Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri - STGM - Sivil Toplum ...

92
gözükmektedir. Bunun devletin ekonomi ve kalkınma politikalarının çevre gündemine
ne kadar paralel olduğu ya da ne kadar ters düştüğüyle ilgili olduğu düşünülebilir.
Örneğin 2007’ye damga vuran su kıtlığı konusunda çevre örgütleri politikalara çok
daha etkin bir biçimde müdahale edebilmişti. Çünkü su tasarrufu devlete fayda sağladığı
gibi, örneğin “su tasarruflu” tasarımlar sermaye için de yeni bir satış sektörü
doğurmuştu. 2010’lara gelindiğinde ise enerji konusu devleti ve sivil toplumu karşı
karşıya getirmiş ve bu da STÖ’lerin mevzuata ve politikalara etki gücünü olumsuz
yönde etkilemiştir.
2.11 STÖ’ler Arası İlişkiler Ve İşbirliği
STÖ alanında hemen her kurum işbirliğine açık olduğunu ifade etmektedir. Ancak son
yıllara kadar somut işbirliği çok azdır. Özellikle ulusal ve büyük ölçekli STÖ’leri ortak
bir hedef etrafında toplamak oldukça güç gözükmektedir. 2007 yılında yapılan görüşmelerde
yerel STÖ’lerin ve girişimlerin büyük STÖ’lerle işbirliği kurmaya soğuk baktığı
gözlemlenmiştir. Görüşmelerde “Büyükler hep kendilerinin her şeyi iyi bildiklerini
sanıyorlar. Bu nedenle de tüm faaliyetleri bizim adımıza onlar belirlemek ve yönetmek
istiyorlar. Her fırsatta ön plana kendileri çıkıyorlar. Bir ortak basın toplantısı yapsak
tüm salonu kendi bayrakları ve logolarıyla donatıyorlar… Biz niye onlarla ortaklık
kuralım ki?” düşüncesi sıkça yansıtılmıştır.
AB projelerinde yerel ortak olması durumunda projenin daha fazla puan alıyor olması da
büyük STÖ’lerin yerele koşmasına neden olduğu kanısı vardır. AB sürecinde aktif olarak
yer alan STÖ’lerin deneyimlerini diğer STÖ’lerle paylaşmamaları ve görüş alışverişinde
bulunmamaları dikkat çekicidir.Bu duruma, Brüksel’de Avrupa Çevre Bürosu’nun öncülüğünde
yürütülen EU NGO Forum projesinde yer alan Türkiyeli STÖ’lerin, projenin amacı
Türkiyeli STÖ’lerin deneyimlerini ülkeleriyle paylaşmak iken, çalışmaları hakkında bilgi
aktarımı yapmaması örnek olarak verilebilir.
(Talu 2007)
Ancak son yıllarda devletin daha “agresif”, “çevre odaklı olmayan” bir çevre politikası
gütmesi devlet-STÖ ilişkilerini olumsuz etkilemekle birlikte STÖ’ler arasındaki diyalog
ve işbirliğini ve kamuoyu desteğini artırmıştır. Aslında bu noktada daha geniş anlamda
“STÖ’lerin son yıllarda toplumsal desteği artırma kaygısının güçlenmesi”nden
bahsetmek mümkün (Paker ve Gencer 2011). Hükümetin Karadeniz Bölgesi’ndeki
hidroelektrik santral (HES) ve nükleer santral projeleri yerel kitle hareketleri ile ulusal
STÖ’leri yakınlaştırmıştır. Önceki yıllara kıyasla önemli bir fark, bu işbirliklerin-