30.05.2013 Views

Tom. V - Archive ouverte UNIGE

Tom. V - Archive ouverte UNIGE

Tom. V - Archive ouverte UNIGE

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

501 CONSILIUM PAULI lu. 502<br />

Tantisper forsan consensum horum monarcharum<br />

pontificii optent, dum publica christiani nominis<br />

pace ad conficiendos exstinguendosque protestantes<br />

abutantur. Quam autem alias veram et stabilem<br />

concordiam inter hosce monarcbas ferre pontifex<br />

soleat et ipsi sunt optimi testes et satis superque<br />

pridem tot gravissimis Italiae calamitatibus<br />

aeclaratum est. Protestantes autem quia non principum<br />

dissidiis sed Christo confidunt et quum ab<br />

omni rerum humanarum perturbatione tum sanguinis<br />

cbristiani profusione, ut par est, abhorrent: hos<br />

prinoipes sublatis dissidiis omnibus convenire inter<br />

se ex animo optant. Neque enim dubitant quin tum<br />

daturus sit Deus, ut inita sancta conspiratione sicut<br />

Turcis propulsandis, ita et ecclesiis restituendis<br />

sese impendant. Habent igitur protestantes causam<br />

cur perpétua et virium et animorum coniunctione<br />

cohaerere ipsos inter se velint.<br />

Poterunt etiam maiestates suae reiectis (ut dictum<br />

est) tractatibus religionis ad concilium interim cum principïbus<br />

catholicis de auxilio contra Turcam se stabilise<br />

sine ulla mora.<br />

Atqui si Dei beneficio porro fiat quod fieri coeptum<br />

est, ut plures commun! religione Christi quam<br />

vulgari superstitione catholici fieri malint eaque causa<br />

se protestantibus adiungant socios, potius quam in<br />

pontificii foederis societatem adduci se sinant, quid<br />

inquam tune futurum est? Nam ipse iam pontifex<br />

•confessns est, non aliter resisti posse buic atrocissimo<br />

hosti quam si universae christiani nominis vires inter<br />

se coalescant et coadunentur ad ipsum opprimendum.<br />

Quod si etiam stabilito catholicorum foedere et<br />

coepto per maiestates suas concilio, et incisa protestantium<br />

spe, de-religione pervertenda et bonis ecclesiarum<br />

diripiendis ....<br />

[fol. 43] Bella et expedita pontificis ratio, siquidem<br />

earn Christus ratam habeat. Nihil benevolentia,<br />

aut humanitate obtineri a protestantibus posse<br />

spes est, eo itaque necessitatis aaigantur, ne se movere<br />

ausint. Deinde coepto concilio admonendi<br />

erunt a principibus, ut ad audiendam, quae in caput<br />

suum feretur, sententiam sistant. Atque hie<br />

obiter aperit, quousque progredi in animo habeat.<br />

Coepto, inquit, concilio quamprimum de protestantibus<br />

agatur, et quando perficietur? Ex ipsa agendi<br />

série aestimare licet. Est tarnen aliquid quod de<br />

inchoando loquitur, quasi difficile aut novum sit fucum<br />

facere, ut indictum habeatur pro ineepto. Verum<br />

fingamus hue quoque se extendere papae largitatem.<br />

Quid prima statione fiet? Sicut gravioribus<br />

malis quaerenda sunt priore loco remédia: a<br />

protestantibus sumendum exordium. Oompareant<br />

igitur vel ad causam dicendam, vel si ita patribus<br />

visum fuerit, ad audiendam indietae causae senten­<br />

tiam. Quid statutum, decretum, pronunciation fuerit,<br />

dicto si audientes fore reoipiant, de suis capitibus,<br />

imo de suis animis decerni quod visum fuerit<br />

consentiant. Atqui non tantum periculose id sint<br />

facturi in re dubia, sed cum certa sui pernicie religionem<br />

insigni perfidia prodituri. Quibus enim<br />

tantum iuris deferent? certe minime obscurum est,<br />

quibus vel peeudibus, vel beluis, maxima ex parte<br />

chorus ille venerabilium episcoporum et abbatum constet.<br />

Pauci quidem liberalibus diseiplinis egregie<br />

sunt instituti, sed eo peiores quod quidquid habent<br />

ingenii ac doctrinae in pessimos usus ebnferunt. Ex<br />

alus vix deeimum quemque reperias, qui vel medioeri<br />

literarum cognitione leviter tinetus sit. In<br />

vera Christi intelligentia totaque religionis administratione<br />

vix centesimus, qui non sit asino quolibet<br />

stupidior. Postremo ut doctrinam illis et singularem<br />

regendae ecclesiae peritiam concedamus, certum<br />

est tarnen obstinatis et auribus et animis contra<br />

Christum eiusque veritatem staturos. Ubi ergo Claris<br />

iudieiis providebunt protestantes, vel potius quasi<br />

habito praeiudicio cernent, summam esse postulati <<br />

ut in religionis abolitionem consentiant, deinde ut<br />

se suaque latronum libidini permittant, quid facturus<br />

iudicamus? Sed indulgentiores erunt saneti patres<br />

quam ut funditus perditos velint protestantes. Quis<br />

autem erit lenitatis modus? adhibita scilicet paterna<br />

castigatione ut propter rebellionis ac defectionis<br />

scelus tripla vel quadrupla in bellum turcicum<br />

collatione muletentur. Religioni porro quam bene<br />

consuletur? At nefas est de mysteriis a sede romana<br />

comprobatis vel apiculum unum convellere:<br />

prostrata ergo in eo statu iaceat, quo ante annos viginti<br />

quinque fuit. At quid calamitosius est? nonne<br />

[fol. 44] praestiterit centies potius iugulum praeberequam<br />

evangelii causam deserendo et Christum abnegarevitam<br />

nostram, et Deo renunciare? Esto, sed<br />

quameunque in partem res cadat, hie tarnen erit<br />

finis concilii: si obsequentes se ad omnia protestantes<br />

praebuerint, sanetissimus pater valere iubebit ae<br />

plaudere ; sin vero restiterint, classico abrumpet sessionem.<br />

Verum quum omnia consilia ex foederis<br />

robore pendeant, viderit ut earn ad quam tanta contentiono<br />

anhelat actionem assequatur. Quod si hac<br />

parte obtinuerit, nos tarnen seimus et ipse aliquando<br />

sentiet: nullum consilium, nullam astutiam, nullos<br />

conatus, nullas vires adversus Dominum valere, cui<br />

nos bona conscientia militamus. Intentus enim vultus<br />

Domini super omnes iniquos, ut de terra excidat<br />

memoriam eorum, pios vero et se timentes oastris<br />

angelorum suorum circumdat, ut eripiat eos ex<br />

omni malo. Nam quod eversionem religionis opumque<br />

ecclesiasticarum direptionem protestantibus hie<br />

obiieit sua ipsius vanitate abunde refellitur.<br />

Maiestates suae et reliqui Grermaniae principes<br />

B-2*

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!