Tom. V - Archive ouverte UNIGE

PROLEGOMENA. TYTTT
cipue incubueris, ut in opère iïïo Domini laborantes iuves, (quod futurum confidq), aut ilia monstra ne impressionem
quidem primam sustinebunt, aut quo pertinacius restiterint, eo gloriosiorem ex eis vidoriam reportabis.
Haec spes ne nos fallut, Illustrissime Princeps, et ut ExceUentiam tuam sanctissimorum votorum
brevi compotem videamus, Deum Opt. Max. precor. Genevae, XVII. Martii, Anno Domini M. D. LXXVI.
Excellenliae tuae deditissimus
Theodorus Beza.
Superest ut Bezae methodum et rationem in digerendis tractatuura classibus tibi declaremus.
Duas eorum partes primarias constituit quarum alteri TÙ Sidaxiixà, alteri xà i'ksyxxutà tribuit. Prior pars
octo titulos complectitur, quos, ne prolixiores simus, iis numeris quibus supra eos insignivimus, addita
compendiaria inscriptione indicabimus: IV. Coena. V. Epinicion. VI. Catechismus. VIL Formula
sacramentorum. XI. Exhortatio ad Caesarem. XIX. Scandala. XXXTX, Oonfessio
gallicana. Quam praecedit XL. Formula confessionis fidei cui se adstringere tenentur
omnes studiosi publicae scholae genevensis. Altera sectio scripta polemica continet quorum
numerus multo maior est pro natura rerum et saeculi illius ingenio. Haec Beza non incommode in
eeptem classes distribuit. Quarum prima ea refert quae adversus Papistas édita sunt, seil. UL adv.
Sadoletum. VIII. adv. Pighium. IX. adv. Paulum P. R. X. adv. theologos Parisienses.
XIH. dé Reliquiis Sanctorum. XV. adv. Synodum Tridentinam. XVI. adv. Interim.
XXXIII. adv. versipellem mediatorem. XXXIV. etXXXV111. adv. Balduinum. XXXI. adv.
G. de Saconay. XXIX. adv. Ant. Cathalanum. Secunda est adversus Anabaptistas et Libertinoa
et habet: I. Psy«hopannychiam et XII. très libèllos eius argumenti a Gallasio olim in unum conflatos.
Tertia inscribitur adversus Pseudonicodemos et sibi vindicat: II. Epistolas duas de sacris
papisticis. XIV. De vitandis superstitionibus, cum suis appendicibus. XXI. Homilias quatuor.
XXXn. Oonfutationem Hollandi. Quartam perficit tractatus unus XVII. adv. Astrologiam.
Ad quintam pertinent scripta adversus Antitrinitarios, nempe: XXII. Servetum et XXXV.
Gentilem, turn très libella XXVIII. XXXVI. XXXVII. ad Polonos dati, quibus accedit XLL Responsio
ad quaestiones Georgii Blandratae. Sexta constat duobus tractatibus de Praedestinatione
XX. et XXX. Septima denique complectitur quae pro vera sententia de Coena Domini Calvinus
ediderat seil. XVUL Consensum, XXEEL eiusdem Defensionem; XXTV. et XXV..adv.
Westphalum; XXVI. adv. Heshusium; XXVII. Ooncordiam.
Ex hac titulorum recensione patet tractatus illos nee latine prius nee gallice editos, quibus promiserat
Vir clarissimus collectionem se locupletaturum, re vera paucissimos esse, et, sive paginarum ambitum
sive argumenti gravitatem respexeris, vix dignos quorum peculiarem faceret mentionem. Sed his
missis de alio potius additamento Bezae industriam laudabimus. Scias eum, ne quid lector desideraret,
in ipso tractatuum indice annotasse quo quisque tempore et qua lingua ab ipso autore scriptus sit. Sane
hoc multis gratum fecit, nobis maxime novis editoribus, qui sic citra omnem laborem, quae potissimum
rescire nostra intererat, a tarn fido teste deSnita nobis offerri videbamus. Verum mox, re diligentius
examinata, non omnia hie plana et expedita esse nobis persuasimus. Natales nonnullorum tractatuum .
ipse Beza ignorasse videtur, quum vel nullam (XXXTX) vel satis incongruam anni notam (seil. ,M. D.)
adscribat (XJJI. XXIX.), imo falsam (XVI. 1547.) saltern maxime dubiam (XXX.) aut minus accuratam
(XVJLLL). De ling-ua etiam eo ipso loco, quo facile dubius aliquis haerere posset, dubitationem silentio
8uo magis auget, tantum abest ut solvat (XIV.). Quae omnia suae veritati reddere non huius loci est.
Haec editio, nee non sequentes Bezanae omnes in nostra bibliotheca calviniana exstant.