Een brede verkenning van een leven lang leren - ecbo

230
14.1 De ‘harde’ kant van het samenwerken
Aan het aangaan en onderhouden van samenwerkingsrelaties in het onderwijs zit een ‘zachte’
en een ‘harde’ kant (De Bruijn en Hermanussen, 2006). Onder de zachte kant verstaan we de
inhoudelijke thematiek van de samenwerking: het realiseren van pedagogisch-didactische
aansluiting, doorlopende leerlijnen en warme overdracht. Bij de harde kant gaat het om de
organisatie van de samenwerking: vanuit welke gemeenschappelijke visie opereren de
samenwerkingspartners, in welke structuur krijgt de samenwerking vorm, hoe zit het met
doelstellingen, beleid en resultaten?
Samenwerking tussen roc’s en hun omgeving wordt vanuit landelijke beleidskaders
gestimuleerd in zogeheten innovatiearrangementen. Samenwerking is ook een belangrijk
onderdeel van de experimenten in het kader van Herontwerp mbo (voorheen: proeftuinen).
En tot slot zijn er allerlei maatregelen die vmbo en mbo dichter bij elkaar brengen, zoals de
mogelijkheid personeel uit te wisselen, leerlingen uit te besteden en mbo-licenties in te zetten
in het vmbo. In hoeverre dat alles effect sorteert, is de laatste tijd onderwerp van
(monitor)onderzoek.
SAMENWERKING TUSSEN MBO EN BEDRIJFSLEVEN
Instellingen voor beroepsonderwijs werken om diverse redenen samen met bedrijfsleven in hun
regio. Ten eerste om te beschikken over een praktijkcontext waar leerlingen hun beroepscompetenties
kunnen ontwikkelen, evenals een loopbaan- en beroepsidentiteit. Zo’n context
helpt bovendien om motivatieproblemen van leerlingen te voorkomen of te bestrijden. Een
tweede reden om toenadering te zoeken met de wereld van ‘buiten’ is om de eigen innovatie aan
te jagen. Een derde oogmerk is het gezamenlijk gebruiken van voorzieningen. Samenwerking in
deze zin maakt extensivering van het onderwijs mogelijk, waardoor rendementen kunnen
stijgen (Onstenk en Janmaat, 2006).
Mede als gevolg van de invoering van competentiegericht beroepsonderwijs, neemt het contact
tussen onderwijs en bedrijfsleven toe (Van den Berg en Doets, 2005; Baarda e.a., 2006).
Samenwerking betreft echter nog vaak een vorm van afstemming in de uitvoering van onderwijs;