Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
243 , EPISTOLA I. 244<br />
quoniinus sese yelut devotam arae victimam in cruciatum<br />
alacriter daret, iure id quidem facit. Sed<br />
simul cogitet, ipsum una hac cogitatione infractam<br />
illam animi magnitudinem ad extrenium sustentasse :<br />
quod quum mentein, in Dei mandatum, quo ad pietatis<br />
confessionem vocabatur, cogitationemque defixam<br />
penitus liaberet: simul a talibus spectaculis,<br />
quorum terrore vacillare poterat, [pag. 7] totam avertebat.<br />
Yocem ergo edidit ad omnem quidem immortalitatem<br />
consecrandam, sed non laude magis quam<br />
imitatione dignam. Ita est sane. Quaecunque sese<br />
nobis ingerat vel boni, vel commodi species, quae<br />
nos vel latum unguem a patris nostri coelestis obedientia<br />
subducat, confestim occurrere primae deliberationi<br />
nos decet: quod res adeo sancta, quam nobis<br />
sanctum esse debet qualecunque Dei mandatum,<br />
non extra omnem modo controversial, sed deliberationem<br />
quoque posita sit. Quum enim primum deliberare<br />
nobis permittimus, iam fines eo ipso transsilimus:<br />
quibus ref'ractis, nimirum procul evagari,<br />
longiusque aberrare, perquam proclive est Haec<br />
contra communem omnium nostrorum timiditatem,<br />
non absque causa, antequam ad tibi respondendum<br />
aggrederer, praefari libuit: quod videam eius (ut<br />
ita dicam) lippitudine magis animos nostros impediri,<br />
ne verum hac in parte cernant, quam alia quavis<br />
ignoratione. Ac longius fortasse id quidem feci,<br />
quam res ferebat ipsa: at certe brevius etiam, quam<br />
hums postulent saeculi mores: quando plurimos hodie<br />
video, qui nisi obiurgatorie aspereque ad sanguinem<br />
paene usque vellicentur, ad omnem doctrinam<br />
obsurdescunt. Iam istud quoque nostri aeque<br />
ac saeculorum omnium vitium est, tarn vafras esse,<br />
amabiles, captiosas, speciosisque praetextas nominibus,<br />
ad illudendum unumquemque, carnis suae illecebras,<br />
ut illam arcere a consiliis nostris, abigereque,<br />
primus sit sapiendi gradus. Neque vero adeo<br />
ingenio tuo diffido, ut tantum in exhortando verborum<br />
positurus fuerim, si tui unius hie rationem ducerem.<br />
Satis enim superque tam placidae mansuetaequie<br />
docilitati fuerit (quantam esse tuam permultis<br />
iamdudum argumentis sum expertus) simpliciter<br />
admonitam ac edoctam esse. Verum dum postulatis<br />
tuis privatim satisfacere ingtituo : quia tarnen eius<br />
generis res est, de qua interrogas, in qua et periculose<br />
et vulgo peccatur, non frustra, nee sine fructu .<br />
aliquo facturum me existimavi, si eadem simul opera<br />
oompluribus me docendis accommodarem, qui in eodem<br />
versantur errore: ut si qui forte eorum in hanc<br />
Epistolam inciderint (ego autem omnes incidere non<br />
modo facile patiar, sed etiam vehementer cupiam)<br />
sibi quoque ecriptam putent: et siquidem auscultare<br />
volent, habeant quam sequantur officii sui admonitionem<br />
: sin minus, testimonium saltern adversum se<br />
accipiant, quo qonvincantur, scientes, prudentes, ac<br />
etiam yolentes in exitium suum perrexisse.<br />
[pag. 8] Principio in id nos, velut defixis oculis<br />
semper intueri convenit, quod discipulis suis .omnibus<br />
proponit Christus, dum primo eos scholae suae<br />
tirocinio initiât. Nam ubi a sui ipsorum abnega^<br />
tione crucisque tolerantia auspicari eos docuit, simul<br />
et hoc subiicit (Luc. 9, 26): Qui me et meos<br />
sermones erubuerit coram hominibus, hunc Alius hominis<br />
erubescet, quum vencrit in maiestate sua, et<br />
patris, et sanctorum angelorum. Hoc ergo nobis a<br />
Christo Domino, quum in eius familiam primum adscribimur,<br />
cdici meminerimus: hoc perpctuum esse'<br />
edictuni, in omnem vitam iis promulgatum, qui in<br />
eius regno censeri volent : ut si vera cordis pietate<br />
eius amplexi sunt doctrinam, cam ipsam .cordis pietatem<br />
externa professione déclarent. Et sane, quanta<br />
fuerit improbitas, eum nolle inter homines profiteri,<br />
a quo se coram angelis agnosci velint: et quam sibi<br />
in coelo constare velint Dei veritatem, in terra abnegare?<br />
Quare non est quod callida dissimulatione<br />
iam hie sibi quisquam placeat, aut falsa pietatis opinione<br />
blandiatur, earn se fovere in corde fingens,<br />
quam externis testificationibus prorsus evertat. Vera<br />
enim pietas, veram confessionem parit. Nee vanum<br />
haberi debet quod ait Paulus (Rom. 10, 10): Quemadmodum<br />
corde ad iustitiam creditor, ita ore fieri<br />
confessionem ad salutem. Denique suos ad confessionem<br />
vocat Dominus : quam qui' detrectant, alium<br />
sibi magistrum quaerant oportet: quando ab eo ferri<br />
cum ') sua simulatione non possunt. Quaerat hie<br />
quispiam: Num igitur qui inter impiam ac superstitiosam<br />
multitudinem pauoi ac dispersi vivunt fidèles,<br />
iis, quo fidem suam rite testificentur, necesse<br />
sit opportune, importune, publice simul ac privatim<br />
in suorum popularium impietatem vociferari? ad praedicandam<br />
Dei veritatem plateas occupare? suggestus<br />
conscendere? conciones advocare? Minime id vero.<br />
Quin potius quum peculiariter ad verbi sui ministerium<br />
accersat Dominus sive apostolus, sive prophetas,<br />
sive nuncios, seu quo alio nomine appellare<br />
übet, quorum voces publice personare velit: idem<br />
ab omnibus passim tentari adeo necesse non est, ut<br />
nee omnino expédiât, ae ne deceat quidem. Quamobrem<br />
hoc agendum magis, ut singuli quid vocationi<br />
suae, suoque ordini conveniat, pro se quisque<br />
cogitent: cui si optime respondeant, quod officii sui<br />
est praestabunt etiam optime. Quos verbi sui ministerio<br />
Dominus destinât, iis veluti publicam personam<br />
imponit, ut eorum vox in luce versetur, et<br />
super tecta, ac tanquam tubae clangor exaltetur. Caeteris<br />
sic a publico apostolorum munere abstinendum<br />
est, ut privatae tarnen vitae [pag. 9] officiis Christianos<br />
se esse profiteantur. Hoc quia tanta brevitate<br />
commode explicari non potest, quale sit, plu-<br />
1) cum, omittunt edd. recc. \1576 seqq.