Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
501 CONSILIUM PAULI lu. 502<br />
Tantisper forsan consensum horum monarcharum<br />
pontificii optent, dum publica christiani nominis<br />
pace ad conficiendos exstinguendosque protestantes<br />
abutantur. Quam autem alias veram et stabilem<br />
concordiam inter hosce monarcbas ferre pontifex<br />
soleat et ipsi sunt optimi testes et satis superque<br />
pridem tot gravissimis Italiae calamitatibus<br />
aeclaratum est. Protestantes autem quia non principum<br />
dissidiis sed Christo confidunt et quum ab<br />
omni rerum humanarum perturbatione tum sanguinis<br />
cbristiani profusione, ut par est, abhorrent: hos<br />
prinoipes sublatis dissidiis omnibus convenire inter<br />
se ex animo optant. Neque enim dubitant quin tum<br />
daturus sit Deus, ut inita sancta conspiratione sicut<br />
Turcis propulsandis, ita et ecclesiis restituendis<br />
sese impendant. Habent igitur protestantes causam<br />
cur perpétua et virium et animorum coniunctione<br />
cohaerere ipsos inter se velint.<br />
Poterunt etiam maiestates suae reiectis (ut dictum<br />
est) tractatibus religionis ad concilium interim cum principïbus<br />
catholicis de auxilio contra Turcam se stabilise<br />
sine ulla mora.<br />
Atqui si Dei beneficio porro fiat quod fieri coeptum<br />
est, ut plures commun! religione Christi quam<br />
vulgari superstitione catholici fieri malint eaque causa<br />
se protestantibus adiungant socios, potius quam in<br />
pontificii foederis societatem adduci se sinant, quid<br />
inquam tune futurum est? Nam ipse iam pontifex<br />
•confessns est, non aliter resisti posse buic atrocissimo<br />
hosti quam si universae christiani nominis vires inter<br />
se coalescant et coadunentur ad ipsum opprimendum.<br />
Quod si etiam stabilito catholicorum foedere et<br />
coepto per maiestates suas concilio, et incisa protestantium<br />
spe, de-religione pervertenda et bonis ecclesiarum<br />
diripiendis ....<br />
[fol. 43] Bella et expedita pontificis ratio, siquidem<br />
earn Christus ratam habeat. Nihil benevolentia,<br />
aut humanitate obtineri a protestantibus posse<br />
spes est, eo itaque necessitatis aaigantur, ne se movere<br />
ausint. Deinde coepto concilio admonendi<br />
erunt a principibus, ut ad audiendam, quae in caput<br />
suum feretur, sententiam sistant. Atque hie<br />
obiter aperit, quousque progredi in animo habeat.<br />
Coepto, inquit, concilio quamprimum de protestantibus<br />
agatur, et quando perficietur? Ex ipsa agendi<br />
série aestimare licet. Est tarnen aliquid quod de<br />
inchoando loquitur, quasi difficile aut novum sit fucum<br />
facere, ut indictum habeatur pro ineepto. Verum<br />
fingamus hue quoque se extendere papae largitatem.<br />
Quid prima statione fiet? Sicut gravioribus<br />
malis quaerenda sunt priore loco remédia: a<br />
protestantibus sumendum exordium. Oompareant<br />
igitur vel ad causam dicendam, vel si ita patribus<br />
visum fuerit, ad audiendam indietae causae senten<br />
tiam. Quid statutum, decretum, pronunciation fuerit,<br />
dicto si audientes fore reoipiant, de suis capitibus,<br />
imo de suis animis decerni quod visum fuerit<br />
consentiant. Atqui non tantum periculose id sint<br />
facturi in re dubia, sed cum certa sui pernicie religionem<br />
insigni perfidia prodituri. Quibus enim<br />
tantum iuris deferent? certe minime obscurum est,<br />
quibus vel peeudibus, vel beluis, maxima ex parte<br />
chorus ille venerabilium episcoporum et abbatum constet.<br />
Pauci quidem liberalibus diseiplinis egregie<br />
sunt instituti, sed eo peiores quod quidquid habent<br />
ingenii ac doctrinae in pessimos usus ebnferunt. Ex<br />
alus vix deeimum quemque reperias, qui vel medioeri<br />
literarum cognitione leviter tinetus sit. In<br />
vera Christi intelligentia totaque religionis administratione<br />
vix centesimus, qui non sit asino quolibet<br />
stupidior. Postremo ut doctrinam illis et singularem<br />
regendae ecclesiae peritiam concedamus, certum<br />
est tarnen obstinatis et auribus et animis contra<br />
Christum eiusque veritatem staturos. Ubi ergo Claris<br />
iudieiis providebunt protestantes, vel potius quasi<br />
habito praeiudicio cernent, summam esse postulati <<br />
ut in religionis abolitionem consentiant, deinde ut<br />
se suaque latronum libidini permittant, quid facturus<br />
iudicamus? Sed indulgentiores erunt saneti patres<br />
quam ut funditus perditos velint protestantes. Quis<br />
autem erit lenitatis modus? adhibita scilicet paterna<br />
castigatione ut propter rebellionis ac defectionis<br />
scelus tripla vel quadrupla in bellum turcicum<br />
collatione muletentur. Religioni porro quam bene<br />
consuletur? At nefas est de mysteriis a sede romana<br />
comprobatis vel apiculum unum convellere:<br />
prostrata ergo in eo statu iaceat, quo ante annos viginti<br />
quinque fuit. At quid calamitosius est? nonne<br />
[fol. 44] praestiterit centies potius iugulum praeberequam<br />
evangelii causam deserendo et Christum abnegarevitam<br />
nostram, et Deo renunciare? Esto, sed<br />
quameunque in partem res cadat, hie tarnen erit<br />
finis concilii: si obsequentes se ad omnia protestantes<br />
praebuerint, sanetissimus pater valere iubebit ae<br />
plaudere ; sin vero restiterint, classico abrumpet sessionem.<br />
Verum quum omnia consilia ex foederis<br />
robore pendeant, viderit ut earn ad quam tanta contentiono<br />
anhelat actionem assequatur. Quod si hac<br />
parte obtinuerit, nos tarnen seimus et ipse aliquando<br />
sentiet: nullum consilium, nullam astutiam, nullos<br />
conatus, nullas vires adversus Dominum valere, cui<br />
nos bona conscientia militamus. Intentus enim vultus<br />
Domini super omnes iniquos, ut de terra excidat<br />
memoriam eorum, pios vero et se timentes oastris<br />
angelorum suorum circumdat, ut eripiat eos ex<br />
omni malo. Nam quod eversionem religionis opumque<br />
ecclesiasticarum direptionem protestantibus hie<br />
obiieit sua ipsius vanitate abunde refellitur.<br />
Maiestates suae et reliqui Grermaniae principes<br />
B-2*