Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
247 EPISTOLA I. 248<br />
visum, est, quam paululum inflexis coram statua<br />
poplitibus, regis oculis satisfacere. Quorum aut nos<br />
insaniam rideamus, quod nullam adeo ob causam<br />
potentissimi regis iracundiam in se, magno capitis<br />
sui discrimine, inflammarint: vel exemplo discamus,<br />
externae quoque susceptaeque in hominum gratiam<br />
idololatriae gravius omni morte subesse piaculum.<br />
Quare, quum e duobus eligendum esset alterum, aut<br />
ut excusso Dei timoré scelerato edicto obsequerentur,<br />
aut homines prao Deo coutemnere palam declararent,<br />
notum esse régi voluerunt, quod eius non<br />
colerent deos, nee quam erexerat statuam, adorarent.<br />
Parem etiam Danielis ipsius in causa perquam simili<br />
constantiam, quieunque sit ille scriptor, qui ad eius<br />
prophetiani appendicem (Dan. 14) adiecit, commémorât:<br />
quum maluisse narrât leonum unguibus se discerpendum<br />
permittere quam ad draconis eultum,<br />
qui pro Deo a caeteris colebatur, genu submittere. At<br />
quoniam non omnibus fidem facit historia, ex ea fidem<br />
dictis meis conciliare supersedeo. Porro ne qui<br />
ab adorandis statuis caput duntaxat, aut genu abstinuisset,<br />
ideo se perfunetum existimaret, plurima<br />
addidit praeeepta Dominus de caeremoniis suis sanete<br />
custodiendis, de viis gentium in totum fugiendis. Apud<br />
prophetam (les. 52, 11) autem uno verbo pronunciavit,<br />
quam proeul ab omni impietatis communicatione<br />
abesse populum suum Teilet, quum Iudaeis<br />
Babylonem deportatis omnino interdixit, immundum<br />
ne attingerent. Qua ') clausula (ut Paulus interpretatur)<br />
summatim comprehendit, ne qua'religionis<br />
suae sanetitate aliéna indignaque caeremonia se<br />
contaminarent. Nam Corinthiorum ecclesiae de ea<br />
re praeeipiens ad colligendum totius suae sententiae<br />
summam, hoc testimonio contontus fuit. Non est istud,<br />
mihi crede, leviter necoscitanterpraetereundum: sacrosanetam<br />
Dei religionem rite eos solos conservare,<br />
qui nullis ipsam perversarum superstitionum inquinamentis<br />
profanent. Eandem illos violare, polluere,<br />
lacerare, qui impuris ipsam impiisqüe ritibus misceant.<br />
Qua cogitatione qui se exercebunt fidèles,<br />
tali säcrilegio ne quando se obstringant, [pag. 12] omni<br />
studio providebunt. In eum modum Abraham, Isaac,<br />
caeterique patriarchae, quum regionum essent earum<br />
inquilini quae idolorum abomiaationibus refertae essent,<br />
quanquam non sine gemitu speetabant hospitum<br />
suorum insanias, quia tarnen mederi non poterant,<br />
ferebant quidem eas, sed se in puro illibatoque<br />
Dei sui cultu sollicite continebant. Atque ut<br />
ab eorum superstitionibus se dissidere, publice non<br />
proclamabant: ita nee ullam dabant significationem,<br />
qua se consentire simularent. Huius simplicitatis<br />
insigne exstitit in Daniele (Cap. 6, 11) documentum.<br />
1) Edd. recc. 1576 seqq. habent: Qnae (1566: pariaquelle<br />
clausule).<br />
y<br />
Nam quamvis Babylone in mediis idololatriae sordibus<br />
versaretur, quia tarnen ab omni proeul aberat<br />
communicationis simulatione, perinde ac si longo intervallo<br />
disiunetus esset, maculam nullam contrahebat.<br />
Quoniam autem in consessu populi verae pietati<br />
videbat non fore locum, ab eius conspectu subduetus<br />
obduetis coenaculi foribus, Deum suum, qua decebat<br />
puritate, seorsum cole bat: ita in publico urbisac gentis<br />
errore a via ipse noD deflectebat. Hue et illa<br />
Iudaeis in lege praeeepta observatio speetabat, ut<br />
ne ') aurum vel argentum e gentium sculptilibus appeterent,<br />
ac inferrent in domos suas : sed quasi spurcitiam<br />
et sordes abominarentur, quod Domini forent<br />
anathemata. Sic enim ad detestandum id omne, exsecrandumque<br />
quidquid idoli nomine semel inustum<br />
fuisset, eosinstituebat: quo ab omni gentilium superstitionum<br />
immunditie animosius abhorrèrent.<br />
Quod si tanta externae professionis sinceritate<br />
religionem suam, obscuram adhuc et figuris duntaxat<br />
adumbratam, sub veteri testamento coli voluit<br />
Deus, quanto id christianae ecclesiae verius fuerit<br />
praestandum: cui ipse per unigenitum filium dum<br />
apparuit, sapientiae suae mysteria late reseravit, et<br />
toto veluti ambitu veritatem suam illucere fecit?<br />
Idque ipsum apostoiorum doctrina confirmare promptum<br />
est: nam argumentum, quo Paulus ad versus<br />
fornioationem utitur, quando huius quoque loci propriam<br />
habet rationem, hue aecommodare minime absurdum<br />
erit: Nescitis, inquit, corpora vestra, membra<br />
esse Christi? Tollens ergo membra Christi, faciam<br />
membra meretricis? Absit (1 Cor. 6, 15). Sic<br />
et ad eandem nobis formam ratiocinari licet: Membra<br />
nostra quum Christi membra sint, idolorum cultu<br />
vel immundis superstitionibus foedabimus? at quid<br />
hoc fuerit, nisi vel Christi gloriam tali subiieere ignominiae:<br />
vel corpus nostrum a Christi corpore abscindere,<br />
ut cum idolis [pag. 13] fornicetur? Quam<br />
vero demum praeeeptionem subiieit, ad omnem externam<br />
moderationem generalis est: ut corpus nostrum<br />
meminerimus templum esse, Spiritus saneti:<br />
nos non esse nostros: emptos enim esse pretio magno,<br />
ideirco" portandum et glorificandum Deum in corpore<br />
nostro. Ecquid elucebit in corpore nostro Dei gloria,<br />
si inter sacrilegiorum sordes provolvatur? Ecquid<br />
sacra templi Dei sanctitas conservabitur, si alienis<br />
profanisque ritibus polluatur? Verum, si qua<br />
aha in parte vehemens est ad officium cohortator<br />
Paulus, in hac maxime causa vehementiae suae nervös<br />
omnes contenait, dum Christianos admonet, ne<br />
quid in hominum oculis fidei suae confessione indignum,<br />
pravas caeremonias usurpando, prae se ferant.<br />
Duabus autem propositis noxis, Dei inhonoratione,<br />
et hominum offensione, quas secum ferat<br />
1) non, 1576 seqq.
Change language