Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PROLEGOMENA. XXXI<br />
tempore varios, et singulis vitae stadiis nunc hue nunc illuc maxime intentes facilius cognosces. Atque<br />
ut plenius in lectoris commodum redundet utilitas, quae ex tali materiarum dispositione nascetur, tractatus<br />
pro sermonis varietate dispescere, et gallicis a latinis seiunctis duplicem eorum seriem constituere noluimus.<br />
lam qûod ad fontes attinet ex quibus textus nobis hauriendus erat verus et authenticus, mox vidimus<br />
recentiores editiones corporis tractatuum Bezanae mera esse apographa, in quibus ne manifestissima<br />
quidem errata typographica correctoris alicuius, vel primis elementjs imbuti, oculos offenderint mamisve<br />
senserint. Amstelodamensem solam paucissimis mendis expurgatis fide aliquanto caeteris digniorem<br />
esse cognovimus, ita quidem ut editor, quisquis ille fuerit, interdum vetera exemplaria inspexisse<br />
videatur. Bezae vero lifrrum ipsum plurimas lectiones exhibere intelleximus quas ab antiquioribus aliénas<br />
neque sensum luculentius reddidisse dixeris, neque phrasin excoluisse, imo saepissime textum vitiasse,<br />
sive id casu et negligentia acciderit, sive industriae male feriati cuiusdam scioli debeatur, qui autoris<br />
mentem minus bene assequutus sibi emendandi officium temere arrogarit.<br />
Verum etiam si haec non ita se haberent, res ipsa monebat ut ad editiones principes rediremus,<br />
quas Calvinus ipse cura vit et pro quibus solis, dum typis exscriberentur, excubias egisse putandus est.<br />
In his autem conquirendis non eadem ilia fortuna usi sumus quae nos in maiore opere Institutionis comparando,<br />
utpote multo frequentiore, adiuverat. Cuius latinas editiones ad unam omnes ipsi possidemus,<br />
omnium mortalium in hac parte rerum ditissimi, gallicarum quoque plurimas nostras fecimus, caeteras<br />
omnes, quotquot unquam exstitisse rescivimus, ex varus bibliothecis congessisse gloriamur. Minora ilia<br />
opuscula, de quibus hic agitur, rarius imo rarissime vénales occurrunt quaerentibus, et si occurrerint nonnisi<br />
magno aere redimuntur. Quorum quidem satis spectabilem copiam neque ulli alienae inferiorem colligerö<br />
contigit, in dies etiam novis accessionibus locupletatam, sed neutiquam omnibus numeris absolutam.<br />
Maior pars paucioribus tantum exemplaribus repraesentatur quae in bibliothecis publicis asservata delitesount,<br />
in quarum scriniis modo hune modo ilium libellum, nusquam autem bene multos simul inveneris.<br />
Plura omnino deperdita videntur; certe nostris oculis, ubique terrarum et ßtßlwnmXmv tabernas et ipsa<br />
ßtßkwtpfow penetralia explorantium, sese ad hunc diem subduxerunt. Quorundam unicum tantum exemplar<br />
exstat, vel certe nobis innotuit, atque adeo in nostro ipsorum thesauro, etiam hoc nomine commendando,<br />
talia nonnulla reperies. Hoc maxime de Ulis scriptis valet quae neque Gallasius neque Beza<br />
in suam collectionem recepit. Quae ne inter operariorum manus périrent, primum non sine magnis impensis<br />
calamo describenda curavimus, deinde descripti exemplaris cum archetypo conferendi fastidiosum<br />
nobis laborem imposuimus, de eo unice solliciti ut ne quid vel Calvino nostro, vel nostro saeculo indignum<br />
per nos in publicum exiret. His talibus curis et studiis, neque sumptibus parcentes, neque itinerum<br />
molestias detrectantes, percontando, scrutando, coemendo, apparalum literarium talem congessimus<br />
ut locupletiorem non possis. Singula quibus subsidiis instructi recensuerimus in sequentibus capitibus accurate<br />
declarabimus, et quorum virorum auxilio adiuti quarumve bibliothecarum opibus usi musei nostri<br />
defectus suppleverimus, grato animo suo loco profitebimur.<br />
De methodo nostra critica non est quod fusius iterum disputemus post ea quae in prolegomenis<br />
primi voluminis diximus. Quas nobis ibi leges scripsimus de rebus minoris'momenti quae ad interpungendi<br />
rationem spectant, ad errata typographica tacite delenda, ad allegationes scripturae sacrae sedulo<br />
examinandas, aliasque huius generis, eas hie quoque dudum comprobatas seryavimus, maxime quantum<br />
ad oQ&oyqaylav pertinent, latinam ad usum communem conformantes, gallicam diligentissime ad normam<br />
editionum principum exigentes. Quarum etiam textum ubique fideliter restituimus, nisi ubi evidenter<br />
mendosus aut depravatus fuerit ex typographi et correctoris negligentia; variantes lectiones omnes edi-
Change language