Een brede verkenning van een leven lang leren - ecbo
Een brede verkenning van een leven lang leren - ecbo
Een brede verkenning van een leven lang leren - ecbo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Duurzame ontwikkeling zoals door de UNESCO is beschreven, is <strong>een</strong> breed concept, dat vooral<br />
lijkt te zijn bedoeld als refl exief kader voor het handelen <strong>van</strong> huidige generaties in relatie tot de<br />
ontwikkelingsmogelijkheden <strong>van</strong> toekomstige generaties. De relatie tussen de eigen specifi eke<br />
context en mondiale ontwikkelingen is even<strong>een</strong>s <strong>een</strong> be<strong>lang</strong>rijk refl ectiepunt. Daarbij gaat het<br />
niet all<strong>een</strong> om het ecologisch perspectief, maar ook om het maatschappelijke en economische<br />
perspectief en beter nog om het zoeken naar <strong>een</strong> goede balans tussen deze drie perspectieven,<br />
of ‘pilaren’ in het jargon <strong>van</strong> UNESCO. Ondanks de weer toenemende be<strong>lang</strong>stelling voor<br />
duurzame ontwikkeling is het niet gemakkelijk het concept in zijn volle breedheid en<br />
complexiteit goed voor het voetlicht te brengen. Het laten zien <strong>van</strong> goede praktijken kan echter<br />
<strong>een</strong> concrete stap zijn bij de verdere implementatie <strong>van</strong> duurzame ontwikkeling.<br />
VERSCHILLEN EN OVEREENKOMSTEN<br />
De door ons onderzochte praktijken laten zien dat onderwijs en <strong>leren</strong> voor duurzame<br />
ontwikkeling <strong>een</strong> heel verschillende invulling kunnen krijgen. De pilaren krijgen in specifi eke<br />
contexten <strong>een</strong> uit<strong>een</strong>lopende lading. In vrijwel alle praktijken zien we echter ook<br />
over<strong>een</strong>komsten. Participatie door alle deelnemers, die tot uiting komt in actieve en<br />
participatieve leervormen zoals sociaal <strong>leren</strong>, buddy-<strong>leren</strong> en collectief <strong>leren</strong>, lijkt onlosmakelijk<br />
te zijn verbonden aan duurzame ontwikkeling. Het gaat niet all<strong>een</strong> om kennisoverdracht, maar<br />
ook om bewustwording en culturele veranderingen. Kennelijk vereist dit ook vormen <strong>van</strong><br />
intercultureel en intergenerationeel <strong>leren</strong>, waarbij confrontatie, discussie en uitwisseling <strong>van</strong><br />
ervaringen plaatsvinden. Dit hoeft niet zonder meer te leiden tot consensus. Ook het kunnen<br />
omgaan met diversiteit kan <strong>een</strong> uitkomst <strong>van</strong> dergelijke leerprocessen zijn.<br />
<strong>Een</strong> andere over<strong>een</strong>komst is dat bij vrijwel alle praktijken sprake is <strong>van</strong> partnerships tussen<br />
actoren met heel verschillende doelen. Zoals onderwijsinstellingen, bedrijven,<br />
milieuorganisaties, welzijninstellingen en kunstinstellingen. Het gaat doorgaans dan ook om<br />
interdisciplinaire leerinhouden die interdisciplinaire samenwerking ver<strong>lang</strong>en. Het <strong>leren</strong> is<br />
dikwijls informeel <strong>van</strong> aard, maar we zien ook vruchtbare verbindingen tussen formeel <strong>leren</strong> en<br />
informeel <strong>leren</strong>. Opvallend echter is dat veel projecten <strong>van</strong> tijdelijke aard zijn. Doordat<br />
duurzame ontwikkeling nog steeds niet is ingebed in duidelijke landelijke beleidskaders lijdt het<br />
zelf aan <strong>een</strong> gebrek aan duurzaamheid. De ‘Decade of Education for Sustainable Development’<br />
kan hier misschien verandering in brengen.<br />
183
Change language