację zadań poprzez
wykazanie możliwych jego skutków. Analizując ryzyko powinno się również przeprowadzić ocenę
punktową ryzyka. Umożliwia to dokonanie hierarchizacji, tj. uporządkowanie ryzyka według ich
wagi lub kryterium punktowej oceny ryzyka, a to z kolei umożliwia hierarchizację działań
podejmowanych w celu wyeliminowania lub zmniejszenia ryzyka. Należy określić akceptowany
poziom ryzyka.
2.11.4.5. Reakcja na ryzyko
W stosunku do każdego istotnego ryzyka, wynikającego z listy hierarchii, winno się określić
sposób reakcji, tj. jego akceptację/tolerowanie bądź wycofanie się, przeanalizowanie możliwości
jego obniżenia a następnie zaplanowanie działań zapobiegawczych i podjęcie konkretnych działań,
które należy podjąć w celu zmniejszenia danego ryzyka do akceptowanego poziomu.
Centrum Badań nad Szkolnictwem Wyższym Uniwersytetu Jagiellońskiego
31-007 Kraków, ul. Gołębia 24
228