Tom. V - Archive ouverte UNIGE

223 PSYCHOP LNNYOHIA. • . "' -N'.'•"' V;':' v 224
génère percipiamus gravein sensum hominis afflicti,
qui apud Deum conqueritur, se paene desertum cum
impiis in perditionem : quos Deus non nosse, et oblitus
esse dicitur, quia nomina eorum, in libro vitae
scripta non sunt: et de manu sua abiecisse, quia
eos non regit spiritu suo.
Quintum. Numquid mortuis faciès mirabilia,
aut medici suscitabunt, et confitebuntur tibi? Numquid
narrabit aliquis in sepulcro misericordiam tuam ?
aut iustitiam tuam in terra oblivionis (Ps. 88, 12)?
Item: Non mortui laudabunt te, Domine, neque
omnes qui descendunt in infernum: sed nos, qui vidimus,
benedicimus Domino, ex hoc nunc et usque
in saeculum (Psal. 115, 17). Item: Quae utilitas in
sanguine meo, dum descendero in corruptionem?
Numquid confitebitur tibi pulvis, aut annunciabit
veritatem tuam (Ps. 30, 10)? Quibus coniungunt
illud prorsus simile, ex cantico Ezechiae (les. 38,
18) : Quia infernus non confitebitur tibi, neque mors
laudabit te: non exspectabunt, qui descendunt in
lacuin, veritatem tuam. Yivens, vivens, ipse confitebitur
tibi, sicut et ego hodie: pater filiis notam
faciet veritatem tuam. - Et illud Ecclesiastici: A
mortuo, quasi nihil, perit confessio : confiteberis vivens
(Eccles. 17, 26). Nos respondemus, non simpliciter
his locis vocari mortuos, qui communi naturae
lege defuncti sunt, dum ex hac vita decedunt.
Non simpliciter dici, laudes Dei a morte cessare:
sed partim significari, non cantaturos Domino laudes,
nisi qui eius bonitatem et misericordiam senserint:
partim vero, non illustrari post mortem nomen
eius: quia non annunciantur tunc inter homines
eius bénéficia, quemadmodum in terra. Haec
singula expendamus ac ordine pertractemus, ut simul
et singulis locis reddamus suum sensum. Primum,
hoc discamus. Etsi per mortem praesentis
vitae 8olutio significatar saepius, et per infernum,
sepulcrum: usu [fol. 44] tarnen scripturae non infrequenti,
haec nomina accipi pro ira Dei et abiectione:
ut mori et in infernum descendere, vel in
inferno habitare dicantur, qui alionati sunt a Deo,
qui Dei iudicio prostrati sunt,'et eius manu attriti:
infernus ipse non sepulcrum, sed abyssum et confusionem
significet. Propterea aperuit infernus animam
suam et deglutivit multos ') (les. 5, 14). Atque
hoc quidem schema, quum passim in scripturis
se offerat, Psalmis tarnen maxime est familiäre: Veniat
mors super illos, et descendant in infernum
viventes (Psal. 55,16). Item: Deus meus nequando
sileas, et assimilabor descendentibus in lacum (Psal.
28, 1). Item: Domine, eduxisti ab inferno animam
meam, salvasti me a descendentibus in lacum (Psal.
1) Propterea .... multos. Hie versus omissus est 1576
seqq.
30, 4). Item : Oonvertantur peccatores in infernum,
omnes gentes quae obliviscuntur Deum (Psal. 9, 18).
Item: Nisi quia Dominus adiuvit me, paulo minus
habitasset in inferno anima mea (Psal. 94, 17). Item:
Dissipata sunt ossa nostra secus ') infernum (Psal.
141, 7). Item: Oollocavit me in obscuris, sicut mortuos
saeculi (Psal. 143, 3). In novo autem testamento,
ubi apud evangelistas est aStjc, interpres reddidit
infernum: sicut Lucae sexto decimo, de impio
divite: In inferno autem quum esset, etc. Item:
Matthaei undecimo: Et tu Capernaum, numquid in
coelum exaltaberis? Amen dico tibi, usque in infernum
descendes. In his locis non tarn locum, quam
eorum conditionem, quos Deus damnavit addixitque
exsilio, significat. 2 ) Atque id est quod in Symbolo
confitemuf, Christum ad inferos descendisse:
hoc est, in omnes mortis dolores pro nobis a patre
coniectum esse: omnes eius angustias et terrores
pertulisse, et vere afflictum. esse: quum prius dictum
esset, fuisse sepultum. Sic rursum vivere et
victuri dicuntur, quos Deus sua benignitate prosequitur:
Quoniam illic mandavit Dominus benedictionem
et vitam usque in saeculum (Psal. 133, 3).
Item: ut eruat a morte animas eorum, et alat eos
in fame (Psal. 33, 19). Item: Evellet te Deus.de
tabernaculo tuo, et radicem tuam de terra vivorum 8 )
(Psal. 52, 7). Item: Placebo Domino in regione vivorum
(Psal. 116, 9). Ut finem faciamus, unus nobis
locus sufficiat: qui utrumque ita graphice depingit,
ut, nobis tacentibus, sensum nostrum abunde
explicet: Qui confidunt in virtute multa, et in multitudine
divitiarum gloriantur. Frater non redimit,
redimet homo? num 4 ) dabit Deo placationem suam?
Et pretium redemptionis animae suae, et laborabit
in aeternum, et vivet adhuc usque in finem? Non
videbit interitum, quum videbit sapientes morientes?
simul insipiens et stultus peribunt. Sicut oves in
inferno positi sunt: mors depascet eos. Et dominabuntur
eorum iusti in matutino: et auxilium peribit
in inferno, a gloria ipsorum. Verum tarnen Deus
redimet animam meam de manu inferi, quum acceperit
me. Haec summa: Qui spem in divitiis habent,
et virtute sua, morientur, et in infernum descendent:
dives et pauper, stultus et sapiens, simul
interibunt. Qui sperat in Domino, liberabitur a potestate
inferni.
1) G. vertu: sur la gueule de la fosse, ad hebraicam veritatem,
ut Mi dicebant. Autor plerumque in Vulgata subsista.
2) In novo autem testamento .... significat. Haec
omnia desunt in Ed. 1642. Versio gaïlica habet quidem loca
ex Luea et Matthaeo petita sed praecedentibus e Psalmis ailegatis
presse iungit, omissa phrasi introductoria. Caeterum
Amst. emendat: exitio pro exsilio. 3) Versio gallica habet'
hic praeterea: Afin ques ie chemine devant toy en la lumière
des vivans, quod petitum est ex Psal. 56,14. 4) JSdd.recentiores
1576 seqq. emendant non, ad hebraicam veritatem. G-alr
lus facit cum antiqwioribus.