Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

358
olarak daha kolaydır. Dolayısıyla toplumdaki bilgi eksikliği, bir avantaja dönüşebilir:
Uygun yöntemlerin bulunması halinde, toplum doğru bilgi ile daha kolayca donatılabilir.
Bu durum iyi değerlendirilebilirse, Batı’da bugün mültecilere ve genel anlamda
göçmenlere yönelik ırkçı, ayrımcı düşüncelerin Türkiye’de gelişmesi engellenebilir ya
da yavaşlatılabilir.
Genel anlamda sığınmacıların Türkiye’de bulundukları sürece karşılaştıkları temel sorunları
aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
1. Sağlık Hizmetlerine Erişimde Karşılaşılan Sorunlar
Sağlık imkânlarına erişim ve tedavi masraflarının karşılanması, şu an Türkiye’deki sorunların
başlıcalılarındandır. Ücretsiz muayene birçok ilde mümkün değildir. Muayene
sağlansa da tetkik ve tedavide birçok sığınmacı ve mülteci ödeme güçlüğü çekmektedir.
Sağlıkla ilgili alanı düzenleyen 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu’na göre:
“Madde 60: Yerleşim yeri Türkiye’de olan kişilerden; vatansızlar ve sığınmacılar;
Madde 61: Genel sağlık sigortalılığı başlangıcının tespiti ve tescil
işlemleri aşağıdaki hükümlere göre yürütülür. 60ıncı maddenin birinci fıkrasının;
b) c) bendinde sayılanlar; ilgili mevzuatları gereği yeşil kart aldıkları,
aylığa hak kazandıkları, vatansız ve sığınmacı sayıldıkları, korunma,
bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz yararlanmaya başladıkları
tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı sayılır ve ilgili kurumların kapsama
alındığı tarihten itibaren bir ay içinde verecekleri genel sağlık sigortası
giriş bildirgesi ile tescil edilirler.”
Buna rağmen, Türkiye’deki yaklaşık 19 bin kişinin tamamına yakını İltica/Sığınma
Başvuru Sahipleri olarak nitelendirilmekte ve bu kanundan yararlanamamaktadırlar.
Mülteci statüsü alan kişi sayısının da 46 olduğunu belirtmiştik. Türkiye’de ikamet
eden başvuru sahipleri 5510 Sayılı Kanun kapsamında yer almadıkları için genel
sağlık sigortalısı sayılmamaktadırlar. Bu nedenle, iltica/sığınma başvuru sahipleri,
Sosyal Yardım Ve Dayanışma Vakıflarına (SYDV), sağlık yardımları ile ihtiyaçları
halinde diğer sosyal yardımlar için ikamet ettikleri yerdeki il/ilçe SYDV’lere 2006/1
sayılı “SYDV Başvuru Usul Ve Esasları” çerçevesinde başvuruda bulunabileceklerdir
denmektedir. Fakat birçok durumda kaynak yetersizliği ve mevzuatın açık olmaması
gerekçesiyle bu başvuruların karşılanmasında ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır.