Een brede verkenning van een leven lang leren - ecbo

eigenaarschap van organisatieveranderingen; is die voorwaardelijk voor effectieve
leerprocessen? Voor Van Schoonhoven begint organisatieverandering met het inrichten van de
organisatie op één strategische noemer (dít zijn wij voor de regio!), wat een scherp eigen profi el
vraagt en een centraliserende verankering van leerprocessen. Pas na deze fase kan de organisatie
doorgroeien naar een meer open benadering. Een benadering waarin de invulling van de positie
in de regio en de daaraan gekoppelde leerprocessen – die het handelen op individu – en
organisatieniveau moeten versterken – lager in de organisatie worden gelegd. Maar hoe je het
ook wendt of keert, de handelings vrijheid van de leden van de organisatie wordt bepaald door
de betekenis die de organisatie voor de omgeving wil hebben.
LEREN EN OMGEVINGSORIËNTATIE
Deze sectie belicht de verhouding tussen organisatieontwikkeling en het leren van de leden van
de organisatie van drie zijden. Organisatieontwikkeling en het leren van de leden van de
organisatie zijn op verschillende manieren aan elkaar verbonden. Het dominomodel, waarin
omgevingsveranderingen de inrichting van de werkorganisatie bepalen en de inrichting van de
werkorganisatie vervolgens de invulling van het leerproces, is te simpel.
Omgevingsveranderingen blijken niet alleen op werkprocessen in te werken, maar impliceren
ook dat organisaties stilstaan bij de vraag wat ze voor hun omgeving willen betekenen.
Leren is een afgeleide van de keuzes die organisaties in deze omgevingsoriëntatie maken. Maar
het kan ook de omgevingsoriëntatie voeden. Leerprocessen kunnen worden ingezet om
medewerkers te leren omgaan met door de organisatie gemaakte keuzes voor de inrichting van
werkprocessen, maar leren kan ook een synoniem zijn voor organisatie verandering. Dan
dicteert de organisatieverandering niet het leerproces, maar is het proces van organisatieverandering
open en daarmee ook de uitkomst van leerprocessen. Er is in dat geval geen
eenduidige oplossing die in een ontwerpfase vooraf is uitgedacht. In het veranderproces wordt
voortdurend gependeld tussen het formuleren van het probleem en de keuze van de te
ondernemen acties. Het leren van de deelnemers aan het proces en organisatieontwikkeling zijn
niet meer te onderscheiden.
195