You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
250 Sermón 355<br />
no quieren bailar? Los tales dicen: «He aquí por qué nadie<br />
dona nada a la Iglesia <strong>de</strong> Hipona; he aquí por qué no la<br />
nombran here<strong>de</strong>ra los que mueren: porque el obispo Agustín,<br />
en su bondad —pues alabando muer<strong>de</strong>n; acarician con los labios,<br />
pero clavan el diente—, lo perdona todo y no lo acepta».<br />
Lo acepto, sí; confieso que acepto las donaciones, pero las<br />
buenas, las santas. Pero si alguien se aira contra su hijo y al<br />
morir lo <strong>de</strong>shereda, si viviera, ¿no trataría <strong>de</strong> aplacarlo? ¿No<br />
<strong>de</strong>bería reconciliarlo con el hijo? ¿Cómo, pues, voy a querer<br />
que haga las paces con el hijo, si estoy ambicionando su herencia?<br />
Haga lo que tantas veces he exhortado, a saber: si<br />
tiene sólo un hijo, piense en Cristo como en otro hijo; si tiene<br />
dos, piense que Cristo es el tercero; si tiene diez, piense que<br />
Cristo es el undécimo; entonces la aceptaré. Por haberme<br />
comportado <strong>de</strong> esta manera en algunos asuntos, ya quieren<br />
echar por tierra mi bondad o mi reputación, acusándome <strong>de</strong><br />
que no quiero aceptar las ofrendas <strong>de</strong> personas <strong>de</strong>votas. Consi<strong>de</strong>ren<br />
cuántas he aceptado; ¿qué necesidad hay <strong>de</strong> numerarlas?<br />
Por poner un ejemplo: acepté la herencia <strong>de</strong>l hijo <strong>de</strong><br />
Julián. ¿Por qué? Porque murió sin hijos.<br />
5. No quise aceptar la <strong>de</strong> Bonifacio o Fació no por misericordia,<br />
sino por temor. No quise convertir a la Iglesia <strong>de</strong><br />
Cristo en un mercante marino. Son ciertamente muchos quienes<br />
se enriquecen también con la navegación. Pero si se produjese<br />
una adversidad, si la nave va a pique y se sufre un<br />
quibus canto, et nolunt saltare? qui dicunt: Ecce quare nemo donat<br />
ecclesiae hipponiensi aliquid; ecce quare non eam faciunt qui moriuntur<br />
here<strong>de</strong>m: quia episcopus Augustinus <strong>de</strong> bonitate sua — laudando enim<br />
mor<strong>de</strong>nt, labiis mulcent, et <strong>de</strong>ntem figunt — donat totum, non suscipit.<br />
Plañe suscipio, profiteor me suscipere oblationes bonas, oblationes<br />
sanctas. Si quis autem irascitur filio suo, et moriens exhere<strong>de</strong>t eum, si<br />
uiueret, non eum placarem? Non ei filium reconciliare <strong>de</strong>berem? Quomodo<br />
ergo eum filio suo uolo ut habeat pacem, cuius appeto he(1572)reditatem?<br />
Sed plañe, si faciat quod saepe hortatus sum: unum filium<br />
habet, putet Christum alterum; dúos filios habet, putet Christum tertium;<br />
<strong>de</strong>cem habet, Christum un<strong>de</strong>cimum faciat, et suscipio. Quia ergo feci<br />
hoc in quibusdam rebus, iam uolunt bonitatem meam uel commendationem<br />
famae meae in aliud uertere, ut alio modo me reprehendant, qui<br />
oblationes <strong>de</strong>uototum hominum nolo suscipere. Consi<strong>de</strong>rent quam multa<br />
susceperim. Quid opus est ea numerare? Ecce unum dico, filii Iuliani<br />
hereditatem suscepi. Quare? Quia sine filiis <strong>de</strong>functus est.<br />
5. Bonifati, id est Fati fi , hereditatem suscipere nolui: non misericordia,<br />
sed timore. Nauiculariam nolui esse ecclesiam Christi. Multi sunt<br />
qui<strong>de</strong>m, qui etiam <strong>de</strong> nauibus acquirunt. Tamen una temptatio si ° esset,<br />
si 0 iret nauis, et naufragaret: nomines ad tormenta daturi eramus, ut<br />
ñ] id est Fati: omit. PL.<br />
al si: omit. PL.<br />
La vida <strong>de</strong> los clérigos 251<br />
naufragio, ¿tendría que someter a tortura a los hombres, según<br />
la costumbre, para investigar la causa <strong>de</strong>l hundimiento <strong>de</strong> la<br />
nave? 3 ¿Tendría que torturar el juez a quienes habían escapado<br />
<strong>de</strong> las olas? ¿También yo tendría que torturarlos? Bajo<br />
ningún concepto es conveniente que la Iglesia haga tal cosa.<br />
¿Tendría entonces que pagar los <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong>l fisco? Pero ¿con<br />
qué los pagaría? No nos está permitido tener dinero en <strong>de</strong>pósito.<br />
No es propio <strong>de</strong>l obispo guardar el oro y alejar <strong>de</strong> sí<br />
la mano <strong>de</strong>l mendigo. Son tantos los que a diario pi<strong>de</strong>n, gimen;<br />
tantos los pobres que me interpelan, que a muchos tengo<br />
que <strong>de</strong>jarlos en la tristeza, porque no tengo para dar a todos;<br />
¿y tengo que <strong>de</strong>jar un <strong>de</strong>pósito por si acontece un naufragio?<br />
No la acepté, pues, no por generosidad, sino por temor. Que<br />
nadie me alabe por ello, pero que tampoco nadie me lo reproche.<br />
No dudo <strong>de</strong> haber obrado bien cuando <strong>de</strong>jé al hijo lo<br />
que su padre airado le había quitado al morir. Alaben esta<br />
forma <strong>de</strong> obrar quienes quieran, pero sean comprensivos quienes<br />
no quieren alabarla. ¿A qué más, hermanos míos? Quien<br />
quiera <strong>de</strong>jar a la Iglesia como here<strong>de</strong>ra habiendo <strong>de</strong>sheredado<br />
al hijo, busque a otro que se lo acepte, no a Agustín; más<br />
aún, ¡ojalá no encuentre a nadie, por la misericordia <strong>de</strong> Dios!<br />
Un hecho digno <strong>de</strong> elogio <strong>de</strong> Aurelio, obispo venerable <strong>de</strong><br />
Cartago, ¡cómo llenó <strong>de</strong> alabanzas a Dios la boca <strong>de</strong> cuantos<br />
lo conocen! Una persona que no tenía hijos ni esperanza <strong>de</strong><br />
tenerlos donó a la Iglesia todos sus bienes, quedándose con<br />
<strong>de</strong> submersione nauis [129] secundum consuetudinem quaereretur, et<br />
torquerentur a iudice qui essent <strong>de</strong> fluctibus liberati? Sed nos p eos<br />
daremus? Nullo pacto enim hoc faceré <strong>de</strong>ceret ecclesiam. Onus ergo<br />
fiscale persolueret? Sed un<strong>de</strong> persolueret? Enthecam nobis habere non<br />
licet. Non est episcopi reseruare aurum, et reuocare a se mendicantis<br />
manum. Quotidie tam multi petunt, tam multi gemunt, tam multi inopes<br />
interpellant, ut plures tristes relinquamus, quia quod daré " ómnibus non<br />
habemus; et seruaremus enthecam propter naufragium? Ergo, hoc uitando<br />
feci, non donando. Nemo ibi lau<strong>de</strong>t r , sed nemo et uituperet. Plañe<br />
quando donaui filio, quod iratus pater moriens abstulit, bene feci.<br />
Lau<strong>de</strong>nt qui uolunt, parcant qui laudare nolunt. Quid plura, fratres<br />
mei? Quicumque uult exherédate filio here<strong>de</strong>m faceré ecclesiam, quaerat<br />
alterum qui suscipiat, non Augustinum: immo <strong>de</strong>o propitio neminem<br />
inueniat. Quam laudabile factum sancti et uenerandi episcopi Aurelii<br />
Carthaginensis •, quomodo impleuit ómnibus qui sciunt, os laudibus <strong>de</strong>i!<br />
Quidam eum filios non haberet, ñeque speraret, res suas omnes retento<br />
3 Véase la nota complementaria [43]: La tortura vol.7 p.758.<br />
p] non PL, sine interrogat.<br />
q] possimus daré PL.<br />
r] me lau<strong>de</strong>t PL.<br />
s] sic in hoc edit.