26.04.2013 Views

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

144<br />

Sermón 348<br />

que haya otra vida terminada ésta. Y si en ésta les acontece<br />

algo adverso, se consi<strong>de</strong>ran protegidos por el hecho <strong>de</strong> que,<br />

aunque no puedan tener el placer corporal en el mismo cuerpo,<br />

pue<strong>de</strong>n, sin embargo, pensarlo en su mente y, <strong>de</strong>leitándose con<br />

ese pensamiento, conservar la dicha <strong>de</strong>l placer corporal incluso<br />

contra el ataque <strong>de</strong>l dolor también corporal. ¿Acaso no se da<br />

en éstos que el amor arroja fuera el temor? Pero se trata <strong>de</strong>l<br />

amor <strong>de</strong>l más sórdido placer o, mejor, el amor <strong>de</strong> la más torpe<br />

vanidad. En efecto, cuando la presencia <strong>de</strong>l dolor ahuyente el<br />

placer <strong>de</strong> los miembros <strong>de</strong>l cuerpo, permanecerá en el alma<br />

mediante su falsa y vana imagen. Esta vanidad es tan amada,<br />

que, cuando un hombre vano se abraza a ella con todas las<br />

fuerzas <strong>de</strong> su corazón, hasta mitiga la dureza <strong>de</strong>l dolor.<br />

No sólo hemos <strong>de</strong> burlarnos <strong>de</strong> ellos, sino también <strong>de</strong> los<br />

estoicos 3 , pues estas dos sectas, la <strong>de</strong> los epicúreos y la <strong>de</strong><br />

los estoicos, osaron arrojar sus humos contra la luz <strong>de</strong> nuestro<br />

Pablo, según leemos en los Hechos <strong>de</strong> los Apóstoles. También<br />

los estoicos se presentan como muy fuertes; mas no por el<br />

placer <strong>de</strong>l cuerpo, sino por la virtud <strong>de</strong>l alma, y mantienen el<br />

no temer por el mismo no temer, túrgidos <strong>de</strong> orgullo; no<br />

sanados por la sabiduría, sino endurecidos por el error. Y están<br />

tan poco sanos que pensaron po<strong>de</strong>r sanar ellos mismos el<br />

alma enferma. Consi<strong>de</strong>ran que la salud <strong>de</strong>l alma consiste en<br />

que el sabio llegue a no compa<strong>de</strong>cerse siquiera. «Pues, dicen,<br />

trantur, et consumpta ista vita nullam postea credunt futuram; et si quid<br />

eis adversitatis in hac ipsa contingit, eo se munitos existimant, quia corporis<br />

voluptatem, cum eam in ipso corpore tenere non possunt, possunt<br />

tamen animo cogitare, et ea cogitatione sese oblectando, corporalis voluptatis<br />

beatitudinem, etiam contra corporalis doloris impetum custodire.<br />

Numquid non et apud ístos dilectio foras mittit timorem? Sed dilectio<br />

sordidissimae voluptatis, immo dilectio turpissimae vanitatis. Nam cum<br />

ipsam voluptatem <strong>de</strong> membris corpotis itruens dolor excluserit, per falsam<br />

eius imaginem in animo vanitatis remanebit. Quae vanitas tantum<br />

amatur, ut cum eam vanus homo totis viribus cordis amplectitur, etiam<br />

doloris saevitia mitigetur. Non solum ergo isti <strong>de</strong>ri<strong>de</strong>ndi sunt, sed etiam<br />

ipsi Stoici. Nam istae duae sectae Epicoreorum et Stoicorum, sicut in<br />

Ápostolorum Actibus legimus, adversus lumen Pauli nostri fumos suos<br />

ausae sunt iactitare (cf. Act 17,18). Nam et Stoici se fortissimos praeferunt,<br />

et non propter corporis voluptatem, sed propter animi virtutem,<br />

idipsum non timere propter non timere custodiunt, typho turgidi, et non<br />

sapientia sanati, sed errore durati. Eo quippe minus minusque sani sunt,<br />

quo aegrotum animum a se ipsis sanari posse credi<strong>de</strong>runt. Hanc autem<br />

putant esse animi sanitatem, ut nec misereri dicant <strong>de</strong>beré sapientem. Si<br />

enim miseretur, inquiunt, dolet; quod autem dolet, sanum non est.<br />

O stulta caecitas! Quid, si eo minus dolet, quo sanum non est? Interest<br />

3 Los estoicos y epicúreos son asociados frecuentemente por Agustín como dos oponentes,<br />

contrarios entre sí, al cristianismo. Véanse los sermones 150 y 156. También<br />

la carta 118,19.<br />

El temor <strong>de</strong> Dios 145<br />

si se compa<strong>de</strong>ce, siente dolor, y don<strong>de</strong> hay dolor no hay salud».<br />

Así será el cuerpo y el alma <strong>de</strong> los santos en la resurrección<br />

<strong>de</strong> los muertos, en la que ellos no creen, puesto que tienen<br />

maestros incompetentes al tenerse a sí mismos por tales.<br />

Hay que distinguir la ausencia <strong>de</strong> dolor <strong>de</strong>bida a la salud <strong>de</strong><br />

la <strong>de</strong>bida a la insensibilidad. Según la salud <strong>de</strong> esta mortalidad,<br />

la carne sana siente dolor cuando es punzada. Igual es también<br />

el alma bien dotada según esta vida, que, punzada por la miseria<br />

<strong>de</strong> quien se fatiga, se compa<strong>de</strong>ce por misericordia.<br />

Sin embargo, la carne hecha insensible por una enfermedad<br />

más grave o muerta al haberla abandonado el espíritu, ni<br />

siquiera cuando la punzan experimenta dolor, igual que el alma<br />

<strong>de</strong> esos hombres que filosofan o, más bien, se ahogan sin Dios.<br />

Como el cuerpo vive animado por el alma, así la misma alma<br />

vive animada por Dios. Vean, pues, éstos, que ni sienten dolor<br />

ni temor, si en vez <strong>de</strong> estar sanos no están muertos.<br />

4. Tema, pues, el cristiano antes <strong>de</strong> que el amor perfecto<br />

arroje el temor; crea y comprenda que es un peregrino alejado<br />

<strong>de</strong>l Señor mientras viva en este cuerpo, que se corrompe y apesga<br />

al alma. Tanto menor sea el temor cuanto más cerca esté<br />

la patria a la que ten<strong>de</strong>mos. El temor <strong>de</strong>be ser mayor en los<br />

que peregrinan, menor en los que ya están cerca, y nulo en<br />

quienes ya han llegado. De esta manera, el temor lleva a la<br />

caridad, y la perfecta caridad arroja fuera el temor. Tema el<br />

cristiano no a quienes dan muerte al cuerpo y nada más pue<strong>de</strong>n<br />

hacer, sino a quien tiene po<strong>de</strong>r para arrojar cuerpo y alma<br />

enim utrum perfecta sanitate non doleat: quale erit sanctorum et corpus<br />

et animus in resurrectione mortuorum, quam isti non credunt; quia indoctos<br />

magistros habent, cum se ipsos habent. Interest ergo utrum aliquid<br />

sa[1529]nitate, an stupore non doleat. Nam secundum sanitatem<br />

huius mortalitatis sana caro cum pungitur dolet. Qualis est et animus<br />

secundum istam vitam bene affectus, qui compunctus laborantis miseria,<br />

condolescit misericordia. Caro autem graviore morbo stupida, vel amisso<br />

etiam spiritu mortua, nec cum pungitur dolet: qualis est istorum animus,<br />

qui sine Deo philosophantur, vel potius praefocantur. Sicut enim corpus<br />

animo inspiratum, sic Deo inspiratus ipse animus vivit. Vi<strong>de</strong>ant ergo isti,<br />

qui non dolent nec timent, ne forte non sint sani, sed mortui.<br />

CAPUT III.—4. Timor in Christiano, alius paulatim eiciendus, alius<br />

permansurus.—Timeat autem christianus, antequam perfecta caritas foras<br />

mittat timorem: credat et intellegat se peregrinan a Domino, quamdiu<br />

vivit in corpore quod corrumpitur et aggravat animam. Tanto minor sit<br />

timor, quanto patria quo tendimus propior. Maior enim timor <strong>de</strong>bet esse<br />

peregrinantium, minor propinquantium, nullus pervenientium. Sic et timor<br />

perducit ad caritatem, et perfecta caritas foras mittit timorem. Timeat<br />

autem christianus, non eos qui corpus occidunt, et postea non habent<br />

quid faciant; sed eum qui habet potestatem et corpus et animam in

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!