26.04.2013 Views

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

Obras completas de SAN AGUSTÍN - 10

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

176 Sermón 351<br />

Como el dolor es el acompañamiento <strong>de</strong> la penitencia, así las<br />

lágrimas son testigo <strong>de</strong>l dolor. Muy acertadamente dice luego:<br />

He aquí que dará la bendición quien dio la ley. La ley fue dada<br />

para que manifestara las heridas <strong>de</strong> los pecados que iba a sanar<br />

la bendición <strong>de</strong> la gracia. La ley fue dada para <strong>de</strong>scubrir al soberbio<br />

su manifiesta <strong>de</strong>bilidad, para persuadir la penitencia al<br />

débil 2 . La ley fue dada para que digamos en este valle <strong>de</strong> llanto:<br />

Veo otra ley en mis miembros que se opone a la ley <strong>de</strong> mi<br />

mente y me tiene cautivo en la ley <strong>de</strong>l pecado que resi<strong>de</strong> en<br />

mis miembros, y mientras lloramos, clamemos: ¡Infeliz <strong>de</strong> mí!<br />

¿Quién me librará <strong>de</strong>l cuerpo <strong>de</strong> esta muerte?, y nos socorra<br />

al oírnos quien levanta a los caídos, da libertad a los presos<br />

e ilumina a los ciegos, la gracia <strong>de</strong> Dios por Jesucristo nuestro<br />

Señor.<br />

2. Tres son los actos penitenciales que vuestra erudición<br />

reconoce conmigo. Son habituales en la Iglesia <strong>de</strong> Dios y conocidos<br />

<strong>de</strong> los que miran atentamente. El primero es aquel que<br />

engendra al hombre nuevo hasta que el bautismo salvador produzca<br />

el lavado <strong>de</strong> todos los pecados pasados; <strong>de</strong> forma que,<br />

como si ya hubiera nacido el niño, <strong>de</strong>saparezcan los dolores que<br />

presionaban a las visceras para que se produjese el parto, y a la<br />

tristeza suceda la alegría. En efecto, todo el que se ha constituido<br />

ya en arbitro <strong>de</strong> su voluntad no pue<strong>de</strong> iniciar una nueva<br />

vida, al acercarse al sacramento <strong>de</strong> los fieles, si no se arrepiente<br />

tentiae dolor est; ita lacrimae sunt testes doloris. Optime autem sequitur,<br />

et dicit: Etenim benedictionem dabit, qui legem <strong>de</strong>dit (Ps 83,8). Ad<br />

hoc enim lex data est, ut vulnera osten<strong>de</strong>ret peccatorum, quae gratiae<br />

benedictio sanaret. Ad hoc lex data est, ut superbo infirmitatem suam<br />

notam faceret, infirmo paenitentiam sua<strong>de</strong>ret. Ad hoc lex data est, ut<br />

diceremus in convalle plorationis: Vi<strong>de</strong>o aliam legem in membris meis<br />

repugnantem legi mentís meae, et captivantem me in lege peccati, quae<br />

est in membris meis: et cum ipso ploratu clamaremus: Infelix ego homo!<br />

quis me liberabit <strong>de</strong> corpore mortis huius? (Rom 7,23-24) et succurreret<br />

nobis, exau [1537] diente illo qui erigit elisos, solvit compeditos, illuminat<br />

caecos (Ps 145,7.8), gratia Dei per Iesum Christum Dominum<br />

nostrum (Rom 7,25).<br />

CAPUT II.—2. Tria paenitentiae genera. Prima paenitentia, ante<br />

Baptismum.—Tres sunt autem actiones paenitentiae, quas mecum vestra<br />

Eruditio recognoscit. Sunt enim usitatae in Ecclesia Dei, et diligenter<br />

atten<strong>de</strong>ntibus notae. Una est quae novum hominem parturit, doñee per<br />

Baptismum salutare omnium praeteritorum fiat ablutio peccatorum: ut<br />

tanquam puero nato dolores transeant, quibus viscera urgebantur ad<br />

partum, et tristitiam laetitia consequatur. Omnis enim qui iam arbiter<br />

voluntatis suae constitutus est, cum accedit ad Sacramenta fi<strong>de</strong>lium, nisi<br />

2 Véase la nota complementaria [7]: La junción <strong>de</strong> la ley vol.23 p.829.<br />

La penitencia 177<br />

<strong>de</strong> su vida pasada. De esta penitencia contemporánea al bautismo<br />

sólo se hallan libres los niños pequeños, pues aún no pue<strong>de</strong>n<br />

hacer uso <strong>de</strong> su libre voluntad. A los cuales, sin embargo,<br />

les aprovecha la fe <strong>de</strong> quienes los presentan, en or<strong>de</strong>n a su<br />

consagración y remisión <strong>de</strong>l pecado original. De esta forma,<br />

cualquier mancha <strong>de</strong>lictiva que hayan contraído por medio <strong>de</strong><br />

sus padres es lavada mediante las preguntas y respuestas <strong>de</strong><br />

otros. Con mucha verdad se llora en el salmo: He aquí que he<br />

sido concebido en la iniquidad y en pecado me alimentó mi<br />

madre en su seno. También está escrito que ni siquiera el niño<br />

que lleva un día <strong>de</strong> vida sobre la tierra está limpio en la presencia<br />

<strong>de</strong> Dios. Exceptuados ellos, sobre cuyo rango y méritos<br />

en la suerte futura <strong>de</strong> los santos que se nos ha prometido es<br />

inútil querer hacer averiguaciones, pues supera la medida humana,<br />

aunque es piadoso creer que les aprovecha para su salud<br />

espiritual lo que Ja autoridad <strong>de</strong> la Iglesia custodia con tanta<br />

firmeza en todo el orbe <strong>de</strong> la tierra; exceptuados ellos, repito,<br />

ningún otro hombre pasa a Cristo, para comenzar a ser lo que<br />

no era, si no se arrepiente <strong>de</strong> haber sido lo que fue. Esta primera<br />

penitencia es la que el apóstol Pedro or<strong>de</strong>na a los judíos<br />

al <strong>de</strong>cirles: Haced penitencia y que cada uno <strong>de</strong> vosotros se<br />

bautice en el nombre <strong>de</strong> nuestro Señor Jesucristo. Es ésa también<br />

la que or<strong>de</strong>nó el mismo Señor al <strong>de</strong>cir: Haced penitencia,<br />

pues se ha acercado el reino <strong>de</strong> los cielos. De ella dijo también<br />

Juan el bautista, lleno <strong>de</strong>l Espíritu Santo; el precursor que pre-<br />

eum paeniteat vitae veteris, novam non potest inchoare. Ab hac paenitentia,<br />

cum baptizantur, soli parvuli sunt immunes: nondum enim uti<br />

possunt libero arbitrio. Quibus tamen ad consecrationem remissionemque<br />

otiginalis peccati pro<strong>de</strong>st eorum fi<strong>de</strong>s, a quibus offeruntur; ut quascumque<br />

maculas <strong>de</strong>lictorum per alíos, ex quibus nati sunt, contraxerunt,<br />

aliorum etiam interrogatione ac responsione purgentur. Verissime quippe<br />

in Psalmis plangitur: Ecce in iniquüate conceptus sum, et in peccatis<br />

mater mea me in útero aluit (Ps 50,7). ítem quod scriptum est, non<br />

esse mundum in conspectu Dei, nec infantem, cuius est vita diei unius<br />

super terram (cf. Iob 14,4 sec.LXX). Exceptis ergo talibus, <strong>de</strong> quorum<br />

ordine ac mérito in futura illa, quae promittitur, sorte sanctorum, velle<br />

amplius quaerere, hominum modulum excedit; pie tamen creditur eis<br />

pro<strong>de</strong>sse ad spiritualem salutem, quod ecclesiasticae auctoritatis per totum<br />

orbem terrarum tam firmo robore custoditur: ceterorum hominum nullus<br />

transit ad Christum, ut incipiat esse quod non erat, nisi eum paeniteat<br />

fuisse quod erat. Haec prima paenitentia praecipitur Iudaeis, dicente<br />

apostólo Petro: Paenitentiam agite, et baptizetur unusquisque vestrum in<br />

nomine Bomini nostri lesu Christi (Act 2,38). Talis ab ipso Domino<br />

imperabatur, cum diceret: Paenitentiam agite, appropinquavit enim<br />

regnum caelorum (Mt 4,17). De hac etiam Ioannes Baptista, plenus Spiri-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!