You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
530<br />
Sermón 393<br />
nocer a los adúlteros, pero no puedo conocer a los castos. En<br />
lo secreto no me faltan motivos <strong>de</strong> gozo, ni <strong>de</strong> tormento en<br />
público. Por tanto, <strong>de</strong>sead la gracia <strong>de</strong> Dios; elegid a quiénes<br />
imitar, con quiénes vivir y con quiénes mantener los dulces coloquios<br />
<strong>de</strong>l amor. No admitáis las malas murmuraciones. Las<br />
malas conversaciones corrompen las buenas costumbres. Vivid<br />
como las espigas en medio <strong>de</strong> la cizaña; sufrid las tribulaciones<br />
<strong>de</strong> este mundo como granos en la era. Llegará el aventador;<br />
nadie se constituya en este tiempo en divisor permanente<br />
ó .<br />
SERMÓN 393'<br />
Tema: Alocución a los penitentes.<br />
Lugar: Desconocido.<br />
Fecha: Desconocida.<br />
Penitentes, penitentes, penitentes, si es que sois penitentes<br />
y no unos burlones: cambiad <strong>de</strong> vida y reconciliaos con Dios.<br />
También vosotros salís al pasto atados con una ca<strong>de</strong>na. «¿Con<br />
qué ca<strong>de</strong>na?», preguntas. Lo que atéis en la tierra será atado<br />
en el cielo. Oyes hablar <strong>de</strong> una atadura, y ¿piensas que Dios<br />
está engañando? Estás haciendo penitencia, doblas tu rodilla,<br />
In occulto est un<strong>de</strong> gau<strong>de</strong>am, in publico est un<strong>de</strong> terquear. Ergo <strong>de</strong>si<strong>de</strong>rate<br />
gratiam Dei, eligite quos imitemini, cum quibus vivatis, et cum<br />
quibus colloquia dulcía caritatis habeatis. Nolite admitiere susurrationes<br />
malas. Corrumpunt mores bonos colloquia mala (1 Cor 15,33). Vivite<br />
sicut spicae ínter zizania: ferte tribulationes huius saeculi, sicut grana<br />
in área. Veniet ventílator: nemo sit passim isto tempore separator.<br />
SERMO CCCXCIII [PL 39,1713]<br />
DE PAENITENTIBUS<br />
Paenitentia non vera, si non vita mutatur. "Paenitentia in extremis<br />
quam incerta.—Paenitentes, paenitentes, paenitentes (si tamen estis paenitentes,<br />
et non estis irri<strong>de</strong>ntes), mutate vitam, reconcilíamini Deo. Et<br />
vos enim cum catena pascitis. Qua, inquis, catena? Quae ligaveritis in<br />
térra, erunt ligata et in cáelo (Mt 18,18). Audis ligaturam, et Deo putas<br />
faceré imposturam? Paenitentiam agis, genu figis, et ri<strong>de</strong>s, et subsannas<br />
6 Alusión a los donatistas, que pretendían establecer ya aquí una neta división<br />
entre justos y pecadores.<br />
1 Son numerosos los autores que dudan <strong>de</strong> la autenticidad agustiníana <strong>de</strong> este sermón.<br />
Algunos hasta la niegan.<br />
Alocución a los penitentes 531<br />
y ¿te ríes y burlas <strong>de</strong> la paciencia <strong>de</strong> Dios? Si eres penitente,<br />
arrepiéntete; si no te arrepientes, no eres penitente. Y, si te<br />
arrepientes, ¿por qué sigues haciendo el mal que hiciste antes?<br />
Si estás arrepentido <strong>de</strong> haberlo hecho, no lo hagas. Si aún lo<br />
sigues haciendo, con toda certeza no te has arrepentido aún.<br />
Es verdad, amadísimos, que, cuando enferma un hombre, lo<br />
envían o lo traen a la Iglesia, don<strong>de</strong> es bautizado, renovado y<br />
don<strong>de</strong> será feliz. Pero no es ése el motivo <strong>de</strong> la penitencia.<br />
Quien todavía no ha recibido el bautismo, aún no ha profanado<br />
el sacramento; pero quien lo ha profanado con su vida mala<br />
y disipada, razón por la que fue alejado <strong>de</strong>l altar para que no<br />
coma y beba su propia con<strong>de</strong>nación, cambie <strong>de</strong> vida, corríjase<br />
y reconcilíese mientras vive, mientras goza <strong>de</strong> salud. ¿Espera<br />
a reconciliarse en el momento en que comience a morir? 2 Soy<br />
testigo <strong>de</strong> que muchos expiraron antes <strong>de</strong> haberse reconciliado.<br />
A<strong>de</strong>más, en presencia <strong>de</strong> Dios, os expongo mi temor para temor<br />
vuestro. Quien no teme, me <strong>de</strong>sprecia por temer, mas<br />
para su mal. Escucha, pues. Tengo la certeza <strong>de</strong> que un hombre<br />
bautizado, si lleva una vida —no me atrevo a <strong>de</strong>cir sin<br />
pecado, pues ¿quién carece <strong>de</strong> pecado?—, si lleva una vida<br />
sin pecados graves, aunque tenga esos otros que se perdonan a<br />
diario al <strong>de</strong>cir en la oración: Perdónanos nuestras <strong>de</strong>udas, así<br />
como nosotros perdonamos a nuestros <strong>de</strong>udores, cuando se<br />
acaben sus días, no acabará su vida, sino que pasará <strong>de</strong> una<br />
vida a otra, <strong>de</strong> la vida <strong>de</strong> trabajo a la <strong>de</strong> reposo, <strong>de</strong> la miserable<br />
a la feliz; sea que corra él <strong>de</strong> propia voluntad al bau-<br />
patientiam Dei? Si paenitens es, paeniteat te: si non paenitet, paenitens<br />
non es. Si ergo paenitet, cur facis quod male fecisti? Si fecisse paenitet,<br />
noli faceré. Si adhuc facis, certe non es paenitens. Equi<strong>de</strong>m, carissimi,<br />
aegrotant homines, mittunt ad ecclesiam, vel portantur ad ecclesiam, et<br />
baptizantur, et renovantur, et felices hinc erunt. Sed non ipsa est causa<br />
paenitentiae. Qui nondum accepit Baptismum, nondum violavit Sacramentum:<br />
qui autem violavit Sacramentum male et percute vivendo, et<br />
i<strong>de</strong>o remotus est ab altari, ne iudicium sibi manducet et bibat; mutet<br />
vitam, corrigat se, et reconcilietur, cum vivit, dum sanus est. Exspectat<br />
etiam ipse tune reconcilian, quando incipit mori? Experti sumus multes<br />
exspirasse, exspectantes reconcilian. Dein<strong>de</strong> etiam dico in conspectu Dei,<br />
timori vestro, timorem meum. Qui autem non timet, timentem me contemnit,<br />
sed malo suo. Audi ergo. Certus sum quia homo baptizatus, si<br />
vitam, non au<strong>de</strong>o dicere sine peccato, quis enim sine peccato? sed vitam<br />
sine crimine duxerit, et talia peccata habuerit, quae quotidie dimittuntur<br />
in oratione dicenti: Dimitte nobis <strong>de</strong>bita nostra, sicut et nos dimittimus<br />
<strong>de</strong>bitoribus nostris (ib., 6,12); quando diem finierit, vitam non finit,<br />
[1714] sed transit <strong>de</strong> vita in vitam, <strong>de</strong> laboriosa ad quietam, <strong>de</strong> misera<br />
ad beatam: sive iste volúntate sua currat ad Baptismum, sive in periculo<br />
2 Véase la nota complementaria [<strong>10</strong>]: Reconciliación en el momento <strong>de</strong> la muerte<br />
p.551.<br />
S.Ag. 26 18