26.04.2013 Views

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

52 Sermón 341<br />

él no es una cosa el po<strong>de</strong>r y otra la pru<strong>de</strong>ncia, una la fortaleza,<br />

otra la justicia y otra la castidad. Cualesquiera <strong>de</strong> estas cosas<br />

que afirmes <strong>de</strong> Dios, no se entien<strong>de</strong>n como cosas distintas; a<strong>de</strong>más,<br />

nada se afirma dignamente <strong>de</strong> él, puesto que esas cosas son<br />

propias <strong>de</strong> las almas que en cierto modo penetra aquella luz<br />

y las llena según sus cualida<strong>de</strong>s, <strong>de</strong>l mismo modo que esta luz<br />

visible llena a los cuerpos cuando aparece. Si <strong>de</strong>saparece, todos<br />

los cuerpos tienen el mismo color, aunque es más apropiado<br />

hablar <strong>de</strong> ningún color. Mas cuando, proyectada, ilumina los<br />

cuerpos, aunque ella sea uniforme, cubre a los cuerpos con un<br />

brillo distinto según las diversas cualida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> los mismos. Así,<br />

pues, aquellas virtu<strong>de</strong>s son afecciones <strong>de</strong> las almas que han<br />

sido afectadas positivamente por aquella luz a la que nada afecta<br />

y formadas por la que no es formada.<br />

9. Sin embargo, hermanos, hablamos así <strong>de</strong> Dios porque<br />

no encontramos nada mejor que <strong>de</strong>cir. Digo que Dios es justo<br />

porque no encuentro palabra humana mejor; en realidad, él<br />

está más allá <strong>de</strong> la justicia. Dice la Escritura: El Señor es justo,<br />

y amó la justicia. Pero allí se dice también que Dios se arrepintió<br />

y que Dios ignora. ¿Quién no se horroriza? ¿Ignora Dios<br />

algo? ¿Se arrepiente Dios? Sin embargo, también la Sagrada<br />

Escritura se rebaja saludablemente hasta estas palabras que te<br />

causan horror, precisamente para que no pienses que se afirman<br />

<strong>de</strong> él dignamente aquellas otras que tú consi<strong>de</strong>ras gran<strong>de</strong>s.<br />

Y así, si preguntas: «¿Qué se pue<strong>de</strong> afirmar dignamente <strong>de</strong><br />

Dios?», quizá te responda alguien y te diga: «Que es justo».<br />

omne quod dicitur, idipsum est. Ñeque enim in Deo alíud potestas et<br />

aliud pru<strong>de</strong>ntia, aliud fortitudo et aliud iustitia aut aliud castitas.<br />

Quidquid horum <strong>de</strong> Deo dicis, ñeque aliud et aliud intellegitur, et nihil<br />

digne dicitur: quia haec animarum sunt, quas illa lux perfundit quodam<br />

modo, et pro suis qualitatibus afficit; quomodo cum oritur corporibus<br />

lux ista visibilis. Si auferatur, unus est corporibus ómnibus color; qui<br />

potius dicendus est nullus color. Cum autem illata illustraverit corpora,<br />

quamvis ipsa unius modo sit, pro diversis tamen corporum qualitatibus<br />

diverso eos nitore aspergit. Ergo animarum sunt istae affectiones, quae<br />

bene sunt affectae ab illa luce quae non afficitur, et formatae ab illa<br />

quae non formatur.<br />

CAPUT VII.—9. Iustitia et similia <strong>de</strong> Deo dicuntur non proprie, sed<br />

quia nihil dici potest mélius.—Tamen ista <strong>de</strong> Deo dicimus, fratres, quia<br />

non invenimus melius quod dicamus. Dico iustum Deum; quia in verbis<br />

humanis nihil melius invenio: nam est Ule ultra iustitiam. Dicitur in<br />

Scripturis: Tustús Dominus, et iustitias dilexit (Ps <strong>10</strong>,8). Sed ibi dicitur<br />

et paenitere Deum (cf. Gen 6,7), ibi dicitur et nescire Deus (cf. ib.,<br />

18,21). Quis non exhorreat? Nescit Deus, paenitet Deum? I<strong>de</strong>o tamen<br />

et ad ista verba salubriter Scriptura <strong>de</strong>scendit, quae tu exhorres, ne<br />

illa quae magna putas, digne dicta arbitreris. Atque ita si quaeras:<br />

Quid ergo <strong>de</strong> Deo digne dicitur? aliquís fortasse tibi respon<strong>de</strong>at et<br />

Jesucristo, hombre y Dios y jefe <strong>de</strong> la Iglesia 53<br />

Pero otro más inteligente que éste te dirá que incluso esa palabra<br />

queda superada por su excelencia y que es indigna <strong>de</strong> ser<br />

afirmada <strong>de</strong> él, aunque se acomo<strong>de</strong> justamente a la capacidad<br />

humana. De esta forma, si aquél quisiera probar su punto <strong>de</strong><br />

vista con la Escritura, puesto que está escrito: El Señor es<br />

justo, se le respon<strong>de</strong>rá correctamente que en las mismas Escrituras<br />

aparece que Dios se arrepiente. Como esto no se entien<strong>de</strong><br />

en la forma habitual <strong>de</strong> hablar, es <strong>de</strong>cir, como suelen arrepentirse<br />

los hombres, así ha <strong>de</strong> compren<strong>de</strong>rse que tampoco correspon<strong>de</strong><br />

a su sobreeminencia el llamarle justo. Todo ello, aunque<br />

la Escritura haya empleado el término <strong>de</strong> forma a<strong>de</strong>cuada, para<br />

conducir gradualmente al alma, por medio <strong>de</strong> palabras ordinaria,<br />

hasta lo que no pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>cirse. Dices ciertamente que Dios<br />

es justo; piensa, sin embargo, en algo que está más allá <strong>de</strong> la<br />

justicia que sueles aplicar a los hombres. «Pero las Escrituras<br />

dijeron que era justo». Por eso dijeron también que se arrepiente<br />

e ignora, cosa que ya no quieres afirmar <strong>de</strong> él. Como<br />

compren<strong>de</strong>s que esas cosas que aborreces se afirman <strong>de</strong> él en<br />

atención a tu <strong>de</strong>bilidad, <strong>de</strong> idéntica manera estas otras que tú<br />

tanto valoras han sido dichas en atención a alguna robustez más<br />

consistente. Quien trascienda todo esto y comience a pensar <strong>de</strong><br />

manera digna <strong>de</strong> Dios en cuanto le está concedido al hombre,<br />

hallará un silencio digno <strong>de</strong> ser alabado con la voz inefable <strong>de</strong>l<br />

corazón.<br />

<strong>10</strong>. Por tanto, hermanos, puesto que en Dios es lo mismo<br />

el po<strong>de</strong>r que la justicia —cuanto digas <strong>de</strong> él, dices siempre lo<br />

mismo, aunque nada digas <strong>de</strong> manera digna—, no pue<strong>de</strong>s <strong>de</strong>cir<br />

dicat, quia iustus est. Alius autem isto melius intellegens, etiam hoc<br />

verbum dicat superan ab illius excellentia, et indigne <strong>de</strong> illo etiam hoc<br />

dici, quamvis congruenter secundum humanam capacitatem dicatur: ut<br />

cum Ule <strong>de</strong> Scripturis probare voluerit, quia scriptum est: Iustus Dominus<br />

(Ps <strong>10</strong>,8); recte illi respon<strong>de</strong>atur, in eis<strong>de</strong>m Scripturis positum esse,<br />

quia paenitet Deum; ut quomodo istud non accipit secundum consuetudinem<br />

loquentíum, sicut solent homines paenitere; sic et illud quod dicitur<br />

iustus, supereminentiae ipsius non competeré intellegat: quamvis<br />

hoc Scriptura bene posuerit, ut per qualiacumque verba gradatim animus<br />

ad id quod dici non potest perducatur. Iustum qui<strong>de</strong>m Deum dicis:<br />

sed intellege aliquid ultra iustitiam quam soles et <strong>de</strong> nomine cogitare.<br />

Sed Scripturae iustum dixerunt: propterea et paenitentem dixerunt et<br />

nescientem, quod iam non vis cücere. Quomodo ergo illa quae iam<br />

exhorres, intellegis propter infirmitatem tuam dicta; sic et ista quae<br />

magnipendis, pro aliqua firmitate validiore dicta sunt. Qui autem et ista<br />

transcen<strong>de</strong>rit, et <strong>de</strong> Deo, quantum homini conceditur, digne cogitare<br />

coeperit, inveniet silentium ineffabili cordis voce laudandum.<br />

CAPUT VIII.—<strong>10</strong>. Filium Dei non posse dici ex alia parte aequa<strong>de</strong>m,<br />

ex alia inaequalem.—Ergo, fratres, quia hoc est in Domino virtus quod<br />

iustitia (quidquid <strong>de</strong> illo dixeris, hoc i<strong>de</strong>m dicis, cum tamen nihil digne

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!