Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
473 CONSILIUM PAULI HI. 474<br />
Ex quo principio quae potest [fol. 10] concordia<br />
sperari, quum omnimodam perniciem sedis apostolicae<br />
ii unius partis quaerant, deinde hoc destructa totius<br />
ordinis ecclestiastici perturlationem.<br />
Quasi repressa unius tyrannide totum suum<br />
ordinem ecclesia protinus amittat. Sed hoc acute<br />
videt, redacta in ordinem tyranni potestate, fore ut<br />
satellites simul coerceantur, ne tarn insolenter lasciviant.<br />
Hoc igitur est quod obscuris et odiosis verbis<br />
insinuât.<br />
Quod si anno superiori fecerunt in viridi, quid<br />
nunc facient in arido, quum videant pacem cum rege<br />
GaMorwm nondum conclusam et Turcam iam Hungariae<br />
imminentem, opportunitate enim temporum erunt<br />
insolentissimi.<br />
Ex se metiuntur alios. Vetus enim hoc est<br />
romanensium pontificum, ut non solum dissidiis monarcharum<br />
ad augendam suam potentiam abutantur,<br />
sedetiam dissidia inter eos et serant semper etfoveant,<br />
quo légitima illorum potentia vel imminuta vel impedita<br />
ipsi suam illegitimam provenant et magis magisque<br />
confirment. At protestantes hoc a Domino precantur,<br />
ut monarchae, privatis cupiditatibus repressis,<br />
omnem quae inter eos superest simultatem prorsus<br />
deponant coniunctisque et animis et viribus, quum<br />
instaurationem religionis, turn crudelitatis turcicae<br />
propulsationem suscipiant. Deinde si ex temporum<br />
opportunitate consilia captarent protestantes, et non<br />
sibi potius ex iussu et voluntate Domini moderarentur,<br />
quum alias pridem, turn vero praecipue quando<br />
Francofurti habebatur conventus, sic oblatis conditionibus<br />
usi essent, ut et ipsis hodie minus molestiae,<br />
et Germaniae minus periculi a Romanensium<br />
tarn artibus quam violentis molitionibus timendum<br />
foret. Quam enim non viruerint res papae eo tempore,<br />
satis et ipse meminit et omnibus fuit conspicuum.<br />
Sed dictum esse Sanctis protestantes semper<br />
cogitarunt: In spe et silentio erit fortitudo vestra.<br />
Neque patientur se a suis quïbus pertinaciter haerent<br />
sententiis dimoveri<br />
Ab iis quidem sententiis quas ex verbo Dei sumpserunt,<br />
[fol. Il] quidquid accidat, nunquam divelli<br />
se patientur. At si quam sententiam tenere eos<br />
quis ostenderit, quae cum verbo Dei non consentiat,<br />
ab ea, simulatque fuerint moniti, libenter recèdent<br />
etiam si nulla temporis necessitate cogantur.<br />
Quum praesertim maxima sit diversitas inter partes<br />
non unius aut alterius (ut falso asseritur) articuli,<br />
sed multorum et plusquam quinquaginta articulorum.<br />
Est sane maxima inter partes diversitas, nee<br />
unius aut alterius articuli dissensio, imo nee quin<br />
quaginta duntaxat, sed totius summae religionis<br />
omniumque partium, quamdiu pontificii evehendo<br />
regno suo intenti deprimere Christi regnum studebunt.<br />
Christusne an pontifex romanus supremum<br />
caput ecclesiae, summus princeps, sapientia, iustitia<br />
spesque unica salutis haberi debeat, id caput<br />
est omnium controversiarum. Hoc enim constitute,<br />
Christo deferendum esse quem dicimus honorem,<br />
quaecunque hodie inter partes controversiae sunt<br />
non magna difficultate componentur. Nam quod<br />
unum a protestantibus quaeritur, omnes verbo et<br />
spiritui Christi se subiicient, Christi legibus leges<br />
pontificis omniumque hominum posthabebunt, totam<br />
salutis fiduciam in nierito Christi, nullis vero aut<br />
humanis aut angelicis operibus habebunt repositam.<br />
Qui vero ita sunt affecti et comparati, quum Christo<br />
sint insiti, ut in eo vivant et ipse in illis, bonis<br />
operibus fideliter studebunt atque incumbent, carnem<br />
cum morbis et concupiscentiis malis crucifigent,<br />
se suaque omnia Dei gloriae et proximorum<br />
saluti consecrabunt. Deinde quia omnia referent in<br />
Christum, facile de eo quoque conveniet, turn doctrinam,<br />
turn caeremonias omnes ita in ecclesiis<br />
oportere administrari, ut omnis operum et propriae<br />
dignitatis fiducia aboleatur ac intereat, spes omnis<br />
avertatur a creaturis, viva autem in Christum fides<br />
erigatur, augescat et stabiliatur: denique nee grave<br />
erit et disciplinam ecclesiae consentaneam restituere,<br />
tarn in ministris quam in plebe. Nemo enim non<br />
videbit et qualibus ministris ecclesia et quali ministri<br />
ipsi turn inter se ordine ac disciplina, tum<br />
erga alios functione et vitae exemplo opus habeant.<br />
Ad haec quae in plebe censura sit exercenda, minime<br />
obscurum erit. Exerceri vero non aegre ferent,<br />
in quibus regnabit Spiritus mansuetudinis, modestiae,<br />
pacis ac tolerantiae. Ita nee de doctrina<br />
nee de vero sacramentorum usu aliisque caeremoniis,<br />
nee de disciplina ulla erit difficultas, quia<br />
pulchre et placide ecclesiae inter [fol. 12] se coeant<br />
et pacem Christi inter se ad plenum constituant ac<br />
confirment, ubicunque persuasum erit, Christum pro<br />
summo capite, principe, gubernatore servatoreque<br />
unico colendum et adorandum. Quis enim contendat<br />
ex iis qui Christo omnia tribuunt, ut ulla doctrina<br />
verbo Dei praeferatur, ut eucharistia aliaque<br />
sacramenta aliter, vel in alium finem, quam Dominus<br />
ipse praescripsit, apostoli tradiderunt, ecclesiae<br />
ab initio receperunt, administrentur? Quis non tales<br />
ecclesiis praefici velit ministres, quales a spiritu<br />
sancto requiruntur ac describuntur? Quis non talem<br />
eos inter se ordinem ac disciplinam tenere cupiat,<br />
qualem apostolicae literae observari iubent?<br />
Et quando Christus ipse et apostoli sanctum connubium<br />
a sacro ministerio non disiunxerunt, quis<br />
verae puritatis amator non malit unius uxoris maritos,<br />
quam ad stupra, scortationem et immaniora