Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

112
Kurumu (SHÇEK) ile işbirliği içinde 15 yılı aşkın süredir 50’ye yakın ilde yürütmekte
olduğu ve 9 bin kadına ulaştığı Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı (KİHEP) Türkiye
ve dünyadaki en yaygın ve sürdürülebilir insan hakları hareketlerinden biri olarak
örnek gösterilmekte ve ödüller almaktadır. Dernek, KİHEP aracılığıyla ulaştığı kadınların
yerelde örgütlenmelerine destek olmakta ve bu yönlü bir güçlenmeye katkıda
bulunmaktadır. Daha çok metropollerde bir yoğunlaşma olduğu görülmekle birlikte,
özellikle son yıllarda başta Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri olmak üzere, Ege, İç
Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde de sayı ve çeşitlilik bakımından bir artış gözlenmektedir.
Örneğin, son yıllarda Van, Diyarbakır ve çevre ilerde kadın örgütü sayısında ve
etkinliğinde büyük bir artış gözlenmekte ve bu durum Muş, Ağrı, Urfa ve Hakkâri gibi
çevre illeri etkileyerek oralarda da kadın örgütlenmesinin önünü açmaktadır.
Diyarbakır’da, yirmi iki ilde danışma merkezi, çocuk evleri ve iktisadi işletmeleri bulunan
Ka-Mer Vakfı olmak üzere çok etkin çalışmalar yürüten bağımsız kadın örgütleri
olduğu gibi, Kardelen Kadın Evi (Bağlar Belediyesi), Epi-Dem Kadın Eğitim Ve Psikolojik
Danışmanlık Merkezi (Yenişehir Belediyesi) ve Dikasum (Diyarbakır Büyükşehir
Belediyesi) gibi yerel yönetimlere bağlı çalışan kadın birimleri vardır. Sadece 2006
yılında Dikasum’un açtığı çamaşırhane ve tandır evlerinden dört bine yakın kadın yararlanmış,
istihdam ve şiddete karşı danışmanlık desteği almış durumdadır. Bunun
yanısıra Muğla’da Muğla Kadın Platformu oluşmuş ve Ege Kadın Buluşması’nın altıncısı
gerçekleştirilmiştir. Kadın örgütlenmesinin zayıf olduğu bölge evvelden beri,
Karadeniz’dir, ancak burada da son yıllarda kadınlar adına hareketlenme söz konusudur.
Batı Karadeniz’de Bartın Kadınlar Dayanışma Derneği kurulurken geçtiğimiz
yıl Karadeniz İlleri Kadın Platformu Derneği, Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği ve
Trabzon Kadın Platformu gibi örgütlenmeler oluşmaktadır.
Feminizmin Ve Toplumsal Cinsiyet Kavramının Yeri Ve Önemi
Türkiye’de kadın hareketinin 1980’lerden itibaren güçlenmesinin pek çok sebebi vardır.
Bunlardan belki de en önemlisi, feminizm ve toplumsal cinsiyet eşitliği kavramlarının,
dünyanın pek çok yeriyle eşzamanlı olarak, ilk defa bu dönemde kadınların gündemine
eskiye oranla çok daha fazla girmiş olmasıdır. Tüm dünyayı giderek daha fazla
etkilemeye başlayan bu iki kavramın neredeyse eşzamanlı olarak Türkiye’deki kadınların
güçlenme mücadelesinde fikri ve pratik düzeyde yer alması, zihinlerde ve üretilen
politikalarda son derece radikal dönüşümlere sebep olmuştur. Hareketin özellikle
1980’lerdeki ana bileşenlerinin çoğu, temel çıkışlarını, vizyon ve politikalarını bu iki