You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
456 Sermón 375 C<br />
creíste; y, no obstante, ha <strong>de</strong> creerte quien ni vio ni tocó.<br />
Me ves, y no me crees; me tocas, y a duras penas me crees;<br />
otro te oye a ti y cree en mí. Mas preguntarás: «¿Por qué a<br />
Tomás se le permite tocar, mientras que a María se le dice:<br />
No me toques?» Allí mismo expuso la causa al <strong>de</strong>cir: Pues<br />
aún no he subido al Padre. ¿Qué significa esto? Estando aquí,<br />
en la tierra, impi<strong>de</strong>s que te toquen; cuando hayas ascendido,<br />
¿quién te va a tocar? Estando en la tierra, rechazas la mano<br />
que se te acerca. A este respecto po<strong>de</strong>mos inventar finas conjeturas<br />
y <strong>de</strong>cir: «Hizo bien el Señor en reservar a los incrédulos<br />
el que lo tocaran; a esta mujer le impidió que lo tocara<br />
porque ya había creído. En efecto, ¿qué necesidad tenía <strong>de</strong><br />
tocar y buscar a quien había reconocido ya en el hablar?»<br />
Mas no se calló; luego indicó la causa. No me toques. ¿Por<br />
qué? Pues aún no he subido a mi Padre; toca al que sube al<br />
Padre. ¿Qué quiere <strong>de</strong>cir esto? Tócalo como igual al Padre.<br />
¿Qué significa: «Tócalo como igual al Padre»? Tócalo como<br />
a Dios, es <strong>de</strong>cir, cree que es Dios. Creer lo que ves es fácil;<br />
la forma <strong>de</strong> siervo fue asumida por ti, es el vestido <strong>de</strong> Dios.<br />
No significa gran cosa ver la carne. La vieron hasta los judíos<br />
que le dieron muerte; en cambio, no la vieron los gentiles y<br />
creyeron. Por tanto, le dijo no me toques como me ves, los<br />
miembros <strong>de</strong> mi carne, la imagen que conoces; es <strong>de</strong>cir, no te<br />
que<strong>de</strong>s en ella, no pares ahí tu mirada, no sea ello el término<br />
<strong>de</strong> tu fe. Quiero, sí, que creas que soy hombre, pero no te<br />
que<strong>de</strong>s ahí; alarga la mano <strong>de</strong> tu fe; no te que<strong>de</strong>s ahí.<br />
diturus est qui nec vidit nec tetigit. Vi<strong>de</strong>s me, et non credis mihi: tangís<br />
me, et vix credis mihi; alter audit te, et credit in me. Sed quaeris: Quid<br />
est quod Thomas permittitur tangere, et dicitur Mariae noli me tangere?<br />
Hoc loco ipse dixit causam: nondum enitn, inquit, ascendí ad Vatrem<br />
(ib., 17). Quale est hoc? Hic es in térra, et prohibes te tangí: cum<br />
ascen<strong>de</strong>ris, quis te tangit? In térra constitutus repellis proximam manum.<br />
Hoc loco possumus elegantissime suspicari, et dicere: Bene fecit dominus,<br />
infi<strong>de</strong>libus servare tactum suum; istam prohibet tangere, quia iam<br />
credi<strong>de</strong>rat. Quid enim opus erat tangere et quaerere, quem audiendo<br />
cognovit? Sed tamen non tacuit, postea dixit causam. Noli me tangere.<br />
Quare? Nondum enim ascendí ad Fatrem meum (ib.): ascen<strong>de</strong>ntem ad<br />
Patrem tange. Quid est, ascen<strong>de</strong>ntem ad Patrem tange? Aequalem Patri<br />
tange. Quid est, aequalem Patri tange? Deum tange, id est, in <strong>de</strong>um<br />
cre<strong>de</strong>. [492] Facile est quod (344) vi<strong>de</strong>s: forma servi est propter te assumpta,<br />
indumentum est <strong>de</strong>i; non est magnum carnem vi<strong>de</strong>re. Vi<strong>de</strong>runt<br />
et Iudaei, qui occi<strong>de</strong>runt; non vi<strong>de</strong>runt gentes, et credi<strong>de</strong>runt. Ergo,<br />
inquit, quomodo vi<strong>de</strong>s me, in carne membra, effigiem quam nosti, quomodo<br />
vi<strong>de</strong>s noli me tangere (ib.): id est, noli remanere ibi, noli usque<br />
illuc inten<strong>de</strong>re, non hic sit finís fi<strong>de</strong>i tuae. Voló qui<strong>de</strong>m ut credas me<br />
hominem, sed noli remanere; exten<strong>de</strong> fi<strong>de</strong>i manum, noli ibi remanere.<br />
La aparición al apóstol Tomás (Jn 20,24-31) 457<br />
5. Ni lo toques tampoco como lo tocó el hereje Fotino 3 .<br />
Dijo que Cristo era un hombre y nada más; por tanto, no<br />
llegó a él, no lo comprendió, no lo tocó. La Palabra se hizo<br />
carne y habitó entre nosotros. Para que María no pensase que<br />
Cristo era sólo hombre dijo: «No me toques así; ante ti está<br />
mi vestido; guarda lo hecho en el cielo, introduce la mano<br />
en el corazón; entonces me tocarás cuando haya subido al Padre».<br />
Así lo tocaron quienes confesaron que subió al cielo y<br />
está sentado a la <strong>de</strong>recha <strong>de</strong>l Padre. Así lo toca la Iglesia, <strong>de</strong><br />
la que era figura María 4 . Toquemos a Cristo, toquémoslo.<br />
Creer es tocarlo. No alargues tu mano hasta el hombre; di lo<br />
mismo que Pedro: Tú eres Cristo, el Hijo <strong>de</strong>l Dios vivo. No<br />
te parezca que Cristo es sólo un hombre, porque, si lo tocas<br />
como dijo el hereje, serás como Fotino. Insisto en que no<br />
prescindas <strong>de</strong> la humanidad <strong>de</strong> Cristo, pero no te que<strong>de</strong>s en<br />
ella. No te digo que te alejes, sino que no te que<strong>de</strong>s en ella;<br />
quien quiere estancarse en el camino no llegará a la posada.<br />
Levántate, camina; Cristo, en cuanto hombre, es tu camino;<br />
en cuanto Dios, tu patria. Nuestra patria: La verdad y la vida;<br />
nuestro camino: La Palabra se hizo carne y habitó entre nosotros.<br />
Sentíamos pereza para caminar, y el camino vino hasta<br />
nosotros; puesto que el camino vino hasta nosotros, caminemos.<br />
Cristo, en cuanto hombre, es nuestro camino: no aban-<br />
5. Nec sic tangas, quomodo tetigit Photinus haereticus: hominem<br />
dixit Christum esse, nihil amplius; non ergo cepit, non intellexit, non<br />
tetigit. Verbum caro factum est, et habitavit in nobis (lo 1,14). Illa ergo<br />
ne hominem tantum Christum putaret, Noli me sic tangere: ante te vestimentum<br />
meum est; serva factum in cáelo, mitte manum cordis; et<br />
tune me tangis, cum ascendo ad patrem. Sic tetigerunt, qui confessi sunt,<br />
ascendit in caelum, se<strong>de</strong>t ad <strong>de</strong>xteram Patris. Ecce sic tangit ecclesia,<br />
cuius figuram portabat Maria. Tangamus Christum, tangamus. Cre<strong>de</strong>re,<br />
tangere est. Noli usque ad hominem exten<strong>de</strong>re manum; dic quod dixit<br />
Petrus: tu es Christus filius <strong>de</strong>i vivi (Mt 16,16). Non ergo tibi vi<strong>de</strong>atur<br />
solus homo Christus; quia si sic tetigeris ut dixit haereticus, eris sicut<br />
Photinus. Sed iterum non vites hominem Christum, non ibi remaneas.<br />
Non dico ut <strong>de</strong>clines: quid dico? Noli ibi remanere: non pervenit ad<br />
mansionem, qui in via vult remanere. Surge, ambula: homo Christus<br />
via tua est, <strong>de</strong>us Christus patria tua est. Patria nostra, peritas et vita<br />
(lo 14,6); via nostra, Verbum caro factum est, et habitavit in nobis.<br />
Pigri eramus ad ambulandum, via ad nos venit; quia via ad nos venit,<br />
ambulemus. Homo Christus via nostra est: viam non <strong>de</strong>seramus, ut at-<br />
3 Obispo <strong>de</strong> Sirmio, <strong>de</strong>l siglo TV. Para él, Cristo no había sido más que un<br />
hombre nacido <strong>de</strong> forma extraordinaria, dotado <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r divino y adoptado por Dios<br />
como Hijo. Fue con<strong>de</strong>nado por el concilio celebrado en el año 351, en la ciudad cuya<br />
se<strong>de</strong> ocupaba, <strong>de</strong>stituido y exiliado. Murió en el 376. En las Confesiones (VII 19,25),<br />
Agustín confiesa haber profesado durante algún tiempo las mismas i<strong>de</strong>as <strong>de</strong>l hereje.<br />
4 Que María es figura <strong>de</strong> la Iglesia es doctrina frecuentemente repetida por el<br />
santo predicador.