You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2<strong>10</strong><br />
Sermón 352<br />
a su cabeza; uno el cor<strong>de</strong>ro sacrificado para ser comido y otro<br />
el carnero enredado en las zarzas para ser inmolado cuando<br />
Abrahán perdonó a su hijo porque se lo mandaron, como lo<br />
había ofrecido también por obe<strong>de</strong>cer a un mandato. Distintos<br />
eran los animales, distintas las piedras, pero eran un mismo<br />
Cristo y, por tanto, un mismo alimento y una misma bebida.<br />
Finalmente, fue golpeada la roca misma con el ma<strong>de</strong>ro para<br />
que saliera agua, pues fue golpeada con una vara. ¿Por qué<br />
con ma<strong>de</strong>ra y no con hierro sino porque la cruz fue acercada<br />
a Cristo para darnos a beber la gracia? Así, pues, el mismo alimento<br />
y la misma bebida, mas para los que entien<strong>de</strong>n y creen.<br />
Para los que no entien<strong>de</strong>n, allí no había más que maná y agua,<br />
alimento para el hambriento y bebida para el sediento; ni lo<br />
uno ni lo otro para el creyente; para el creyente es el mismo<br />
que ahora. Entonces, Cristo tenía que venir aún; ahora, Cristo<br />
ya ha venido. Ha <strong>de</strong> venir y vino: distintas palabras, pero el<br />
mismo Cristo.<br />
4. Puesto que se presenta la ocasión, quiero <strong>de</strong>cir algo<br />
acerca <strong>de</strong> la duda <strong>de</strong>l siervo <strong>de</strong> Dios Moisés. También ella era<br />
figura <strong>de</strong> los santos antiguos. Moisés dudó ante el agua; dudó<br />
cuando golpeó la roca con la vara para que saliese agua. Quien<br />
tal vez lea esa duda, quizá pase <strong>de</strong> largo sin enten<strong>de</strong>rla, puesto<br />
que ni siquiera se atreverá a investigarla. Al Señor le <strong>de</strong>sagradó<br />
aquella duda, y la hizo notar no sólo recriminándola, sino también<br />
castigándola. Por ella se dice a Moisés: No introducirás<br />
posuit ad caput Iacob (cf. Gen 28,11); alter agnus occisus ut manducaretur<br />
Pascha (cf. Ex 12), alter aries haerens in vepribus immolandus,<br />
quando filio suo pepercit Abraham iussus, quem iussus obtulerat (cf. Gen<br />
22,13); altera ovis et altera ovis, alter lapis et alter lapis, Í<strong>de</strong>m tamen<br />
Christus; i<strong>de</strong>o eum<strong>de</strong>m cibum, i<strong>de</strong>o eum<strong>de</strong>m potum. Denique percussa<br />
est ipsa petra ligno, ut aqua <strong>de</strong>flueret: vírga ením percussa est (cf. Ex<br />
17, 5-6). Quare ligno, non ferro, nisi quia crux ad Christum accessit, ut<br />
nobis gratiam propinaret? Eum<strong>de</strong>m ergo cibum, eum<strong>de</strong>m potum, sed<br />
intellegentibus et cre<strong>de</strong>ntibus. Non intellegentibus autem, illud solum<br />
manna, illa sola aqua; ille cibus esurienti, potus iste sitienti; nec ille,<br />
nec iste cre<strong>de</strong>nti: cre<strong>de</strong>nti autem i<strong>de</strong>m qui nunc. Tune enim Christus<br />
venturus, modo Christus venit. Venturus et venit, diversa verba sunt,<br />
sed i<strong>de</strong>m Christus.<br />
4. Moysi dubitatio figurativa.—Aliquid etiam, quoniam res venit in<br />
médium, <strong>de</strong> dubitatione famuli Dei Moysi voló dicere. Figura enim erat<br />
veterum etiam ista sanctorum. Dubitavit ad aquam Moyses, quando<br />
petram virga percussit ut aqua flueret, dubitavit. Dubitationem autem<br />
eius legens quisque forte transiret, nec intellegeret, quia nec quaerere<br />
au<strong>de</strong>ret. Domino autem Deo dubitatio illa displicuit, et eam notavit, non<br />
solum arguendo, sed etiam vindicando. Nam propter hanc dubitationem<br />
dicitur Moysi: Non introduces tu populum in terram promissionis (Num<br />
La penitencia 211<br />
a tu pueblo en la tierra <strong>de</strong> promisión. Sube al monte y muere.<br />
Dios aquí aparece ciertamente airado. ¿Qué hemos <strong>de</strong> <strong>de</strong>cir<br />
<strong>de</strong> Moisés, hermanos míos? Todo su trabajo, todo su ardor y<br />
amor por el pueblo hasta <strong>de</strong>cir: Si les perdonas su pecado, perdónaselo;<br />
<strong>de</strong> lo contrario, bórrame <strong>de</strong> tu libro, ¿quedó perdido<br />
por esta duda súbita y repentina? Pero ¿cómo concluyó el<br />
lector el texto <strong>de</strong>l Apóstol? La caridad nunca <strong>de</strong>sfallece. Habiéndome<br />
propuesto dar solución a algunas cuestiones, vuestra<br />
atención me ha hecho proponer otra que tal vez no os intrigue.<br />
Veamos, pues, e intentemos todavía penetrar el misterio en<br />
cuanto nos sea posible. Dios se aira, le dice que no ha <strong>de</strong> introducir<br />
a su pueblo en la tierra <strong>de</strong> promisión, y le manda que<br />
suba al monte y muera. Y, no obstante, aún le aña<strong>de</strong> muchas<br />
cosas que ha <strong>de</strong> hacer el mismo Moisés. Le or<strong>de</strong>na qué ha <strong>de</strong><br />
hacer, cómo ha <strong>de</strong> distribuir al pueblo y cómo no ha <strong>de</strong> <strong>de</strong>jarlo<br />
sin or<strong>de</strong>n ni <strong>de</strong>scuidado. Nunca <strong>de</strong>bería dignarse mandar tales<br />
cosas a un con<strong>de</strong>nado. Oíd algo todavía más asombroso. Habiéndosele<br />
dicho a Moisés —así plugo a Dios por cierta misteriosa<br />
disposición <strong>de</strong> su gracia— que él no introduciría al pueblo<br />
en la tierra <strong>de</strong> promisión, es elegido otro, Jesús Nave, hombre<br />
que no se llamaba así, sino Ausés. Al confiarle Moisés la tarea<br />
<strong>de</strong> introducir allí al pueblo, lo llamó, le cambió el nombre y le<br />
puso Jesús, <strong>de</strong> manera que el pueblo <strong>de</strong> Dios entró en la tierra<br />
<strong>de</strong> promisión no guiado por Moisés, sino por Jesús; es <strong>de</strong>cir,<br />
no por la ley, sino por la gracia. Así como aquél no era el verda<strong>de</strong>ro<br />
Jesús, sino una figura <strong>de</strong> él, así tampoco aquella tierra<br />
20,12). Ascen<strong>de</strong> in montem, et morere (Deut 32,49). Deus hic utique<br />
apparet iratus. Quid ergo <strong>de</strong> Moyse, fratres mei? Omnis ille labor eius,<br />
omnis pro populo aestus eius, et illa caritas, dicens: Si dimittis Mis peccatum,<br />
dirnitte; sin autem, <strong>de</strong>le me <strong>de</strong> libro tuo (Ex 32,31-32), hac<br />
súbita et repentina dubitatione damnata est? Et quid est quod conclusit<br />
lector cum Apostolum legeret: Caritas nunquam cadit? (1 Cor 13,8).<br />
Cum quaedam solvenda proponerem, studium vestrum me fecit et aliud<br />
proponere, quod forte non quaereretis. Vi<strong>de</strong>amus ergo, et adhuc quantum<br />
possumus conemur penetrare mysterium. Irascitur Deus, dicit eum<br />
non introducturum populum in terram promissionis; iubet ut ascendat<br />
in montem et moriatur. Et tamen multa iniungit agenda ei<strong>de</strong>m Moysi:<br />
iubet quid agat, quomodo populum disponat, quomodo non relinquat<br />
passim et neglegenter. Nunquam ista damnato iniungere dignaretur.<br />
Aliud accipite mirabilius. Quoniam dictum est Moysi (hoc enim placuit<br />
Deo certi mysterii dispensationisque gratia) quod ipse in terram promissionis<br />
non introduceret populum, eligitur alius Iesus Nave; et iste homo<br />
non hoc nomine vocabatur, vocabatur Auses (cf. Num 13,17). Et cum<br />
ei introducendum popu[1554]lum Moyses commendaret, vocavit eum,<br />
et mutavit ei nomen, et appellavit eum Iesum: ut non per Moysen, sed<br />
per Iesum, id est non per legem, sed per gratiam populus Dei in terram<br />
promissionis intraret. Sicut autem Iesus Ule non verus, sed figuratus;<br />
S.Ag. 26 6