26.04.2013 Views

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

SERMÓN 353<br />

Tema: Exhortación a los neófitos.<br />

Lugar: Hipona, basílica Leonciana.<br />

Fecha: Domingo octava <strong>de</strong> Pascua. Inicio <strong>de</strong>l ministerio.<br />

1. ¡Ojalá mi palabra <strong>de</strong> pastor solícito estimule los oídos<br />

y mentes <strong>de</strong> todos aquellos a quienes abraza mi cuidado pastoral!<br />

Sin embargo, ahora se dirige particularmente a vosotros,<br />

cuya reciente infancia espiritual está marcada por la cuna <strong>de</strong><br />

los sacramentos <strong>de</strong> la regeneración. A vosotros sobre todo os<br />

acaricia la palabra divina por medio <strong>de</strong>l apóstol Pedro: Depuesta,<br />

pues, dijo, toda maldad, todo engaño, adulación, envidia,<br />

<strong>de</strong>tracción: cual niños recién nacidos, <strong>de</strong>sead la leche racional<br />

e inocente, a fin <strong>de</strong> crecer en él para la salvación, si es<br />

que habéis gustado cuan dulce es el Señor. Soy testigo <strong>de</strong> que<br />

lo habéis gustado, pues yo mismo os he servido esa suavidad<br />

haciendo el oficio <strong>de</strong> nodriza. Oída esta amonestación, obrad<br />

a imitación <strong>de</strong> la santa infancia; <strong>de</strong>poned la maldad, el dolo,<br />

la adulación, la envidia y la <strong>de</strong>tracción. Debéis mantener esta<br />

inocencia, sin per<strong>de</strong>rla al crecer. ¿Qué es la maldad sino el<br />

ansia <strong>de</strong> dañar? ¿En qué consiste el engaño sino en hacer una<br />

cosa y simular otra? ¿Qué es la adulación sino una seducción<br />

por medio <strong>de</strong> alabanzas falsas? ¿Qué es la envidia sino el odio<br />

SERMO CCCLIII [PL 39,1560]<br />

IN DIE OCTAVARUM INFANTIUM: QUOS EXHORTATUR VERBIS<br />

PETRI APOSTOLI, «DEPOSITA ERGO OMNI MALITIA», ETC.<br />

CAPUT I.—1. Baptízalos exhortatur. Innocentia morum retinenda.<br />

Humilitas sectanda.—Omnium qui<strong>de</strong>m aures et mentes, quos cura nostra<br />

complectitur, solliciti pastoris sermo compellat: verumtamen ad vos<br />

proprie nunc dirigitur, quorum recens infantia spiritualis generationis<br />

Sacramentorum cunabulis insignitur. Vobis enim máxime per apostolum<br />

Petrum sic divinum blanditur eloquium: Deposita ergo, inquit, omni<br />

malitia et omni dolo et adulatione et invidia et <strong>de</strong>tractione, tanquam<br />

modo nati infantes rationabile et innocens lac concupiscite; ut in illo<br />

crescatis in salutem, si gustastis quoniam dulcís est Dominus (1 Petr<br />

2,1-3). Proin<strong>de</strong> quia gustastis, nos testes sumus: nos vobis hanc suavitatem<br />

nutricis officio ministravimus. Agite itaque admoníti sanctae instar<br />

infantiae, <strong>de</strong>ponite malitiam, dolum, adulationem et invidiam et <strong>de</strong>tractionem.<br />

Hanc innocentiam sic tenere <strong>de</strong>betis, ut eam crescendo non<br />

amittatis. Quid est malitia, [1561] nisi nocendi amor? Quid est dolus,<br />

nisi aliud agere et alíud simulare? Quid est adulatio, nisi fallad lau<strong>de</strong><br />

seductio? Quid est invidia, nisi odium felicitatis alienae? Quid est<br />

Exhortación a los neófitos 227<br />

a la felicidad ajena? ¿Qué es la <strong>de</strong>tracción sino la reprensión<br />

más mordaz que veraz? La maldad se <strong>de</strong>leita con el mal ajeno;<br />

la envidia se atormenta también con el bien ajeno; el dolo<br />

hace doble el corazón; la adulación a la lengua; la <strong>de</strong>tracción<br />

vulnera a la fama. Mas la inocencia <strong>de</strong> esta vuestra santidad,<br />

puesto que es hija <strong>de</strong>l amor, no se goza <strong>de</strong> la maldad, sino con<br />

la verdad. Es sencilla como la paloma y astuta como la serpiente;<br />

no la mueve el afán <strong>de</strong> dañar, sino <strong>de</strong> guardarse <strong>de</strong>l<br />

que daña. A ella os exhorto, pues <strong>de</strong> los tales es el reino <strong>de</strong><br />

los cielos, es <strong>de</strong>cir, <strong>de</strong> los humil<strong>de</strong>s, <strong>de</strong> los párvulos en el espíritu.<br />

No la <strong>de</strong>spreciéis, no la aborrezcáis. Esta sencillez es<br />

propia <strong>de</strong> los gran<strong>de</strong>s; la soberbia, en cambio, es la falsa gran<strong>de</strong>za<br />

<strong>de</strong> los débiles, que, cuando se adueña <strong>de</strong> la mente, levantándola<br />

la <strong>de</strong>rriba; inflándola la vacía, y <strong>de</strong> tanto exten<strong>de</strong>rla,<br />

la rompe. El humil<strong>de</strong> no pue<strong>de</strong> dañar; el soberbio no pue<strong>de</strong><br />

no dañar. Hablo <strong>de</strong> aquella humildad que no quiere <strong>de</strong>stacar<br />

entre las cosas perece<strong>de</strong>ras, sino que piensa en algo verda<strong>de</strong>ramente<br />

eterno, adon<strong>de</strong> ha <strong>de</strong> llegar no con sus fuerzas, sino<br />

ayudada. Ella no pue<strong>de</strong> querer el mal <strong>de</strong> nadie, porque tampoco<br />

acrecienta su bien. Por otra parte, la soberbia engendra<br />

inmediatamente la envidia. ¿Qué envidioso hay que no quiera<br />

el mal para aquel cuyo bien le atormenta? En consecuencia,<br />

la envidia engendra, lógicamente, la maldad, <strong>de</strong> don<strong>de</strong> proce<strong>de</strong><br />

el engaño, la adulación y la <strong>de</strong>tracción y toda obra mala que<br />

no quieres pa<strong>de</strong>cer <strong>de</strong> mano <strong>de</strong> nadie. Así, pues, si guardáis<br />

esta piadosa humildad que la Escritura Sagrada muestra ser<br />

<strong>de</strong>tractio, nisi mordacior, quam veracior reprehensio? Malitia malo <strong>de</strong>lectatur<br />

alieno: invi<strong>de</strong>ntia et bono cruciatur alieno: dolus duplicat cor:<br />

adulatio duplicat linguam: <strong>de</strong>tractio vulnerat famam. Huius autem vestrae<br />

innocentia sanctitatis, quoniam filia est caritatis, non gau<strong>de</strong>t super iniquitate,<br />

con gau<strong>de</strong>t autem veritati (1 Cor 13,6). Simplex ut columba, et sic<br />

astuta ut serpens (cf. Mt <strong>10</strong>,16), non studio nocendi, sed nocentem<br />

cavendi.<br />

CAPUT II.—Ad hanc vos exhortor. Talium est enim regnum caelorum<br />

(Mt 19,14), humilium scilicet, hoc est, spiritualiter parvulorum. Non<br />

contemnatis, non abhorreatis. Magnorum est ista pusillitas. Superbia<br />

vero fallax infirmorum est magnitudo; quae ubi mentem posse<strong>de</strong>rit,<br />

erigendo <strong>de</strong>icit, inflando evacuat, disten<strong>de</strong>ndo dissipat. Humilis esse<br />

non potest nocens, superbus esse non potest innocens. Humilitatem illam<br />

loquor, quae non vult perituris rebus excellere, sed aeternum aliquid<br />

veraciter cogitat, quo non suis viribus, sed adiuta perveniat. Haec malum<br />

cuiusquam velle non potest, quo nequáquam bonum eius augetur. Porro<br />

autem superbia continuo parit invidiam. Quis vero sit invidus, qui non<br />

ei malum velit, cuius bono cruciatur? Ergo et invidia parit consequenter<br />

malitiam: un<strong>de</strong> procedit et dolus et adulatio et <strong>de</strong>tractio, et omne opus<br />

malum, quod pati nolis ab alio. Pia itaque humilitate servata, quae in

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!