Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

222
8. Medyada çocuğun kullanımı bağlamında reklamlar, diziler/filmler, haberlerden
kaynaklanan sorunlar,
9. Kurumlar sorunu bağlamında kapalı kurumlar, yatılı bölge okulları (YİBO’lar) ve
yetiştirme yurtlarında yaşanan sorunlar,
10. Çocuk işçiliği bağlamında sigortasız ve uygun olmayan işlerde çalıştırılma ve mevsimlik
tarım işçiliğinden kaynaklanan sorunlar,
11. Çocuğa yönelik şiddet bağlamında evde, okulda, sokakta, kurumlarda ve çalışma
yaşamında şiddet ile ilgili sorunlar,
12. Devletin yükümlülükleri/ izleme ve raporlamayla ilgili mekanizmalar,
13. Anayasada çocuk hakları ile ilgili eksiklikler,
14. Sosyal devlet ve çocuk ile ilgili sorunlar.
Yukarıda tanımlanan genel sorunların çocuk alanında çalışan kurumlara yansıması
farklı olmuştur. Çocuk kuruluşlarında sorun tanımları ve benimsenen faaliyet alanları,
kuruluş amaçlarına sadık kalınmakla birlikte, zaman içinde değişebilmektedir. Kurumsallaşmanın
artmasıyla birlikte sorun tanımının genişlemesi ve kuruluş amacı dışında
farklı alanlarda faaliyet gösterilmesi yaygın bir eğilimdir. Kurumsallaşma hedef
alanla ilgili uzmanlaşmayı gerektirirken, kurumsal kapasitenin artması, tanımlanan
soruna bütünsel yaklaşımları gündeme getirmiştir. Örneğin sokakta çalışan çocuklarla
ilgili çalışma yapmak üzere kurulan bir STÖ, uzun erimde çocuğu sokağa iten ya
da çeken nedenleri dikkate alarak faaliyet alanını genişletebilmektedir. Bu bağlamda
yoksulluğa, ailenin yapısına odaklanmak, kurumsal kapasite geliştirme gibi alanlarda
çalışmak, amacın bir parçası haline gelebilmektedir.
Hizmet ve hak temelli çalışan STÖ’ler arasında sorun tanımı bağlamında farklılık
bulunduğu söylenebilir. Cezaevleri, tutukevleri ve ıslahevlerindeki çocuklar, çocuk hakları,
suç işlemiş ve suça eğilimli çocuklarla ilgilenen kuruluşların amaçlarında sorun
tanımına bağlı olarak bir netlik mevcuttur. 9 Hizmet ve hayırseverlik yönelimli kuruluş-
9 Korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunması, haklarının ve esenliklerinin gü-
Korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunması, haklarının ve esenliklerinin güvence
altına alınması, toplumun adalet ve güvenlik ihtiyacının karşılanmasını sağlamak amacıyla, yeni
çocuk adaleti anlayışına göre hazırlanan 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu 2005 yılında yürürlüğe
girmiştir. Kanun’da, çocukların korunması ve desteklenmesi için beş tür Koruyucu ve Destekleyici
tedbir öngörülmüştür: Danışmanlık (MEB, SHÇEK, yerel yönetimler), Eğitim (MEB, ÇSGB), Bakım
(SHÇEK), Sağlık (Sağlık Bakanlığı) Barınma (MEB, SHÇEK, yerel yönetimler). Çalışmalar 2011
yılında yürürlüğe girecek olan 2010-2015 Çocuk Koruma Hizmetleri Koordinasyon Strateji Belgesi
çerçevesinde yapılacaktır.