You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
261 DE EUGIENDIS IMPIORTTM SAÇRIS. 262<br />
lum eius vestigium appateat, transfères? Tu donique<br />
sub diaboKcao missae imagine Domini mensam<br />
repraesentabis? Tu in quo Domini mortem ignominiose<br />
traducas, in eo te eius eoenam colère persuadebis,<br />
qua nos ad praedicandam mortem suam<br />
nominatim exhortatur? Quid tecum tacite demurmures,<br />
a nomine exauditur. At quum totius corpo- '<br />
ris actione sacrificium esse, quod peragis, diserte<br />
pronuncics, idne est mortem Domini adnunciare?<br />
quam, si sacrificiis locüm post se reliquit, vanam<br />
fuisse consequitur. Et cur non semel cavillis eorum<br />
omnibus, quod facile est, viam praecludo? Popnlum<br />
enim, quem fabulae suae spectatorem admittunt, ad<br />
sacrifiai celebritatem convenisse sciunt. Huic quod<br />
exspectat sacrificium praestent re vera, necne, ad<br />
rem nihil pertinet: certe quod eius opinione sacrificium<br />
haberi velint, exhibent. Ad flagitiosam idoli<br />
adorationem paratum vident. Adorandum, propriis<br />
manibus, ipsi excelso in loco statuunt, quasi easdem<br />
simul manus et ad Deum viventem extendere,<br />
et ad prostituendum idololatrae populo, quocum fornicetur,<br />
idolum attollere possint. Non hic dico, quod<br />
si dixerim, an refellero ipsi sat probe queant, nescio :<br />
ne minimam quidem- pietatis scintillam fovere eos,<br />
quibus ad nefandi adeo flagitii gestionem manus suppetant,<br />
quos non inter medios saltern conatus vires<br />
omnes ac nervi deficiant, quibus non membra omnia<br />
horrore tremant ac labascant. Sed id solum dicam,<br />
oui posthac infitiando non erunt: viam illam, qua<br />
se aocedere ad Domini eoenam iaetabant, ab eius<br />
accessu tantum abducere, quam haec inter se duo<br />
longe différant, divinae gloriae strenuum praestare<br />
animosumque praeconem, et perpetrandis sacrilegiis<br />
ducem, praesidem, auspicem se praebere. Simul<br />
etiam reliquos obtestor: quibus (si quis eos, quod<br />
ad audiendas missas ingrediantur, accuset) responsare<br />
mos est, missae dum intersunt, sibi quid sacrificulus<br />
seorsum deblateret, curae non esse: sed earn<br />
symboli tantum loco se accipere, quo perinde ac si<br />
sanctae Domini coenae intersint, mortis eius memoria<br />
exerceantur. Eos,. inquam, obtestor, posthac<br />
nulla ut potius, quam hac misera excusatione utantur.<br />
Neque (ut spero) utentur. Siquidem quum animis<br />
suis recte reputent, quam sit utrumque multis<br />
modis absurdum, et monumentum mortis Christi facere<br />
missam, quae nullam, nisi omni oblivione peiorem<br />
eius recordationem hominum [pag. 27] animis<br />
afferat (utpote quae vim eius universam obliteret ac<br />
sepeliat, cum summa pr'aeterea Christi ipsius contumelia<br />
coniuneta sit) et eandem dicere sibi propemodum<br />
coenae esse loco, in qua tantum ab adnuncianda<br />
Domini morte absunt, ipsam ut propemodum<br />
abiurent. Nam primum quantum ad missam<br />
attinet, quoquo vertant oculos, quid speetare possunt,<br />
quod sibi aeternae illius sanetificationis, iustitiae,<br />
redemptionis per unicum Christi sacrificium<br />
partae, memoriam subiieiat? quod unicum sacerdotem<br />
esse Christum, riullo consorte, nullo successore,<br />
doceat atque ostendat? quod eius morte perfecta,<br />
quae in salutem nostram erant omnia, testetur? Et<br />
quo igitur iure missa eius ninemosynon censeatur,<br />
cuius nee apiculum proférât? Porro quod sese aiunt<br />
eundem fere inde usum, quem e coena capere : amplissimum<br />
ipsi de se testimonium ferunt, nihil se<br />
illic meditari minus, quam ut gloriae confessionem<br />
Christo Domino tribuant, ad quam praescriptis ver,r<br />
bis in coena vocantur fidèles.<br />
Eius autem discriminis, cuius specie praesentis<br />
idololatriae rationem, a veteris illius causa disiungere<br />
vulgo conantur, quanquam exemptam iam plane<br />
bonis viris omnem dubitationeni arbitror, quale id<br />
tarnen sit, quando ita nos facturos reeepimus, et quorundam<br />
forte frangendae obstinationi expedit, consideremus.<br />
Cur tot exsecrationibus sancitum sit olim<br />
a Domino, ne gentium superstitionibus servi sui ullo<br />
se modo commiscerent, causam fuisse aiunt, quod<br />
ille idolis habitus honor quum falsis diis manifeste<br />
tribueretur, divinitatis quoque honorem a vero Deo<br />
ad illos transferebat: mundum quidem non minus "<br />
abominanda hodieque superstitione insanire, caeremoniis<br />
ineptire aeque prope stolidis et fatuis: verum<br />
hoc interesse, quod quales tandemeunque caeremoniae<br />
istae sint, quia tarnen Dei nomen prae se<br />
ferunt, eiusque sunt eultui destinatae, eas si quis<br />
perversa superstitione vacuus solutusque usurpet,<br />
nihil de vera Dei religione sit derogaturus. Haec<br />
si de mediis ritibus, quos docendi causa indifferentes<br />
nuper voeavimus, disputarent, eorum permissioni<br />
non vehementer reclamarem. At quum eas quoque<br />
caeremonias complectantur, quae manifesta sunt impietate<br />
ac non ferendo Dei opprobrio insignes, quam<br />
inscite ratiocinentur, paucis e scriptura petitis exemplis<br />
ostendemus. Serpentem ilium aeneum (Num.<br />
21; 8 ss.), qui postquam usum praestare desiisset,<br />
cuius causa fuerat excitatus, posteris etiam, quo aeternum<br />
esset [pag. 28] saeculis omnibus divini beneficii<br />
monumentum, relictus fuerat : quum praepostera patrum<br />
imitatione a filiis postea coli coeptus esset, eundem<br />
semper optimae religionis praotextum retinuisse<br />
qiüs dubitet? passimque et vulgatum fuisse, et obtinuisse,<br />
illam summi Dei esse imaginem, quae in<br />
eius gloriam adoranda foret? Quod si eorum quempiam,<br />
quos tum Dominus prolabi in tantam caeoitatem<br />
passus non erat, narrarent historiae (2 Reg.<br />
18, 4), proeul omni superstitione, tantum ut publicae<br />
populi insäniae se aecommodaret, genu coram idolo<br />
illo incurvasse: nostrum opinor nemo fuerit, qui non<br />
confestim illam simulandi improbitatem detestetur:<br />
et sane communi piorum omnium abominatione digna.<br />
esset. At nisi nobis frustra blandimur, nihilo nunc<br />
levio.re flagitiö genua coram panis crusta incurvamus,<br />
quam tum inflectere coram sei'pente licuisset.<br />
17*
Change language