26.02.2013 Views

Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

hayvanın çıkarlarının gözetilmesi için o hayvanın mutlaka “şirin”, “insanlara yararlı”<br />

ya da “soyunun tükenme tehlikesi içinde olması”nın ya da herhangi bir insanın onları<br />

sevmesinin gerekmediğini savunur. Bu düşünce ve yaklaşım uyarınca “sanayi tipi üretim”<br />

olarak adlandırılan ve hayvanların en ağır işkenceler altında bulunduğu hayvan<br />

üreticiliğine karşı çıkar.<br />

Hayvan Özgürleşmesi, İnsan Özgürleşmesidir<br />

Türcülüğün reddi, diğer önyargı biçimlerinin de reddedilmesi gereğini içerdiği için güçlüdür.<br />

Hayvan hakları savunucuları hayvanların sömürülmesine ahlaken yanlış olduğu için<br />

karşı çıkarlar. Çünkü hayvanların sömürülmesi, ahlakî cemaate ait olma kriterinin keyfî<br />

ve ahlakla ilgisiz bir biçimde belirlenmesine dayanır—tıpkı ırkçılık, cinsiyetçilik ya da homofobi<br />

gibi. Türcülük insandışı hayvanların iktisadî çıkar adına sömürülmesine göz yumar,<br />

tıpkı iktisadî adaletsizliğin işçi sınıfının sömürülmesine yol açması gibi. Hayvan haklarının<br />

tanınması yoksulların çıkarlarına ters düşmez; bilakis, onların yararınadır. Hayvancılık<br />

sadece ekolojiyi tahrip etmekle kalmıyor, yeryüzünün bütün sakinlerini besleyecek kadar<br />

gıda üretilmesini de engelliyor. Hayvan hakları savunucusu bütün hayvanlar için adalet<br />

talep eder—insan ya da insandışı. Türcülüğe karşı çıkmak, kapitalizmde bütün ezilenlerin<br />

sömürülmesine karşı çıkmayı gerektirir; insan hayvanların [human animals] ezilmesine<br />

karşı çıkan bütün solcular, kendilerine şu soruyu sormalı: Neden haklar söz konusu olduğunda,<br />

yeryüzünü paylaştığımız, hissetme yetisine sahip diğer canlıları dışarıda bırakıyorlar?<br />

Buna karşılık, hayvan hakları hareketi içerisindeki insanların da şunu anlaması gerek:<br />

Tutarlı bir hayvan hakları hareketi, bütün canlılar için adalet talebinde bulunmalı.<br />

(Charlton, Coe, Francione 2005)<br />

Hayvan <strong>Hak</strong>ları Konusundaki Algı Ve Fikriyatın Gelişimi<br />

1871 yılında birçok bilim insanı, Charles Darwin’in ileri sürdüğü evrim kuramını kabul<br />

etmeye başladı. Darwin’in İnsanın Türeyişi kitabı yayımlandıktan sonra insanlar<br />

ilk kez tanrının kendi suretinde yarattığı ve diğer hayvanlardan ayrı tuttuğu canlılar<br />

olmadıklarını, tam tersine diğerleri gibi birer hayvan olduklarının farkına vardılar.<br />

Darwin’in evrim kuramının ortaya atıldığı yıllarda insanlar hayvanları aşağı canlılar<br />

olarak görüyorlardı. Darwin’in evrim kuramıyla birlikte insanlarla hayvanlar arasındaki<br />

farkların genellikle varsayıldığı kadar büyük olmadığı dikkate değer bir düşünce<br />

olarak gelişmeye başladı.<br />

325

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!