Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
259<br />
propius ille accessit praestigiator, fabulaé suae actus<br />
partim motorios, partim statarios orditur, magicasque<br />
illas susurrationes, quibus e coelo Christum sibi<br />
videtur evocaturus, aliis quidem certe [pag. 24] videri<br />
vult, quibus evocatum, ad immolationem devovet:<br />
quibus Dei erga hominum genus reconciliationem,<br />
ac si • in demortui Christi locum subrogatus<br />
esset, molitur. Haec cum simili, qua superiora ilia,<br />
veneratione excipr ab uni versa multitudine vides, ad<br />
earn quoque ipsam imitandam vultum assimulas, in<br />
quern (ut minimum) inscriptam esse eiusmodr spectacuH<br />
acerrimam abominationem decebat. Et adhuc<br />
mihi negabitur, qui missam religïonis specie<br />
audiat, eum totidem, quot in ea perpetraiitur, sacrilegiorum<br />
consortem se apud homines, quidquid animus<br />
Deo intus canat, profiteri? Ecce demum idolum<br />
illùd, corporis quidem specie pusillum, aspectuque<br />
candidum, sed omnium lorige et pestilentissimum<br />
et teterrimum, ad tangendos superstitione spectatorum<br />
animos attollitur. Huic dum sese omnes<br />
stupefacti advolvunt, tu simul converso in ipsum<br />
intuitu, venerabundus prosterneris. O perditam nostram<br />
impudentiam: si quidquam eorum, quae sacris<br />
uteris adversus idololatriam prodita sunt, ab ista<br />
sic deprehensa coniunctaque ') cteprecamur? Quid<br />
enim? an hoc est aliud idoli genus, quam quod<br />
adorare secundo legis capite vetamur? Quod si ita<br />
est, cur eius cultum minore delicto, quam babylonicae<br />
illius statuae censeamus? quem tarnen très<br />
illi, quos supra rotulimus, Israelitae, et morte, et<br />
exquisito ad saevitiam mortis génère, gravius exhorruerunt?<br />
Si vulgaribus ac quibuslibet gentium superstitionibus<br />
subesse pronunciat Dominus immunditiam<br />
2 ) non tangendam, in tanta sordium congerie,<br />
quanta hie constat, tot sacrilegiorum cumulis volutari<br />
qui liceat? Ut autem omnes apostoli sententias,<br />
quibus in idololatriam invehitur, uno isto verbo<br />
complectamur, non posse nos mensae daemoniorum<br />
et Christi mensae una fieri participes, quis ad missam<br />
id spectare neget? cuius altarè eversa Christi<br />
mensa erigitur: cuius epulum diremptis, laceratis,<br />
sordidatis mensae Christi epuhs instruitur: in qua<br />
Christus traducitur, eius mors illuditur, exsecrabile<br />
pro Deo idolum supponitur,4eam vocare daemoniorum<br />
mensam suppudebit? ao non potius, quod tantae<br />
impietatis meretur insolentia, novum excogitabimus<br />
aliquod nomen, quo detestabilius quiddam (si<br />
fieri possit) exprimatur. Et sane de eo haesitare<br />
quomodo hominibus non prorsus caecis in mentem<br />
veniat, valde miror, an daemoniorum mensam appellare<br />
missam debeant,_ad quam exaedificandam<br />
1) Sic sola princeps. Caeterae omnes entendant: convictaque.<br />
Gallus etiam habet: convaincue. 2) Sic princeps.<br />
Caeterae: immunditiem. '<br />
I. 260<br />
sternendamque, omnes daemon um technas, machinas,<br />
copias concurrisse, plane conspiciunt.<br />
[pag. 25] Yerum novae rursum ambages ab aliis<br />
mihi obtenduntur. Nam eorum nonnulli, qui olim,<br />
quum in communi errorum labyrintho versarentur,<br />
sacerdotii papalis oleo inuncti fuerunt, in veteris<br />
etiamnum harae stercoribus considunt: et quanquam<br />
de unico aeternoque Christi sacerdotio, Dei beneficio,<br />
praeclare sunt edocti, sacrificare nihilominus<br />
pergunt: idque ut impune sibi liceat, postulant. Impudens<br />
sane postulatum. Nempe ut missae praeesse<br />
sibi concedatur: oui ne interesse quidem christianis<br />
hominibus, iamdiu validissimis rationibus contendo.<br />
Quas tarnen ad elabendum argutiolas nectant, audire<br />
refatareque obiter operae pretium est. Quando,<br />
inquiunt, neque sacrilega ilia immolandi Christi cogitatio,<br />
necvana de panis in Deum transitione opinio,<br />
neque earum superstitionum quae missam ipsam<br />
impiam faciunt anhnis nostris ulla insidet, externi<br />
ritus, quorum repraesentatione indoctorum iniquitati<br />
satisfaoere cogimur, quales sint, non magnopere<br />
refert: nee vero possunt, quo minus pro missa sanc-^<br />
tarn Domini ooenam celebremus, impedire. Nam<br />
nimium perversa ista fuerit morositas: missam externa<br />
caeremoniarum larva levibusque duntaxat ineptiis<br />
aestimare, non pravis opinionibus ac sacrilegis<br />
mendaciis, quibus in rebus sitam esse éius impietatem<br />
omnes fatemur. Omissa igitur offerendi<br />
mentione, superstitionum omnium vanitate sublata,<br />
si coenam Domini, quo modo per iniquos saeculi<br />
mores licet, colère nos nihil ambigitur, friyolas<br />
quasdam caeremoniarum nugas, ingentis sceleris instar,<br />
insectari perquam indignum est. At si eorum<br />
quempiam ex adverso aggrediar: coonam Domini<br />
suis et ipsam caeremoniis, nequaquam negligendis,<br />
constare, quod et a coelesti magistro sint institutae,<br />
et sic institutae, ut propria essent germanaque coenae<br />
symbola, quibus sublatis, agnosci iam ilia non<br />
posset: cuius permissu tantum se ausum esse respondeat,<br />
illud ut nescio quid omnibus coenae symbolis<br />
exutum ac deformatum, fabulaeque magis quam ullius<br />
divini mysterii simile, coenam nuncuparet. Coeham<br />
esse Domini nego, ad cuius spirituales epulas, non in<br />
commune omnes qui adsunt fidèles invitentur, nisi<br />
in qua et sancta panis ac câlicis symbola ecclesiae<br />
proponantur, et promissiones, quibus obsignandis<br />
data est, enarrentur, et acquisita nobis per Domini<br />
mortem vitae gratia praedicetur. Horum tu ')<br />
mihi vel minimum apicem in missa ostendes? ac<br />
non potius .adversa contraquo pugnantia omnia?<br />
Tu igitur aut Dei nomine stolida hominum [pag. 26]<br />
temeritate excogitatam insulsitatem insignies, aut<br />
coenae nomen ad circulatorios lusus, in quibus nul-<br />
1) tum 1576. 1597. 1611. Gallus: toy.