Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
208 Sermón 352<br />
añadió espiritual? En efecto, quienes entonces recibieron el<br />
maná pensando que sólo satisfacía su necesidad corporal y que<br />
alimentaba su vientre, no su mente, nada gran<strong>de</strong> comieron;<br />
simplemente satisficieron su necesidad. Dios a algunos los alimentó<br />
y a otros les significó algo. Los primeros comieron un<br />
alimento corporal, pero no un alimento espiritual.<br />
¿De qué padres nuestros dice que comieron el mismo alimento<br />
espiritual? ¿Quiénes hemos <strong>de</strong> pensar, hermanos, sino<br />
los que fueron en verdad padres nuestros? Mejor, no sólo fueron<br />
padres nuestros, sino que lo son, pues todos ellos viven<br />
aún. Dijo el Señor a algunos infieles: Vuestros padres comieron<br />
el maná en el <strong>de</strong>sierto y murieron. ¿Qué significa aquí<br />
vuestros padres sino aquellos que imitáis con vuestra infi<strong>de</strong>lidad,<br />
cuyos caminos seguís al no creer y ofrecer resistencia a<br />
Dios? Según esta forma <strong>de</strong> enten<strong>de</strong>rlo, dice: Vosotros tenéis<br />
por padre al diablo. El diablo, es verdad, ni creó con su po<strong>de</strong>r<br />
ni engendró a ningún hombre, y, no obstante, se le llama padre<br />
<strong>de</strong> los impíos, no por haberlos engendrado, sino porque le imitan.<br />
De igual manera, pero al contrario, se dice: Por tanto,<br />
sois linaje <strong>de</strong> Abrahán, aunque esté hablando a los gentiles, que<br />
no traían su <strong>de</strong>scen<strong>de</strong>ncia carnal <strong>de</strong> Abrahán. Eran sus hijos no<br />
porque hubiesen nacido <strong>de</strong> él, sino porque le imitaban. El Señor<br />
abroga y rehusa la paternidad <strong>de</strong> Abrahán sobre los incrédulos<br />
cuando les dice: Si fuerais hijos <strong>de</strong> Abrahán, realizaríais<br />
sus obras. Y para erradicar aquellos malos árboles que se gloriaban<br />
<strong>de</strong> la paternidad <strong>de</strong> Abrahán, se prometen hijos suyos<br />
lem? Nam qui manna illud sic acceperunt, ut tantummodo indigentiae<br />
suae corporali satisfieri putarent, et ventrem suum pasci, non mentem;<br />
nihil magnum manducaverunt, factum satis est eorum indigentiae. Alios<br />
Deus pavit, alus aliquid nuntiavit. Hi tales cibum corporalem manducaverunt,<br />
non cibum spiritualem. Quos ergo dicit patres nostros cibum<br />
spiritualem eum<strong>de</strong>m manducavisse? Quos putamus, fratres, nisi qui veré<br />
patres nostri fuerunt? immo patres nostri non fuerunt, sed sunt. Omnes<br />
enim illi vivunt. Sic enim quibusdam illis infi<strong>de</strong>libus dicit Dominus:<br />
Patres vestri manducaverunt manna in eremo, et mortui sunt (ib., 49).<br />
Quid est enim, Patres vestri; nisi, quos infi<strong>de</strong>litate imitamini, quorum<br />
vias non cre<strong>de</strong>ndo et Deo resistendo sectamini? Secundum quem intellectum<br />
quibusdam dicit: Vos a patre diabolo estis (lo 8,44). Ñeque enim<br />
diabolus aliquem hominem vel potentia creavit, vel generando procreavit:<br />
et tamen dicitur pater impiorum, non propter generationem, sed<br />
propter imitationem. Sicut e contra <strong>de</strong> bonis dicitur, Ergo semen Ahrahae<br />
estis (Gal 3,29): cum loquatur Gentibus, quae stirpem carnis ex Abrahae<br />
genere non ducebant. Filii enim erant, non nascendo, sed imitando.<br />
Abrogatur autem et alienatur a perfidis pater Abraham, quando eis<br />
Dominus dicit: Si filii Abrahae essetis, opera Abrahae faceretis (lo 8 39)<br />
Et ut malae arbores <strong>de</strong> Abrahae paternitate gloriantes eradicarerítur'<br />
La penitencia 209<br />
sacados <strong>de</strong> las piedras. Como en este lugar dice: Vuestros padres<br />
comieron el maná en el <strong>de</strong>sierto y murieron, pues no comprendieron<br />
lo que comieron, y, no comprendiéndolo, no tomaron<br />
más que un alimento corporal, así también el Apóstol dice<br />
que nuestros padres —no los padres <strong>de</strong> los infieles, <strong>de</strong> los impíos,<br />
que comieron y murieron, sino nuestros padres, los padres<br />
<strong>de</strong> los fieles— comieron un alimento espiritual, y, en consecuencia,<br />
el mismo. Nuestros padres, dijo, comieron el mismo<br />
alimento espiritual y bebieron la misma bebida espiritual. Había,<br />
pues, allí quienes entendían qué comían; había allí quienes<br />
saboreaban más a Cristo en su corazón que el maná en la boca.<br />
¿Para qué hablar <strong>de</strong> otros? Entre ellos estaba, en primer lugar,<br />
el siervo <strong>de</strong> Dios Moisés, fiel en toda su casa, que sabía lo que<br />
dispensaba, y que entonces <strong>de</strong>bía permanecer oculto y revelarse<br />
en el futuro. Para <strong>de</strong>cirlo en pocas palabras: todos los que en<br />
el maná vieron significado a Cristo, comieron el mismo alimento<br />
espiritual que nosotros; todos los que en el maná no buscaron<br />
más que la saciedad corporal, son los padres <strong>de</strong> los infieles,<br />
que lo comieron y murieron. De igual manera, bebieron<br />
la misma bebida: Pues la roca era Cristo. Bebieron, pues, la<br />
misma bebida que nosotros; pero bebida espiritual, es <strong>de</strong>cir, la<br />
que se tomaba por la fe, no la que se bebía con el cuerpo.<br />
Oísteis que era la misma bebida: La roca era Cristo, pues no<br />
es uno el Cristo <strong>de</strong> entonces y otro el <strong>de</strong> ahora. Ciertamente,<br />
una cosa era aquella roca y otra la piedra que Jacob puso junto<br />
filii Abrahae <strong>de</strong> lapidibus promittuntur (cf. Mt 3,9). Sicut ergo hoc loco<br />
dicit: Patres vestri manducaverunt manna in eremo, et mortui sunt<br />
(lo 6,49): non enim intellexerunt quod manducaverunt; itaque non<br />
intellegentes, cibum nonnisi corporalem acceperunt: sic et Apostolus<br />
dicit, patres nostros, non patres infi<strong>de</strong>lium, non patres impiorum, manducantes<br />
et morientes; sed patres nostros, patres fi<strong>de</strong>lium, spiritualem<br />
cibum manducasse, et i<strong>de</strong>o eum<strong>de</strong>m. Patres nostri, inquit, eum<strong>de</strong>m^ cibum<br />
spiritualem manducaverunt, et eum<strong>de</strong>m potum spiritualem biberunl<br />
(1 Cor <strong>10</strong>,3-4). Erant enim ibi qui quod manducabant, íntellegebant:<br />
erant ibi quibus plus Christus in cor<strong>de</strong>, quam manna in ore sapiebat.<br />
Quid <strong>de</strong> alus loquamur? In<strong>de</strong> erat primitus ipse Moyses famulus Del,<br />
fi<strong>de</strong>lis in tota domo eius (cf. Hebr 3,2), sciens quid dispensaret, quia<br />
illo tempore ita dispensan <strong>de</strong>berent clausa praesentium, aperta futurorum.<br />
Breviter ergo dixerim quicumque in manna Christum intellexerunt,<br />
eum<strong>de</strong>m quem nos cibum spiritualem manducaverunt; quicumque autem<br />
<strong>de</strong> manna solam saturitatem quaesie[1553]runt, patres infi<strong>de</strong>lium manducaverunt,<br />
et mortui sunt. Sic etiam eum<strong>de</strong>m potum: Petra enim<br />
Christus (1 Cor <strong>10</strong>,4). Eum<strong>de</strong>m ergo potum quem nos, sed spiritualem;<br />
id est, qui fi<strong>de</strong> capiebatur, non qui corpore hauriebatur. Audistis eum<strong>de</strong>m<br />
potum: Petra erat Christus (ib.); non enim alter Christus tune,<br />
alter nunc. Altera qui<strong>de</strong>m illa petra (cf. Ex 17,6), alter lapis quem sibi