You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SERMÓN 369<br />
Tema: El nacimiento <strong>de</strong>l Señor.<br />
Lugar: Cartago, basílica Restituta.<br />
Fecha: Día <strong>de</strong> Navidad.<br />
1. Nuestro Salvador, por quien fue hecho todo día y nacido<br />
<strong>de</strong>l Padre sin día, quiso que este día que hoy celebramos<br />
fuera la fecha <strong>de</strong> su nacimiento en la tierra. Quienquiera que<br />
seas tú que te admiras <strong>de</strong> este día, admírate, más bien, <strong>de</strong>l<br />
día eterno que permanece ante todo día, que crea todo día,<br />
que nace en el día y libra <strong>de</strong> la malicia <strong>de</strong>l día. Admírate aún<br />
más: la que lo dio a luz es madre y virgen; el nacido no habla,<br />
siendo la Palabra. Con razón hablaron los cielos, se congratularon<br />
los ángeles, se alegraron los pastores, se transformaron<br />
los magos, se turbaron los reyes y fueron coronados los niños.<br />
Amamanta, ¡oh madre!, a nuestro alimento; amamanta al pan<br />
que viene <strong>de</strong>l cielo y ha sido puesto en un pesebre como vianda<br />
para los piadosos jumentos. Allí conoció el buey a su dueño,<br />
y el asno el pesebre <strong>de</strong> su amo, o sea, la circuncisión y el<br />
prepucio, uniéndose en la piedra angular, cuyas primicias fueron<br />
los pastores y los magos. Amamanta a quien te hizo tal<br />
que él mismo pudo hacerse en ti; a quien te otorgó el don<br />
<strong>de</strong> la fecundidad al concebirlo sin privarte al nacer <strong>de</strong> la hon-<br />
SERMO CCCLXIX<br />
[RB 79(1969)124] (PL 39,1655)<br />
HABITUS IN BASÍLICA RESTITVTA DIE NATALIS DOMINI<br />
1. Saluator noster natus <strong>de</strong> patre sine die, per quem factus est otnnis<br />
dies, uoluit habere in térra natalem diem hunc, quem hodie celebramus.<br />
Quisquís hunc diem miraris, aeternum mirare potius ante omnem diem<br />
permanentem, omnem diem creantem, in die nascentem, a malitia diei<br />
liberantem (cf. Mt 6,34). Adhuc mirare: quae peperit, et mater et uirgo<br />
est; quem peperit, et infans et uerbum est. Mérito caeli locuti sunt,<br />
angelí gratulati, pastores laetati, magi mutati, reges turbati, paruuli<br />
coronati. Lacta, mater, cibum nostrum; lacta panem <strong>de</strong> cáelo uenientem<br />
et in praesepi positum uelut priorum cibaria iumentorum. Illic enim<br />
agnouit bos possesorem suum, et asinus praesepe domini sui (Is 1,3),<br />
circumcisio scilicet et praeputium (cf. Col 3,11), cohaerendo lapidi angulari<br />
(cf. Col 2,20), quorum primitiae fuerunt pastores et magi. Lacta<br />
eum qui talem fecit te, ut ipse fieret in te, qui tibí et munus fecunditatis<br />
Los Mautinos consi<strong>de</strong>raron muy dudosa su autenticidad.<br />
El nacimiento <strong>de</strong>l Señor 419<br />
ra <strong>de</strong> la virginidad; a quien ya antes <strong>de</strong> nacer eligió el seno<br />
y el día en que iba a nacer. El mismo creó lo que eligió, para<br />
salir <strong>de</strong> allí como esposo <strong>de</strong> su tálamo a fin <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r ser<br />
contemplado por ojos mortales y atestiguar, mediante el aumento<br />
<strong>de</strong> la luz en esos días <strong>de</strong>l año, que había venido como luz<br />
<strong>de</strong> las mentes. Los profetas pregonaron que el creador <strong>de</strong><br />
cielo y tierra iba a aparecer en la tierra entre los hombres;<br />
el ángel anunció que el creador <strong>de</strong> la carne y <strong>de</strong>l espíritu vendría<br />
en la carne. Juan saludó <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el seno al Salvador, que<br />
estaba también en el seno; el anciano Simeón reconoció a Dios<br />
en el niño que no hablaba; la viuda Ana, a la virgen madre.<br />
Estos son los testigos <strong>de</strong> tu nacimiento, señor Jesús, antes <strong>de</strong><br />
que las olas se te sometiesen cuando las pisabas y las mandabas<br />
calmarse; antes <strong>de</strong> que el viento se callase por or<strong>de</strong>n tuya,<br />
que el muerto volviese a la vida ante tu llamada, que el sol<br />
se oscureciese al morir tú, que la tierra se estremeciese al resucitar,<br />
que el cielo se abriese en tu ascensión; antes <strong>de</strong> que hicieses<br />
estas y otras maravillas en la edad juvenil <strong>de</strong> tu cuerpo.<br />
Aún te llevaban los brazos <strong>de</strong> tu madre y ya eras reconocido<br />
como Señor <strong>de</strong>l orbe. Tú eras un niño pequeño <strong>de</strong> la raza <strong>de</strong><br />
Israel, y tú también el Emmanuel, el Dios con nosotros.<br />
2. ¿Cómo será aquella generación <strong>de</strong> nuestro Salvador por<br />
la que es coeterno al Padre que lo engendra, si el mundo se<br />
llenó <strong>de</strong> pavor ante este nacimiento <strong>de</strong> la virgen que la fe<br />
piadosa reconoció y mantuvo, <strong>de</strong>l que la incredulidad, en cambio,<br />
se rio y al que la soberbia vencida temió? ¿Qué genera-<br />
attulit conceptus et <strong>de</strong>cus uirgínitatis non [125] abstulit natus; qui sibi,<br />
priusquam nasceretur, et uterum <strong>de</strong> quo nasceretur et diem quo nasceretur,<br />
elegit. Et ipse condidit quod elegit, ut illinc proce<strong>de</strong>ret uelut<br />
sponsus <strong>de</strong> thalamo suo (cf. Ps 18,6), quo mortalibus oculis posset ui<strong>de</strong>ri,<br />
et augmento lucis annuae se lucem mentium uenisse (1656) testari.<br />
Prophetae cecinerunt conditorem caeli et terrae in térra cum hominibus<br />
futurum (cf. Bar 3,38); ángelus nuntiauit creatorem carnis et spiritus in<br />
carne uenturum. Salutauit Iohannes ex útero in útero saluatorem; Simeón<br />
senex <strong>de</strong>um agnouit infantem; Anna uidua uirginem matrem.<br />
Haec sunt testimonia natiuitatis tuae, domine Iesu, antequam tibi fluctus<br />
substernerentur calcan ti, ce<strong>de</strong>rent imperan ti; antequam uentus te iubente<br />
síluisset, mortuus te uocante uixisset, sol te moriente palluisset, térra te<br />
resurgente tremuisset, caelum te ascen<strong>de</strong>nte patuisset: antequam ista<br />
et alia mirabilia iam iuuenalis tui corporis aetate fecisses. Adhuc portabaris<br />
in manibus matris, et iam dominus orbis agnoscebaris. Ipse puer<br />
paruulus ex semine Israhel, et ipse nobiscum <strong>de</strong>us Emmanuel (cf. Mt<br />
1,23).<br />
2. Quae est illa nostri generatio saluatoris, qua gignenti patri coaeternus<br />
est, quando hanc ex uirgine mundus expauit, quam pia fi<strong>de</strong>s<br />
agnouit et tenuit, infi<strong>de</strong>litas autem risit, superbia timuit superata? Quae-